Şirketler yetenek kıtlığına karşı rekabet avantajını yan haklarla sağlıyor

Global Liderler Zirvesi 2024, iş dünyasının en etkin liderlerinin yer aldığı, dünyanın önemli guruları ve ünlü isimlerinin katılımlarıyla bu sene ilk kez gerçekleşti. ‘Yapay Zeka Çağı ve Sürdürülebilir Gelecek’ konusunun işlendiği zirvede, Ticket Restaurant markası ile Türkiye’yi 33 yıl önce yemek kartı sistemiyle tanıştıran Edenred’in CHRO’su İpek Baylav da “Şirketlerde Sürdürülebilir Başarı için Çalışan Bağlılığı” üzerine konuştu. Türkiye ve dünyada yaşanan yetenek kıtlığına dikkat çeken Baylav, bu tehdide karşı yeni yetenekleri çekmek ve çalışanları elde tutmak için şirketlerin dönüşmesi gerektiğinin altını çizdi.

Yetenek kıtlığı dünyada yüzde 75, Türkiye’de ise yüzde 76

Baylav, “Hepimiz biliyoruz ki bir şirketin başarısının temelinde her şeyden önce ‘çalışan’ var. Çalışanınızı memnun etmezseniz, müşterinizi de memnun edemezsiniz. Fakat anketlere baktığımızda çalışanların mutlu olmadığını görüyoruz. Zorlu ekonomik koşullara rağmen büyüme sebebiyle yeni personel ihtiyacı yüzde 68. Buna paralel pandemiden sonra hem dünyada hem Türkiye’de bir yetenek kıtlığı ortaya çıktı. Dünyada yüzde 75 olan yetenek kıtlığı oranı Türkiye’de yüzde 76. 2030 yılında bu sayının dünyada 85 milyon olması bekleniyor. Bu da tek bir yeteneğin peşinde yüzlerce şirket koşacak anlamına geliyor. Çalışan bağlılık oranı dünyada sadece yüzde 25. Türkiye’de ise daha düşük; yüzde 15. Çünkü pandemide eve gönderdiğimiz çalışanlarımız eski çalışanlarımız olarak dönmediler. Beklentileri değişti. Geçmişte bir çalışanı şirkete çekmenin ana yolu iyi bir maaş, bağlılığı sağlamanın ana noktası teşekkür etmekken artık çalışan taleplerini karşılamak çok daha zor” açıklamalarında bulundu.

Çalışan adayı iş görüşmesinde yan haklarını soruyor

“Çalışanların iş yerlerinden beklentileri artık esnek çalışma saatleri, uzaktan veya hibrit çalışma, esnek yan haklar, ek izinler, eğitimler, sağlıklı kariyer planlama ve yedekleme süreçleri, iş yapış süreçlerinin sadeleşmesi ve dijitalleşmesi, manuel iş yükünün azalması hatta yurtdışı kariyer planlaması olarak öne çıkıyor. Talepler bu kadar yoğunken çalışanların motivasyon ve bağlılığını artırma noktasında yan haklar da kritik bir öneme sahip. İş görüşmelerinde adaylarımızın ilk soruları, ‘her gün işe gelmek zorunda mıyım, çocuğumun özel günlerinde izin alabilir miyim, 1 sene içinde izin kullanabilir miyim, yurt dışında çalışma şansım var mı, aileme de sigorta yapılıyor mu, yemek ödeneği ne kadar gibi sorular oluyor. Yan haklarda ne kadar farklılaşma yapılabilirse çalışan şirketine o kadar bağlı kalıyor. Çalışanların yüzde 56’sı yan hakların kendisini değerli hissettirdiğini belirtiyor.”

Günlük yemek bedeli yetersiz kalıyor

“Yemek kartı tedarik eden bir yan hak şirketi olarak şunu söyleyebiliriz ki; sadece yemek kartı vermek yeterli değil, içine yüklediğiniz tutar da kritik. Devletin belirlediği günlük yemek bedeli KDV dahil 187 TL. Ancak günümüz koşullarında bu tutar ne yazık ki yeterli olmuyor. Eğer verdiğiniz öğle yemeği ödeneği bu tutarla sınırlı kalıyorsa memnuniyet sağlamak çok zor. Çalışanların öğle yemeğinde dengeli bir menü yiyebilmesi için sektör olarak hep dile getirdiğimiz gibi; günlük yemek bedeli istisnası, günlük asgari brüt ücretin en az yarısı kadar olmalı. Aksi takdirde çalışan bağlılığını sağlamak mümkün değil.”

Ticket Compliments’e talep yüzde 500 arttı

“Edenred Türkiye olarak yemek kartımızın dışında, esnek yan haklar kapsamında şirketlere sunduğumuz Ticket Compliments’e olan talep özellikle pandemiden sonra yüzde 500 arttı. Önceden sadece büyük ölçekli şirketler özel günlerde talep ederken bugün pek çok KOBİ bizden bu hediye kartını talep ediyor. Yan hakların maaş zammı kadar önemli olduğu günümüzde şirketler yan haklar ile çalışanına finansal olarak destek olmaya, çalışan motivasyonunu artırmaya çalışıyor. Hatta bu sene şirketlerin çalışanlarına hediye kartı ile destek olarak toplam refah seviyesini arttırma yoluna gittiğini gözlemledik. Yine bu sene okula dönüş zamanında çalışanlarına hediye kartı ile destek olan şirketlerin de sayısı önceki yıllara oranla 5 katına yükseldi. Biz şirketler için maliyetler her zaman bir öncelik olmaya devam edecek fakat artık tüm işverenler dikkatlerini çalışan bağlılığına kaydırmak zorunda.”