Sanayi üretimi Ekim ayında yüzde 9.8 arttı

Sanayi üretimi Ekim ayında beklentilerin üstünde arttı. Üretim Ekim ayında 2009?in aynı ayına göre yüzde 9.8 artış gösterdi. Böylece, yılın ilk on ayında geçen yılın aynı dönemine göre sanayi üretimi artışı da yüzde 13.1 olarak gerçekleşti. Bir önceki aya göre de üretim düzeyi yüzde 13.4 oranında arttı.

İhracat rakamları, sanayide üretimin yükseleceğinin bir ön sinyali olarak değerlendirilmeli

TÜİK?in açıkladığı Ekim ayı sanayi üretim rakamları hem üretici sanayici, hem ihracatçı hem de akademik çevrelerde yankısını buldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, Ekim ayında Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran ihracatın, sanayi üretimini tarihi seviyeye çıkardığını söyledi. Büyükekşi, ?Türkiye İstatistik Kurumu 2010 yılı Ekim ayı sanayi üretim endeksi sonuçlarını göre sanayi üretimi ekim ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,8, bir önceki aya göre ise yüzde 13,4 oranında arttı. Sanayi üretiminde gerçekleşen bu değer şimdiye kadar ulaşılan en yüksek seviyedir. Benzer bir durum Ekim ayı ihracat rakamları için de geçerlidir. 1 Kasım 2010 tarihinde Sivas?ta açıkladığımız ekim ayı ihracat rakamı, 2007, 2008 dahil, Cumhuriyet tarihindeki en yüksek ekim ayı ihracat rakamıydı. Ekim ayında ülkemizin ihracatı 2009 ? 2010 yıllarının aylık rekorunu kırarken, ilk defa ihracat kayıt rakamlarında 10 milyar dolar eşiğini geçerek 10,9 milyar dolara ulaşmıştık” diye açıklarken, TÜİK tarafından açıklanan sanayi üretim rakamlarının ihracattaki bu yükselişi onayladığını ifade etti.

Büyükekşi’nin açıklaması şöyle devam etti:

“Bizim açıkladığımız ihracat rakamları, sanayide üretimin yükseleceğinin bir ön sinyali olarak değerlendirilmelidir. Uzun bir süredir ihracat, Türkiye ekonomisindeki öncü rolünü sürdürmektedir. İhracat Türkiye ekonomisinin bir motoru haline gelmiştir. Sanayi üretim rakamlarına göre alt sektörler itibariyle de en yüksek üretim artışı yüzde 31,9 ile motorlu kara taşıtı imalatında meydana geldi. Makine ve ekipman imalatı yüzde 31,4, bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı yüzde 29,8, ana metal sanayi yüzde 10,3, artış gösterdi. Ekim ayında otomotiv ihracatı yüzde 6, makine sektörü yüzde 14, elektrik elektronik sektörü yüzde 5 demir ve demir dışı metaller sektörü ihracatı ise yüzde 16 artmıştı.

İhracatımızdaki gelişmeler, 2010 dördüncü çeyreğinde ve yılın tamamında kuvvetli bir büyüme olacağını göstermektedir. Türkiye sanayi üretiminde ve ihracatında, dünyadaki krize rağmen, rekabetçi bir yapı kazanıyor.?

Ekim ayının özelliği

Ekim ayındaki sanayi üretimindeki açıklayama ilişkin olarak, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı C. Tanıl Küçük de bir açıklama yaptı. Sanayi üretimindeki artışın, yılın onuncu ayında da üstelik çift haneye yakın bir oranla devam etmesini “son derece olumlu” olarak yorumlayan Küçük, “Ayrıca Ekim ayının bir özelliği var: 2009?da sanayi üretimi 14 ay aradan sonra, ilk kez Ekim ayında yeniden artışa geçmişti. Artışın üzerine gelen bu artış, 2010 Ekim ayı üretim rakamını daha da önemli kılıyor. Bunun dışında, bir ay önceye göre artışın yüzde 13,4 gibi yüksek bir oranda gerçekleşmesi de dikkat çekicidir. Üçüncü çeyrekte, imalat sanayi ortalama büyümesi yüzde 10,3 ile ümit verici idi. Ekim ayı sanayi üretimi ve Kasım ayı kapasite kullanım oranları dördüncü çeyreğe de ümitle bakmamıza yol açıyor. Sanayimizdeki iyi gidişin etkisiyle, 2010?u, yüzde 7-8, belki daha da yüksek bir büyüme oranı ile kapatma ihtimalimizin giderek güçlendiğini söyleyebiliriz” diye açıklama yaptı.

