“Kendine ait olanı üretmediği için Çin?deki büyüme gerçekçi değil”

ABD’nin 40 yaş altındaki en iyi ekonomistine verilen John Bates Clark madalyasına layık görülen ve ABD’nin en saygın üniversitelerinden Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) ekonomi profesörü olarak görev yapan Daron Acemoğlu, Bahçeşehir Üniversitesi?nin konuğu olarak İstanbul?daydı. Bahçeşehir Üniversitesi?nde akademisyen ve ekonomi köşe yazarlarından oluşan bir grupla buluşan Acemoğlu, Aralık ayında çıkmaya hazırlanan yeni kitabı ve Nobel yolunda ilerleyişine dair hikayesini anlattı.

Ekonomi ve demokrasi ilişkileri üzerine çalışmalar yürüten Daron Acemoğlu, ?Niçin bazı ülkeler demokratik oluyor da diğerleri olamıyor?? sorusuna cevap arayan teoriler geliştirdiğini belirtti. Acemoğlu ?Ekonominin önemi inkar edilemez ama ?Siyaseti ekonominin özetlenmiş halidir? diyen Lenin?e de katılamıyorum dedi. Demokrasinin elitlerle kitleler arasındaki ekonomik temelli bir çatışmanın sonucunda doğduğunu belirten Acemoğlu, kitlelerin demokrasi istediğini ancak elitlerin buna karşı olduğunu, bu ikisi arasındaki güç dengesinin de sonucu belirlediğini söyledi. Acemoğlu ?Elitlerin gücünü artırmak demokrasiye geçişi kolaylaştırabilir ama elitlerin gücünün ölçüsü kaçarsa, o zamanda demokrasi yıkılabilir. Mesela Singapur… Neden hiç demokratikleşemedi.  Çünkü çok eşit bir toplum. Refah düzeyi yüksek ve bu refah oldukça eşit dağıtılmış. Dolayısıyla kitlelerin elitlere karşı demokrasi talebinde bulunmasına gerek yok? dedi.

?Çin rüyası sona erecek?

Yükselen ekonomisiyle dikkatleri üzerine çeken Çin konusuna da değinen Acemoğlu, ?Çin, her türlü üretimi kopya ederek bu hale geldi. Ama kendine ait olanı üretmediği için Çin?deki büyüme gerçekçi değil ve ileride ciddi sorunlarla karşılaşmaları muhtemel? dedi.

?Ortadoğu?da farklı yapılanmalar göreceğiz?

Sıcak bölge Ortadoğu?ya ilişkin görüşleri de sorulan Daron Acemoğlu, bölgenin yeni gelişmelere ve değişimlere gebe olduğunu söyledi. Acemoğlu; ?Bir tek Hüsnü Mübarek?i ortadan kaldırmak yetmez. Tunus ve Mısır arasında müthiş farklılıklar var. Yeni gelişmelerin yaşanması muhtemel? dedi.

?Başkanlık sistemi istikrarsızlık gösterir?

Son dönemin tartışma konusu başkanlık sistemine dair görüşlerini de açıklayan Daron Acemoğlu, başkanlık sisteminin parlamenter sisteme kıyasla daha istikrarsız olduğunu düşünüyor.

?Nobel?i düşünerek çalışmıyorum?

Nobel?in gelecekte en güçlü adaylarından gösterilen Daron Acemoğlu, ?Sürekli Nobel?i düşünerek çalışmıyorum. Aksi halde gerçek yapmam gerekene odaklanamam. Ama Nobel için de nasıl bir ekiple çalıştığınız çok önemli? dedi.