Süt içmek sağlık için yararlıdır

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası

Ülkemizde bireylerin doğumdan itibaren her yaşta süt içmeyi ihtiyaçları vardır.

Bireylerin her besin kaynağı için olduğu gibi süt ile ilgili olarak da doğru ve güncel bilgilere sahip olma hakları bulunmaktadır. Süt ve süt ürünlerinin tüketimi sağlıklı bir yaşam için vazgeçilmez iken, halen süt tüketimimiz gelişmiş ülkelerle kıyasladığımızda son derece yetersizdir. Bu durumun düzeltilmesi yönünde yapılan bütün çabalar değerlidir.

Bizler bugün hekimleri, gıda mühendislerini ve ziraat mühendislerini temsil eden meslek odaları olarak, farklı disiplinlerden, farklı mesleklerden bilim insanlarıyla ve ilgili kimi sivil toplum örgütleriyle birlikte halkımızın sağlıklı ve güvenli süt tüketimini teşvik etmek için buradayız.

Çağrımıza yanıt vererek bizlerle birlikte burada olduğunuz için teşekkür ederiz.

Bilindiği gibi süt, insan için doğumdan itibaren yaşamın her döneminde gereksinim duyulan besin öğelerini yeterli ve dengeli biçimde sağlayan en önemli gıdalar arasındadır. Sütün üretiminden sofraya, güvenli, sağlık açısından risk taşımayan biçimde ulaşması gerekmektedir. Bu gereklilik, “gıda güvenliği”nin temelidir.

Bebekler ilk altı ay sadece anne sütü ile beslenmelidir. Başta çocukluk dönemi olmak üzere, yaşamın her evresinde süt tüketimi kemik sağlığının korunması açısından son derece önemlidir. Ancak süt sadece bebeklik ve çocukluk çağında değil, insanın yaşamı boyunca tüketmesi gereken son derece önemli bir gıda maddesidir. Sağlık açısından her bireyin günde ortalama iki su bardağı süt ya da süt ürünlerini (peynir, yoğurt) tüketmesi önerilmektedir. Bu miktar çocukluk, ergenlik, gebelik, menopoz gibi özel dönemlerde değişebilmektedir.

Ülkemizde süt tüketim miktarı yıllık 24-26 litre dolayındadır. Bu rakam pek çok Avrupa ülkesinde 100 litrenin üzerindedir. Bizlerin de hedefi güvenli süt tüketimini arttırmak olmalıdır. Bu yönde özellikle devlet eliyle yapılması ya da teşvik edilmesi gereken birçok nokta vardır. Sağlıklı ve yeterli süt üretimi için, kırsal kalkınmaya önem verilmeli, süt hayvancılığı ile uğraşan çiftçi ve köylülere her çeşit destek sağlanmalıdır. Başta kooperatifçilik olmak üzere üretici örgütlülüğü geliştirilmeli, tüketiciye uygun fiyatla süt ulaştıracak piyasa mekanizmaları oluşturulmalıdır. Süt tüketiminin arttırılması amacıyla okul sütü uygulamasının da hayata geçirilmesi son derece önemlidir.

Son dönemlerde süt ile ilgili kamuoyuna yansıyan kimi değerlendirmeler toplumda sütün sağlık için temel bir gereksinim olduğu gerçeğinden uzaklaşma riskini bizler açısından gündeme taşımıştır. Bu temel gerekçe ile sizlerin elinde olan Üretimden Tüketime Süt ve Sağlık; “Sorular ve Yanıtlar” broşürünü hazırlayarak bu emek yoğun çalışmayı halkımıza aktarmak istiyoruz. Bu dokuman içerisinde yanıt bulunabilecek temel sorular aşağıda sıralanmıştır:

Süt sağlık için neden gereklidir?

>>Süt içmeye ne zaman başlanmalıdır?

>>Okul sütü ve benzeri uygulamaların anlamı nedir?

>>Süt üretimi ve tüketimi dengesi nasıl kurulmalıdır?

>>Sağlıklı ve güvenli süt politikası neden gereklidir?

>>Türkiye?de süt üretimi ve tüketiminin durumu ve konuya ilişkin öneriler nelerdir?

>>”Süt herkes için ulaşılabilir olmalıdır” söylemi neden doğrudur?

>>Süt ile ilgili temel teknik uygulamalar nelerdir? Sağlık yönünden nelere dikkat etmek gerekir?

>>Süt ürünü ne anlama gelmektedir?

>>Süt ve sağlık konusuna “bütüncül bakmak” ne anlama gelir?

>>Süt ve sağlık konusunda ülkemizde güncel mevzuat nasıldır?

Süt ve sağlık konusunda sizlerin özellikle dikkatlerinizi çekmek istediğimiz bir konu da UHT süt ve pastörize süt konusudur. UHT süt ve pastörize süt teknolojileri insan sağlığını riske atan teknolojiler değildir. Her iki teknoloji de, kaynatmada da olduğu gibi, sütte bozulmaya neden olan mikroorganizmaları ısıl işlemle giderme prensibine dayanmaktadır. Bu teknolojilerdeki besin değeri kayıpları, açıkta kaynatılmış süte göre daha az olmaktadır. Bu ürünler endişe edilmeden güvenle tüketilebilir. Sütte koruyucu kullanımının yasak olduğu da bilinmelidir.

Sonuç olarak, sağlıklı beslenme temel bir insan hakkıdır. Bu temel kabul kapsamında devletin, sağlıklı koşullarda süt üretiminin sağlanmasında, tüketimin artırılmasında ve üretilen sütün bireylere, özellikle gereksinimi olan kişilere ulaştırılmasında sorumluluklarını özenle ve sürekli olarak yerine getirmesi çok değerlidir.