Takvim etkisinden arındırılınca artış yüzde 12,8

T-Bank Başekonomisti Dr. Veyis Fertekligil de sanayi üretimi gelişmeleri, “takvim etkisinden arındırılmış endeks” le değerlendirdi. Fertekligil, bu kritere göre, “üretimin önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12.8 arttığı”nı açıkladı. “Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endekste ise bir önceki aya göre yüzde 3.1 artış oldu ve bu yılki en yüksek artış hızı yakalandı” diyen Fertekligil’in açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Endeks değerlerine bakıldığında sanayi üretim endeksinde gerek normal, gerek mevsimsellikdten arındırılmış 2005 yılı bazlı seride en yüksek değere ulaşılmış olduğu görülmekte. Bu sonuçlar sanayi üretimindeki güçlü artış eğiliminin yılın son çeyreğinde de sürdüğünü ve herhangi bir yavaşlamanın olmadığını teyit etmekte.”

T-Bank Başekonomisti Dr. Fertekligil’in sektörlere göre değerlendirmesi ise şöyle”

“Ekim ayında ana sanayi grupları sınıflamasına göre geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 25.6 ile sermaye malı imalatında görüldü. Dayanıklı tüketim malı imalatı yüzde 21.7, ara malı imalatı yüzde 8.9 ve dayanıksız tüketim malı imalatı yüzde 3.7 artış gösterdi. Enerji üretimi de yüzde 5.5 arttı. Sanayinin alt sektörleri bazında ise Ekim ayında imalat sanayi üretimi yüzde 11.3 ve elektrik, gaz ve su sektörü üretimi yüzde 7.6 artarken, madencilik ve taşocakcılığı üretimi yüzde 11.4 azaldı.

İmalat sanayi üretim endeksi alt grupları bazında ise Ekim ayında önemli sektörlerdeki üretimin hem geçen yılın aynı ayına göre, hem de aylık bazda arttığı görülmekte. Bir önceki yılın aynı ayına göre üretimi en hızlı artan önemli sektörlerin başında yüzde 31.9 ile ulaştırma araçları ve yüzde 31.4 ile makine ve ekipman üretimi bulunmakta. Ana metal sanayi ve metalik olmayan mineral ürünler sektörlerinde de üretim artışı yüzde 10?u geçti. Tekstil sektöründe üretim yüzde 6.3 artış gösterdi. Kimyasal ürün ve giyim sektörlerinde ise üretim artışı yüzde 3 gibi düşük oranlarda seyretti. Gıda sektöründe ise üretim hemen hemen hiç büyümedi.

Sanayi üretiminde Ekim ayındaki yüzde 10?a yakın artış artış sanayideki güçlü büyüme eğiliminin sürdüğünü göstermekte. Bu da yılın son çeyreğindeki üretim artışında görülmesi beklenen yavaşlamanın fazla olmayacağını teyit etmekte. Zaten Ekim ayındaki güçlü ithalat artışı ve kredilerdeki büyüme eğilimi sanayi üretiminde herhangi bir yavaşlama olmadığının sinyalini vermişti. İhracattaki düşük seyir dikkate alındığında sanayi üretimdeki bu güçlü artış eğiliminin otomotiv gibi bazı temel ihracatçı sektörlerin dışında daha çok iç talep kaynaklı olduğunu düşünmekteyiz. Bu değerlendirmeler ışığında, hem sanayi üretiminde, hem de GSYİH?da yılın son çeyreğinde gerçekleşecek olan büyüme oranları beklenenden daha yüksek olabilecektir. Zaten üçüncü çeyreğe ilişkin bu hafta açıklanacak büyüme verileri de yukarı yönlü bir sürpriz yapabilir. Bu nedenle bizim de yüzde 7 olan yılsonu büyüme beklentimiz üzerinde yukarı doğru riskler daha fazla ve büyüme hızının bu rakamı aşması olasılık dahilinde. Bundan sonra yılın geri kalan iki ayında büyüme oranının biraz yavaşlaması beklenebilir. Kasım ayında bayram tatilinin etkisi ve Aralık ayında geçen yılın aynı ayından kaynaklanan baz etkisi nedeniyle daha düşük büyüme hızları görebiliriz. Ancak, yukarıda da söz ettiğimiz gibi ekonomiye ilişkin öncü göstergeler üretimdeki bu yavaşlamanın sınırlı olacağına işaret etmekte.”