Gıda ve alkolsüz içecekler, tüketim harcamalarında ikinci sırada

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Hanehalkı Tüketim Harcaması 2012 araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Türkiye genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 25,8 ile konut ve kira harcamaları alırken, harcamaların yüzde 19,6’sı gıda ve alkolsüz içeceklerden oluştu. Sağlık harcamalarına yüzde 1,8, eğitim hizmetlerine ise yüzde 2,3 oranında pay ayrıldı.
2011 ve 2012 yılı sonuçlarının karşılaştırılmasında; gıda harcamasının payı 2011 yılında yüzde 20,7 iken, 2012’de yüzde 19,6 olarak gerçekleşti. Alkollü içecek, sigara ve tütün harcaması yüzde 4,1’den yüzde 4,2’ye, giyim ve ayakkabı harcamaları yüzde 5,2’den yüzde 5,4’e, ev eşyası harcaması yüzde 6,4’den yüzde 6,7’ye, kültür ve eğlence harcamaları yüzde 2,7’den yüzde 3,2’ye, eğitim hizmetleri harcamaları yüzde 2’den yüzde 2,3’e, otel, lokanta ve pastane harcamaları yüzde 5,7’den yüzde 5,8’e yükselirken; sağlık harcaması yüzde 1,9’dan yüzde 1,8’e, haberleşme harcaması yüzde 4’den yüzde 3,9’a, çeşitli mal ve hizmet harcamaları payı yüzde 4,3’den yüzde 4,2’ye düştü. Konut ve kira harcamalarının payı (yüzde 25,8) ile ulaştırma harcamaları payının (yüzde 17,2) ise değişmediği gözlendi.
2012 yılında düşük gelirli hane halkları, yüksek gelirli hane halklarına göre gıdaya iki kat daha fazla pay ayırdı. Gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar itibariyle tüketim harcamalarının dağılımına bakıldığında; en düşük gelirli birinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halklarının gıda harcamasına ayırdıkları pay yüzde 29 iken, en yüksek gelirli beşinci yüzde 20’lik gruptaki hane halklarının gıda harcamalarına ayırdığı payın yüzde 14,4 olduğu görüldü. Toplam gıda ve alkolsüz içecekler harcamasının yüzde 12,9’u birinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halkları, yüzde 27,7’si ise beşinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halkları tarafından yapıldı.
Hane halkının temel gelir kaynağına göre harcama kalıplarının da değiştiği görüldü. Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hane halkları gıda harcamalarına yüzde 17,9 oranında pay ayırırken, temel gelir kaynağı emeklilik geliri olan hane halklarının harcamalarının yüzde 24,4’ü gıda harcamalarından oluştu.
Türkiye’de hane halkı başına aylık ortalama tüketim harcaması 2011 yılında 2.120 TL iken 2012 yılında 2.366 TL olarak tahmin edildi. Kentlerde 2.642 TL olan hane halkı başına aylık ortalama harcama değeri, kırsal yerlerde 1.741 TL olarak hesaplandı.