Doğu Karadeniz?e ?yeşil yolculuk? dopingi

Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Trabzon, Rize ve Artvin illerini kapsayan Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınma Planı, turizm odaklı yeniden yapılandırılıyor. Büyük kısmı ilk 6 yılda tamamlanacak 15 yıllık mastır plan, bölgeye yılda 1 milyonun üzerinde turist çekmeyi amaçlıyor…

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Doğu Karadeniz?in turizm potansiyelinin geliştirilmesi için özel bir müşavirlik firmasına Doğu Karadeniz Turizm Master Planı hazırlattı. Söz konusu plan; Ordu, Giresun, Gümüşhane, Trabzon ve Rize illerinde yer alan tüm turizm kaynaklarının incelenmesiyle oluşturuldu. 5 il, 71 ilçe ve 92 bucaktan oluşan planlama bölgesinde bu gelişmelerden yararlanacak yaklaşık 2.5 milyon kişi yaşıyor.

Mevcut DOKAP (Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınma Planı) kapsamında turizm yanında, hayvancılık-balıkçılık, ticaretin desteklenmesi ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi eksenleri belirlenmişti.

Yeni plan, turizm odaklı olarak diğer eksenlerin bu sektöre yönelik geliştirilmesi yaklaşımına dayanıyor. Bununla kruvaziyer, kongre ve kış turizminin geliştirilmesi planlanıyor. Karadeniz bölgesinin Akdeniz?e doğru bağlantı yollarının kurulması, Ordu-Giresun arasında bir havaalanı kurulması da amaçlar arasında. Yaylalar, kırsal kesim, şehirler yeniden ele alınıp çirkin yapılaşmadan kurtarılmaya çalışılacak. İnanç turizmi kapsamında birçok yapı restore edilecek…

Klasik güzergaha alternatifler

Günümüzde Karadeniz?i ziyaret eden yıllık turist sayısı 200 ila 250 bin arasında değişiyor. Bölgeye gelişlerin yaklaşık üçte biri Trabzon Havalimanı, kalanı ise karayoluyla oluyor. Bu da genellikle Samsun istikametinden gerçekleşiyor.

Bölgeye gelen turlarda ortalama geceleme süresi 4.60 olarak tespit ediliyor. Ordu ve Giresun, temel turizm gelirini bölgeye Samsun istikametinden giriş çıkış yapan turistlerin sahil boyundaki yerleşmelerdeki konaklama tesislerinden elde ediyor. Bu illerdeki dağlık alanlarda turizm geliri bulunmuyor. Gümüşhane turizm gelirleri ise temel olarak Karaca Mağarası ziyaretlerine dayanıyor. Rize ve Trabzon, Sümela-Uzungöl-Ayder gibi en çok ziyaret edilen kaynaklara sahip olmaları nedeniyle bölge turizm gelirlerinden en yüksek payı alıyor.

Bölgede turizm sektörünün en önemli iki darboğazı yaz aylarında yatak yetersizliği ile genelde ulaşım ağının zayıf ve kalitesiz olması gösteriliyor. Bölgeye gelen turistler ulaşım ağının yetersiz olması nedeniyle genellikle Sümela-Uzungöl-Ayder?i ziyaret ediyor ve bu ziyaretlerinde doğu-batı aksı olarak daima sahil yolunu kullanıyor. Bu üç yer de sahil yolundan ortalama 70-80 km içeride olduğundan, ziyaret için gidiş dönüş ortalama 450 km ek bir seyahate neden oluyor.

1.000 km dağ yolu yapılacak

Hazırlanan planın ana hedefi Karadeniz?de ziyaret edilen bu üç yayla dışında diğer yaylaları da devreye sokacak. Dağlardan geçen doğu batı aksı bir ulaşım oluşturma esasına dayanıyor. 5 ilin dağlardaki tüm turizm kaynakları ve kılcal yol ağı etüt edildikten sonra bu aksın Ordu-Perşembe yaylasından başlayıp Ayder Yaylası?nda sonlanabilecek bir güzergah, Perşembe-Çambaşı-Paşakonağı-Bektaş-Kulakkaya-Kümbet yaylalarını devreye sokacak. Kürtün?de ikiye ayrılarak bir kolu Düzköy üzerinden Maçka?ya inerken, diğer kol ise Karaca Mağarası üzerinden Çakırgöl Yaylası?na ulaşacak. Çakırgöl?de birleşen ulaşım aksı doğu istikametinde Sultan Murat Yaylası?ndan geçerek Çaykara üzerinden Uzungöl?e, buradan da İkizdere-Kaptanpaşa-Kantarlı-Çamlıhemşin güzergahıyla Ayder Yaylası?na ulaşacak.

