ABD: EYLÜL TÜFE YÜZDE 0,4 YÜKSELDİ

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ

ABD’de TÜFE Ağustos ayında %0,1 yükseldikten sonra Eylül’de %0,4 arttı (medyan tahmin %0,2). TÜFE y/y bazında ise %8.2 arttı (medyan tahmin %8,1, önceki ay %8,3). Yapışkan kalemler itibariyle daha çok atıfta bulunduğumuz çekirdek enflasyon tarafında ise aylık bazda %0,6 (medyan tahmin %0,4, önceki ay %0,6), yıllık bazda ise %6,6 (medyan tahmin %6,5 önceki ay %6,3) oranında beklenti üzeri artışlar söz konusudur.

Alt kalemlere bakacak olursak; Barınma, gıda ve tıbbi bakım endekslerindeki artışlar, mevsimsellikten arındırılmış tüm kalemlerdeki aylık artışa en çok katkıda bulunanlar oldu. Bu artışlar, benzin endeksindeki %4,9’luk düşüşle kısmen dengelendi. Benzin endeksindeki düşüşle birlikte enerji endeksi de Ağustos’taki %5’lik düşüşten sonra Eylül’de de %2.1 düştü, ancak doğal gaz ve elektrik endeksleri arttı. Enerji endeksi Eylül’de sona eren 12 aylık dönemde %19,8 artarak Ağustos’ta sona eren dönemdeki %23,8’lik artıştan daha küçük bir artış kaydetti. Gıda endeksi Ağustos ayındaki %0.8’lik artışın ardından Eylül’de de %0.8 arttı. Gıda endeksi geçen yıla göre de %11,2 arttı.

Gıda ve enerji hariç tüm kalemler endeksi, Ağustos ayında olduğu gibi Eylül ayında da %0,6 arttı. Barınma, tıbbi bakım, motorlu taşıt sigortası, yeni araçlar, ev eşyaları ve operasyonları ve eğitim endeksleri ay içinde yükselenler arasındaydı. Kullanılmış arabalar ve kamyonlar, giyim ve iletişim için olanlar da dahil olmak üzere Eylül ayında düşüş gösteren bazı endeksler vardı. Konut kiraları, Ağustos’ta %0,7’lik artışın ardından Eylül’de de %0,8 arttı (Haziran 1990’dan sonra en yüksek); yıllık artış ise %6,7 oldu. Eylül ayında yeni araç endeksi %0,7, ev eşyası ve işletme endeksi %0,5 arttı. Ağustos ayında %0.1 düştükten sonra Eylül ayında da %1.1 düşen kullanılmış araba ve kamyon endeksi de dahil olmak üzere birkaç endeks ay boyunca geriledi. Tıbbi bakım endeksi, Ağustos ayında %0.7 yükseldikten sonra Eylül ayında da %0.8 arttı.

Hizmet enflasyonunun halen çok önemli bir katkı yaptığını ve enflasyonun toplam ağırlığı içinde mal enflasyonunu geride bıraktığı görülüyor. Bu durum enflasyonun yapışkanlığı ve talepten beslenmesi anlamındaki problematik durumu yansıtıyor. Kira tipi kalemlerin halen gerilemekte zorlandığı ve yüksek dönemsel artış momentumunu da koruduğunu gözlemliyoruz. Enflasyon bu haliyle, enerjiden etkilenen AB ve yapısal unsurları farklı olan (Covid, enflasyon alışkanlığı gibi) Çin, Japonya gibi büyük ekonomilerin enflasyonundan ayrışıyor. Politika kaynaklı enflasyon payı daha fazla olduğu için talebin bastırılarak indirgenebileceği bir enflasyon yapısı daha ön planda.

Fed açısından bakacak olursak; terminalde izlediğimiz faiz beklentilerinde yukarı hareket gözlemliyoruz. Bu hareket hem Kasım ayında 75 bps artış fiyatlamasının tamama ermesi, hem de Aralık’taki faiz artış aralığını yukarı çekmesi açısından önemli. Bu haliyle baktığımızda Aralık FOMC için de 50-75 seçenekleri oluşmuş durumda ve marjinal bir fiyatlama aralığı yakalandı. Ancak asıl önemli olan terminal oran beklentisi: Bu alanda Fed swap trader fiyatlaması Mart 2023’te %4,85 oranında zirve faiz oranı beklentisine işaret ediyor. Fed üyelerinin bir sonraki ekonomik tahminlerde terminal oranı %5’e çekme olasılığı artıyor.