İşsizlik oranı yüzde 9.9

Türkiye genelinde işsiz sayısı ve işsizlik oranında artış Eylül döneminde de sürdü. İşsiz sayısı 2013 yılı Eylül’de geçen yılın aynı dönemine göre 292 bin kişi artarak 2 milyon 831 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 0.8 puanlık artış ile yüzde 9.9 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0.7 puanlık artış ile yüzde 12.3, 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı ise 1.4 puanlık artış ile yüzde 19.4 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 2013 yılı Eylül döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre 336 bin kişi artarak 25 milyon 808 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 132 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 468 bin kişi arttı.

İSTİHDAM ARTIŞI YAVAŞLIYOR, ÇARESİZ İSTİHDAM ARTIYOR, İŞSİZLİK VERİLERİ ALARM VERİYOR…

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), TÜİK tarafından açıklanan Hanehalkı İşgücü Anketi Eylül 2013 dönem sonuçlarını değerlendirdi:

1)Türkiye ekonomisinin istihdam yaratma kapasitesi azalırken, istihdamın kalitesi bozulmaya devam etmekte ve işsizlik oranlarındaki artış sürmektedir. Eylül 2012 dönemi ile Eylül 2013 dönemleri arasında işsizlik oranı % 0,8 puan artış kaydederek %9,9 düzeyine ulaştı. İstihdam artışı 1 yılda sadece 336 bin seviyesinde artış gösterdi. İstihdam artışı 2008 Eylül ayından bu yana bu dönem için en düşük seviyesinde gerçekleşti.

2) Eylül 2013 döneminde umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu halde bu nedenle işsiz sayılmayanlar (umutsuzlar) da dahil edildiğinde işsizlik oranı % 9,9 değil, %15,9, işsiz sayısı da 2 milyon 831 bin değil, 4 milyon 864 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsiz sayısı umutsuzlarla birlikte bir önceki yıla göre 306 bin kişi arttı.

3) Gizli işsizler olarak değerlendirilen çaresizler  (zamana bağlı eksik ve yetersiz istihdam edilenler) ilave edildiğinde, çaresiz, umutsuz ve resmi işsizlrin sayısındaki toplam artış 504 bini buldu. Çaresizler, zamana bağlı eksik istihdam edilenler, (herhangi bir menfaat karşılığıyla ilgili hafta en az 1 saat çalışmış olduğu için istihdamda sayılıp, daha fazla çalışmaya ihtiyacı olanlar) ve yetersiz istihdam edilenlerden (mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aramış olanlar) oluşuyor.

6) Kadınlar için geniş tanımlı işsizlik oranı %24’tür.

Türkiye’de uygulanan ve küresel rekabet ideolojisi ekseninde şekillenen ekonomi ve istihdam politikaları ile çalışma hayatı işçiler ve emekçiler için giderek ağırlaşmaktadır. Bu süreçte işsizliğin görünmeyen boyutlarının istihdam içindeki ağırlığı artmaktadır. Eksik ve yetersiz istihdam edilenlerin sayısındaki artış bunun tipik bir örneğidir.

Türkiye haftalık çalışma sürelerinin emsallerine göre çok daha yüksek olduğu bir ülkedir. Avrupa Birliği ülkeleri ile kıyaslandığında haftalık çalışma sürelerindeki fark 12 saati bulmaktadır. Buna göre Türkiye’de 5 kişinin yapacağı işi 4 kişi yapmaktadır. Bir yandan işgücüne katılım oranlarını yükseltirken, öte yandan işsizlik verileri ile mücadele etmenin yegâne yolu, gelir kaybına yol açmaksızın haftalık çalışma sürelerini azaltmaktan geçmektedir. Buna karşın hükümet ve sermaye çevreleri işsizlik verilerindeki artışı, istihdam yapısının niteliğini bozarak, yani yoğun çalışma koşulları altında, daha kuralsız ve güvencesiz çalışma biçimlerini yaygınlaştırarak durdurmanın reçetelerini topluma sunmaktadır. Hükümet işveren çevrelerinin taleplerini Ulusal İstihdam Strateji Belgesi ile programlaştırmıştır. Ucuz işgücü için, taşeron çalışmayı yaygınlaştırmayı, kıdem tazminatını fona devrederek ortadan kaldırmayı, kölelik bürolarını hayata geçirmeyi hedefleyen bu belge hükümetin gündemindedir. İşsizlikle mücadeleyi, çalışma koşullarını kötüleştirerek, ücretleri düşürerek çözmeye çalışan bu anlayışa karşı durulmalıdır. Bu strateji işsizliğin “ne iş olsa yaparım” başlığı altında gizlenmesi stratejisidir. Kıdem tazminatının kaldırılması amacıyla gündeme gelen öneriler işçinin önemli bir güvencesini de ortadan kaldırma, kıdemli işçiyi işten çıkarmayı kolaylaştırma amacı taşımaktadır ve işsizliği artırıcı bir etkisi olacaktır.

İşsizlikle gerçek mücadele için;

1. Haftalık çalışma süresi gelir kaybı yaşanmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.

2. Herkese en az 1 ay ücretli izin hakkı tanınmalıdır. 3. Herkes için iş güvencesi ayrımsız bir biçimde uygulanmalıdır.

4. Sendikal hak ve özgürlükler güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır

5. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalıdır

6. Kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.

Taşeronlaşma ve kayıt dışı istihdam engellenmelidir 8.Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri Kadın erkek ayrımı yapmaksızın devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır. 50 çalışanın üstündeki her iş yerinde kreş açılmalı, devlet kreşlerinin çocuklar için yaş sınırı olmadan, ücretsiz ve 7/24 açık olmalı, yaşlı ve hastalar için, yine ücretsiz, 7/24 açık, çalışanlarının yarısı erkek olan bakım evleri açılmalıdır.