Kafein madde bağımlılığıyla karıştırılmamalı

Uzmanlar gün içinde sıklıkla tükettiğimiz içeceklerdeki kafein oranının bağımlılık oluşturmadığını, önerilen tüketim miktarını geçmediğinde fayda sağladığını söylüyor.

Kafein tüketimine ilişkin açıklamalarda bulunan Uzman Diyetisyen Banu Topalakçı Salman, kahvenin en yaygın kafein kaynağı olduğunu ancak çay, çikolata, enerji içecekleri ve kolalı içeceklerde de bulunduğunu söyledi. Son yıllarda çay, kahve ve kolalı içecek gibi keyif veren içeceklerden bahsederken “bağımlılık” teriminin kullanıldığına ve kafein içeren gıda ve içeceklerin bağımlılık yapıp yapmadığının tartışıldığına dikkati çeken Dyt. Salman, kafeinin hafif bir uyarıcı olarak kabul edildiğini ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’ne göre kafein alımını madde bağımlılığıyla karşılaştırmanın doğru olmadığını ifade etti.

Yapılan bilimsel çalışmaların insanların gerçek bir bağımlılığın yol açtığı ciddi psikolojik veya fiziksel sorunlar olmadan kafein alımlarını azaltabileceklerini veya tamamen bırakabileceklerini gösterdiğini söyleyen Dyt. Banu Topalakçı Salman, “Kişilerin kafeine karşı duyarlılığı, düzenli kullanım aralığı ve alınan miktara, vücut ağırlığına ve fiziksel durum gibi faktörlere bağlı olarak kişiden kişiye büyük farklılıklar gösterir. Bazıları akşam geç saatlerde dahi uykularında belirgin bir farklılık olmaksızın rahatlıkla kafeinli ürünler tüketebilirken, bazılarında az miktarda kafein alımı bile uykusuzluğa neden olabilir” dedi.

Kalori yakmaya yardımcı

Son yıllarda kafeinin sağlığa etkileri üzerine pek çok çalışma yapıldığını belirten Dyt. Salman, çalışmaların yeterli miktarda kafein tüketen bireylerin hafıza ve muhakeme yeteneklerinde geçici gelişmeler deneyimleyebileceğini ortaya koyduğunu belirtti. Son araştırmaların yeterli miktarlardaki kafeinin aynı zamanda atletik performans ve dayanıklılık üzerinde de olumlu etki gösterebildiğini söyleyen Salman, “Yine son zamanlarda yapılan bir araştırma, kafeinin Parkinson hastalığı riskini azalttığını gösteriyor. Kafeinin benzer şekilde, enerji harcanmasını arttırarak daha fazla kalori yakmaya yardımcı olmak, astım krizlerini azaltmak gibi olumlu etkileri olduğu söyleniyor. Ancak her yiyecek ve içecekte olduğu gibi kafein ve şeker içeren yiyecek ve içeceklerde de önerilen tüketim miktarlarını aşmamaya dikkat etmeliyiz” dedi.

Hangi içecek ne kadar kafein içeriyor?

Yetişkinler için ılımlı kafein tüketimi günde 300-400 mg olarak değerlendiriliyor. Bu değerlendirmeye ve içecek ürünlerindeki kafein miktarlarına baktığımızda en fazla kafeinin espresso kahve ve Türk kahvesinde, en az kafeinin ise enerji içecekleri, kolalı içecekler ve meyve aromalı soğuk çaylarda olduğu görülüyor.