Dünyada birbiriyle çelişen yasal düzenlemeler, bulut bilişim imkanlarını tehdit ediyor

Business Software Alliance (BSA) tarafından yayınlanan ve dünya genelinde ülkelerin ele alındığı ?BSA Global Bulut Bilişim Karnesi? isimli rapora göre, bulut bilişimin gelişimini etkileyen devlet politikaları ile ilgili yeni bir sıralamada 24 ülke arasında 17. sıraya yerleşti. BSA’nın bu yeni çalışmasında, Türkiye’nin sıralamalarda alt sıralardaki yerinin tatmin edici olmadığı, ancak bundan daha endişe verici olan durumun ise ülkeden ülkeye birbiri ile çelişen düzenlemelerin oluşturduğu bugünkü uluslararası karmaşanın küresel bulut bilişim pazarını tehdit etmesi olduğu belirtiliyor. BSA, devletlere bulutun sağladığı ekonomik potansiyeli tam olarak yakalayabilmeleri için politikalarını verilerin sınırlar arasında sorunsuz olarak akabileceği şekilde uyumlu hale getirmelerini öneriyor.

BSA Global Bulut Bilişim Karnesi, ülkelerin küresel entegre bulut pazarını yönlendirme konusundaki hazırlık derecelerini gösteren ve bu alanda ilk örneği oluşturan bir çalışmadır. Bu sıralamada, dünyadaki bilgi ve iletişim teknolojisinin yüzde 80’ini oluşturan ülkelerdeki kanun ve düzenlemeler değerlendirilmiş ve bu ülkelerin politikaları aşağıdaki yedi alanda incelenmiştir: veri gizliliği, siber güvenlik, siber suçlar, fikri mülkiyet, teknolojinin karşılıklı çalışabilirliği ve yasal uyumluluk, serbest ticaret ve BT altyapısı.

Sıralamada ilk beş sırayı alan en sağlam bulut politikalarına sahip ülkelerin Japonya, Avustralya, Almanya, ABD ve Fransa olduğu belirtiliyor.

Konuyla ilgili olarak BSA Türkiye Başkanı Semih Sağman şunları söyledi: “Bulut bilişimin gerçek yararları ölçek büyüdüğünde görülür. Küresel bir ekonomide dünyanın herhangi bir yerinde bulunan sunuculardan kişisel veya iş amaçlı kullanım için yararlanabilmenizi sağlayacak teknolojilere ulaşabilmeniz gerekir. Ancak bunun için verilerin sınırlar arasında hukuka uygun şekilde dolaşımına izin veren düzenlemeler mevcut olmalıdır. Bugün için geçerli olandurumda bizim gerçekten ihtiyaç duyduğumuz türden dijital hizmetlerin önünü tıkayan çok fazla ülke ve çok fazla kural bulunuyor. Türkiye, siber suçlarla uluslararası mücadeleyi düzenleyen sözleşmeyi imzaladı, ancak henüz esas hükümlerin tamamını hayata geçirmedi. Öte yandan, Türkiye’de fikri mülkiyet korumasına ilişkin mevzuat makul ölçülerde güncel olmakla birlikte, yaptırımlar etkin olarak uygulanmamaktadır. Çevrimiçi platformlarda telif hakkı ihlalleri ile ilgili özel bir hüküm sayesinde hak ihlaline konu içerik kaldırılabilmektedir. ?

Türk Ceza Kanunu (bilişimle ile ilgili suçları da düzenlenmektedir. Tartışmalara konu olan 2007 yılında yayınlanan 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun?da da internet ortamında işlenen belirli suçlar kapsam içine alınmıştır.

Çalışmanın önemli bulguları şöyledir:

>> Kişisel verilerin korunması konusunda Türkiye?nin çerçeve bir yasaya sahip olmaması tüketicilerin, devletin ve iş dünyasının dijital ortamda iş yaparken uyması gereken kuralların ortaya konulması konusunda belirsizlik yaratılmasına neden olmaktadır. Kişisel verilerin korunması konusunda ana çerçeve düzenleme dışında yürürlükte olan düzenlemeler kişisel verilerin korunması konusunda ihtiyacı ve açıklığı sağlamaktan uzaktır. Kişisel verilerin korunması konusunda uluslararası düzenlemelere ve iş yapış şekillerine uygun olarak bir çerçeve yasanın yürürlüğe konması Türkiye?nin rekabet gücünü arttırcak, tüketici güvenini en üst düzeye çıkaracaktır.