Yaklaşık bin kilometre uzunluğundaki bu dağ yolunun yarısı halen asfalt kaplama diğer yarısı ise stabilize ve ham yol niteliğinde bulunuyor. Bu yolların yapılmasının yanı sıra yol üzerinde yer alan yaylalarda konaklama merkezleri de geliştirilecek. Ayrıca bu merkezlerin kış doluluğunu da sağlamak amacıyla çevre düzenlemesi yapılacak. Bu merkezlerin yaz doluluğunu sağlamak için de ayrıca günübirlik tesislerin yapılması sağlanacak.

Deniz-Güneş için de Karadeniz

Bölgede deniz güneş turizmine dayalı ve uzun süre kalışa imkan verecek turizm faaliyetlerini desteklemek amacıyla Efirli ve Tirebolu?nun Amasra benzeri geliştirilmesi için çalışılacak. Şebinkarahisar ise gerek bünyesinde gerek yakın çevresinde yer alan çok sayıda kaynağın geliştirilmesi ile Beypazarı türü bir gelişmeye sahip olabilecek.

Şehirlerde ve yaylalarda yeni levhalamalar yapılacak. Yerel el sanatlarının hem imalatını hem de pazarlamasını yapan alışveriş sarayları kurulacak. Festivaller ve yayla şenlikleriyle turist çekilecek. Doğu Karadeniz, ?Yeşil Yolculuk? logosuyla markalaşacak ve bu logoyla pazarlanacak.

1 milyonu aşkın turist

Büyük bir kısmının 6 yılda tamamlanacağı ve 15 yılda gerçekleşmesi amaçlanan mastır planla, orta vadede 53 bin ilave yatak sağlanması planlanıyor. 68 bin ek istihdam sağlanacak. Bölge yıllık 1 milyon 50 bin turisti ağırlayacak ve bu turistlere 6.5 milyon geceleme imkanı sunulacak. İnşaat sektörünün bu kalkınma hamlesiyle 1 milyon 325 bin metrekarelik inşaat yapması ve 662.5 milyon TL inşaat cirosu elde edilmesi bekleniyor.

Projeyle bölgedeki gıda sektörünün de büyümesi planlanıyor. Bölge içinden temin edilebilecek yıllık gıda talebi ise 1.6 milyon litre süt, 195 ton peynir, 195 ton tereyağı, 195 ton bal ve reçel, 4.9 milyon ekmek, 3.3 milyon alabalık, 1.7 milyon deniz balığı, 1 litrelik 6.5 milyon şişe su, bin 700 ton et, 6 bin 500 ton meyve sebze ve salata, 3.2 milyon yumurta, 1.1 milyon tavuktan oluşacak. Bu yüzden bölgede hayvancılığa özel teşvikler verilmesi de gündeme gelecek. Toplu süt toplama ve işleme merkezleri ile alabalık yetiştirme tesisleri kurulacak.

Yeni iller de eklenebilir

Doğu Karadeniz Turizm Odaklı Kalkınma Projesi için bölge illerinin valileri, belediye başkanları, milletvekilleri ile işadamları ve turizmcilerin katıldığı toplantılar düzenlenerek projeye son şekli verilmeye çalışılıyor.

Proje kapsamına Artvin, Bayburt, Erzurum, Amasya ve Samsun’un da alınması için bölge milletvekillerinin önerilerde bulunduğu belirtiliyor. Bu konudaki kararın da önümüzdeki dönemde verileceği belirtiliyor. Ayrıca projeye illerden eksiklerin tamamlanması yönünde raporlarda hazırlanıyor. Örneğin, turizm mastır planı için bu ay içinde bir çalıştay yapmaya hazırlanan Giresun Ticaret ve Sanayi Odası bir rapor hazırladı. Raporda, Giresun Limanı’nın muhakkak plan içinde yer alması gerektiği vurgulanırken, kruvaziyer turizmi için Giresun’un her türlü altyapısı hazır olan limanının yok sayılmaması gerektiği belirtildi.

Fındık Müzesi’nin Giresun’da kurulması önerisi getirildi. Ayrıca Or-Gi (Ordu-Giresun) Havalimanı?nın kurulması gerekliliği ile deniz yolunu demiryoluna bağlayan hızlı tren projesinin Giresun Limanı’nı atıl bir halden kurtaracağı vurgulandı.

Özlem Doğaner / Özbey Men – Para Dergisi