Kurumsal Yönetim Işığında Aile Şirketleri Yönetim Rehberi

Küresel pazarlarda etkin olabilmek, yeni pazarlarda ana oyuncular liginde yer alabilmek için kurumsal yönetim ilkeleri ön şart. Peki bu ilkeler neler? Bunun cevabını, Türkiye’nin üst düzey yönetici ve hissedarlarını bir araya getiren Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği’nin (TKYD) hazırladığı “Kurumsal Yönetim Işığında Aile Şirketleri Yönetim Rehberi”nde bulabiliyorsunuz. TKYD’de oluşturulan Çalışma Kurulu, 2006’dan bu yana Anadolu’nun 18 şehrinde yürüttüğü programlardan kazandığı deneyimler ışığında, reel ekonominin büyük çoğunluğunu oluşturan aile şirketlerinin kurumsal yönetim ilkelerinden nasıl faydalanabileceğine dair öneri ve uygulama içeriklerini dikkate alarak, aile şirketleri için yol haritası olacak, “Kurumsal Yönetim Işığında Aile Şirketleri Yönetim Rehberi”ni hazırladı ve kamuoyuna sundu. Rehber farklı ölçeklerdeki aile şirketlerinde kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanmasına dair çözüm önerileri getirirken, halka arza kadar tüm süreci yöneticiler için bir araya getiriyor.

500 bireysel ve 8 kurumsal üyesi ile 2003 yılından beri faaliyetlerini sürdüren TKYD, “Aile Şirketleri Yönetim Rehberi”ni, bu yıl üçüncüsünü gerçekleştirdiği üçüncü Uluslararası Kurumsal Yönetim Zirvesi kapsamında hazırlattı. Kitabın önemi, lansmanına katılan kişilerin etkileri ve nitelikleriyle de ortaya çıkıyor. Çünkü kitap tanıtımı Yapı Kredi Bankası Yönetim Kurulu ve TKYD Başkanı Tayfun Bayazıt ile İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanı Hüseyin Erkan’ın yorumlarıyla yapıldı.

Yeri gelmişken kitabın hazırlık süreçlerini, akla gelebilecek “neden bu kitap” sorusunun cevaplarını da içinde barındıran Tayfun Bayazıt’ın kitabın önsözünde yazdığı şu açıklamaları aktarmamız anlamlı olacak:

“Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin özel sektöre yönelik bir ilke ve uygulamalar bütünü olarak hayatımıza girmesi, OECD liderliğinde 1999 yılında başlayan bir süreç. Gerek makro düzeyde yaşanan küresel ekonomik krizler, gerek şirketler düzeyinde yaşanan çeşitli usulsüzlükler, 2000’li yıllarda dikkatlerin, sürdürülebilir performans kavramı üzerine yoğunlaşmasına neden oldu. Bu gelişmeler, kurumsal yönetim kavramının ilgi alanını halka açık şirketlerin ardından, halka kapalı şirketler, aile şirketleri, kamu işletmeleri, sivil toplum kuruluşları, spor kulüpleri ve siyasi partiler de dahil olmak üzere ekonomik ve toplumsal hayatımızda kilit rol oynayan tüm kuruluşları içerecek şekilde genişletti. Bu hızlı gelişimin temelinde, toplumun her kesiminin adil, şeffaf, hesap verebilir ve sorumlu yönetimlere duyduğu ihtiyacın olduğunu düşünmek yanlış olmasa gerek. Bu rehber, Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği’nin, kurumsal yönetim ilkelerini Türkiye ekonomisinin temel taşı olan aile şirketlerine yakınlaştırma çabasının bir ürünüdür.”

“Aile Şirketi Yönetim Rehberi”nin içeriğini, lansman toplantısında detaylarıyla, kitabın yazımına da katkıda bulunan TKYD Çalışma Grubu üyelerinden Fikret Sebilcioğlu yaptı. Rehberin yazarları arasında Sebilcioğlu’nun yanı sıra Dr. Burak Koçer, Anıl Erkan, Tanyer Sönmezer, Güray Karacar, Tayfun Zaman ve Emre Erdoğan var. İMKB Kotasyon Müdürü Kudret Vurgun ile Sütaş Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz da rehbere katkıda bulunan kişiler arasında.

Rehberin içeriğinden bahsedecek olursak; ilk başta, dillere pelesenk olmuş ve kanıksadığımız “kurumsallaşma” kavramı ile, “kurumsal yönetim” kavramının farkı, açıklanıyor. Bu kapsamda, “kurumsal yönetim ilkeleri”yle aile şirketleri için önemi, aile-şirket, aile şirketi-kurumsal yönetim, aile konseyi, aile anayasası, haleflik planlaması gibi konular tarifleniyor.

Aile şirketlerine özgü hususlar anlaşılmazsa kurumsal yönetim ilkelerinin maya tutmayacağı gerçeği de ortada. Bu yüzden, aile şirketlerinin ekonomik evreye bağlı ihtiyaçları ile bireylerin şirkete katılımlarına bağlı ihtiyaçları örnek politikalarla okura sunuluyor. Bunlar anlaşıldıktan sonra, kurumsal yönetim ilkelerinin hayata geçirilmesinde rol oynayan mekanizmalar sıralanıyor: Risk yönetimi ve iç kontrol sistemi, mali işler fonksiyonu, finansal raporlama ve bağımsız dış denetim, açıklanan kavramlardan bazıları…

Bildiğiniz gibi, ticari hayatımızı kökünden değiştirecek bir yasa tasarısı hazırlığımız var: Yeni Türk Ticaret Kanunu Tasarısı yıllardır TBMM gündeminde. Ancak, neredeyse yasa Meclis’ten geçmeden, yenisinin hazırlanması zorunluluğuyla karşı karşıya kalacağız! Ki, yasa tasarısını hazırlayan komisyona başkanlık yapan Sayın Prof. Dr. Ünal Tekinalp’in eleştirisi de bu yönde… Aile Şirketleri Yönetim Rehberi’nin bir bölüm de Yeni Türk Ticaret Kanunu Tasarı’sının getirdiği radikal değişikliklere ayrılmış. 15 başlıkta kısaca özetlenen tasarının getirdiği değişikler, yeni kanunun, daha rekabetçi işletmeler olunmasında ne denli önemli olduğunu gözler önüne seriyor. En başta bilinen yenilik, “tek kişilik” “anonim şirket” olgusu. Yönetim kuruluna ilişkin yapısal değişiklikler, devredilemez görev ve yetkileri, muhasebe ilkelerinin uluslararası genel kabul görmüş, muhasebe standatlarıyla şekillenmesi ve kurumsal yönetiminle çok yakın ilgisi olan “bağımsız denetim”in detayları… Bilindiği gibi kamuoyuna yansıyan önemli ayrıntılardan biri de her şirketin internet sitesi zorunluluğu ve elektronik ortamda genel kurul ve yönetim kurulu yapılabilmesi… Bunların detaylarını Aile Şirketleri Yönetim Rehberi’nin yeni tasarıyı anlatan bölümünde okuyabiliyorsunuz.

Güncel ve şirketler için alternatif finansman kaynağı olarak sürekli gündemde tutulan “halka arz” konusu da ayrıntılarıyla rehberde yer alıyor. Halka arza karar vermeden tutun da hazırlık sürecine, halka arz sürecinden, borsada işlem görme sürecine değin neyi merak ediyorsanız, rehberde bilgisini bulabiliyorsunuz.

Caretta Yayıncılık; İstanbul, 2010, 14 x 20 cm, 84 sayfa, Türkçe, Karton Kapak.