>>  Kişisel verilerin korunması hakkındaki düznelemelerde küreselleşen ekonomin ve rekabetçi pazarların dinamiklerini yakalamak için uluslararası veri transferine ve dış kaynaklı iş yapma modelleri izin veren bir çerçeve oluşturulmalıdır. Bu durum Türk özel ve kamu sektörünün dünya ile rekabet edebilme adına her türlü iş modelini hayata geçirebilecekleri inovasyon ortamını kendilerine sağlayacaktır. Türkiye?deki bazı sektör speasifik düzenlemlerde bu esastan ayrılarak Türk özel sektörünün bulut bilişim çözümlerini kullanmasının önünün kapatıldığı tespit edilmektedir.

>>  Kamu satın almalarında etkinlik ve verimlilik yakalamak, vatandaş odaklı hizmet sunumunu sürekli kılmak için bilgi ve iletişim teknolojileri ve hizmetlerine yönelik kamu satın almaları için uluslararası standartlara uygun özel satın alma kuralları oluşturulmalıdır. Bu özel satın alma kuralları kamunun başta bulut bilişim olmak üzere her türlü yenilikçi ürün ve servislerden yararlanmasına imkan sağlayacak yönde tasarlanmalıdır. Türkiye?de gerek ihale mevzuatı gerekse de yıllara sari satın almaya izin vermeyen kamu mali yönetimine ilişkin düzenlemeler bu yönde adım atılmasına engel olmaktadır. Türkiye?de Avrupa Konseyi Siber Suçlar Konvansiyonunda suç olarak tanımımlanan fiillerin tamamı suç olarak düzenlenmektedir. Buna rağmen bu suçlarla etkin mücadele edilmesinde ve güvenlik politikalarının (hem özel sektör hem de kamu sektörü) eksiklikler bulunmaktadır.

>>  Türkiye’de bulut hizmetleri ile ilgili olarak siber suçlar ve telif hakkı yasalarının sağladığı sınırlı düzeyde bir koruma mevcut olduğu belirtilebilir. Bununla birlikte, her iki yasada da bulut bilişim yönünden yapılması gereken düzenlemeler bulunmaktadır.

>>  Buluta hazırlık konusunda gelişmiş ekonomilerle gelişmekte olan dünya arasında derin bir bölünme söz konusudur. Japonya, ABD ve AB ülkelerinde bulut bilişimin büyümesini destekleyecek sağlam yasal düzenlemeler mevcuttur; ancak Çin, Hindistan ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelerin küresel bulut pazarına entegre olabilmeleri için yapmaları gereken çok fazla çalışma vardır.

>>  Çalışmadaki en şaşırtıcı bulgu ise, iyi durumda olan bazı ülkelerin de diğer ülkelerle çelişebilecek kanunlar ve düzenlemeler ile kendilerine duvarlar örmeleridir. Örneğin Avrupa Birliği’nde tartışılan Kişisel Verilerin Korunmasıyla İlgili Tüzük Taslağı?nın önerilen Veri Koruma Düzenlemesinin, belli hükümleriyle bulutun potansiyel ölçeğine ve ekonomik etkisine zarar verebileceği değerlendirilmektedir.

Sağman şöyle devam etti: “Türkiye her ne kadar bulut bilişimin tüm potansiyelini öne çıkaracak sağlam bir politika ortamı geliştirmede bazı başarılar kaydetmiş olsa da, daha yapacak çok iş var. Şimdi, yurt içinde sağlam bir politika temeli oluşturmanın ve aynı zamanda küresel bir bulut bilişim sisteminin geliştirilmesine katkıda bulunmanın zamanıdır.”

BSA bulutun getirdiği ekonomik fırsatı genişletmek üzere tüm dünya devletlerine yedi maddeden oluşan bir politika planı öneriyor:

1. Veriler ve ticaret için serbest bir akış sağlarken kullanıcıların gizliliğini koruyun.

2. En yeni siber güvenlik uygulamalarını ön plana çıkarın, ancak belirli teknolojilerin kullanımını zorunlu kılmayın.

3. Siber suçlarla mücadeleyi suçlulara karşı asgari caydırıcılık ilkesiyle ve açık yasal nedenler ortaya koyarak yürütün.

4. Bulut bilişim hizmetlerinin kötüye kullanımına ve hak ihlallerine karşı güçlü bir koruma ve etkin bir yaptırım sağlayın.

5. Bulut sağlayıcılar ile çözümler arasında açıklığı ve karşılıklı çalışabilirliği teşvik edin.

6. Engelleri azaltarak ve belirli ürün veya şirketlerin tercih edilmesi uygulamasına son vererek serbest ticareti ön plana çıkarın.

7. Özel sektörün geniş bant altyapısına yatırım yapması için teşvikler sağlayın ve geniş bant erişiminin tüm vatandaşlara ulaşmasını destekleyin.