Jeopolitik Dengede Zıt Kutuplar, Siyasi Değişimler

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ >> Jeopolitik gelişmeler… Şu anda dünyada yaşanan kutuplaşma, güç dengeleri anlamında pozisyon belirlemeye çalışan diğer ülkelerdeki iktidar odaklarını da ilgilendiriyor ve bunun üzerinden güç değişimleri yaşanıyor. Pakistan’da Başbakan Imran Khan’ın Amerikan müdahalesini gerekçe göstererek iptal ettiği güvensizlik oylaması, kararın iptali ile bu sefer yapıldı ve hükümet değişikliği yaşandı. Yeni Başbakan ise, şu anda Londra’da sürgünde olan eski Başbakan Navaz Şerif’in kardeşi Şahbaz Şerif. Bu değişiklik, aynı zamanda ülkenin politik eksenini kaydırması anlamında da önemlidir.

ABD kampına yakınlaşma… Imran Khan, Rusya ile iyi ilişkiler kuruyordu. Öyle ki, Ukrayna işgalinde bile Rusya’yı kınamamış ve hatta Putin ile görüşme yapmıştı. Yeni kurulan Şahbaz Şerif hükümeti ise ekseni ABD ve AB ile iyi ilişkiler kurmaya kaydıracak.Böylece Rusya kampı da bir destekçi kaybetmiş oldu.Çin ise İpek Yolu planları engellenmediği sürece bu duruma nötr olacaktır, aynı zamanda Hindistan’a karşı da bir Pakistan işbirliğine her zaman olumlu bakacaktır.Şerif‘in başbakan olması ile beraber, Ağustos 2023’ten önce genel seçime gidilmesi de olası. Rupi bu durumu iyi karşılamış görünüyor, çünkü Khan’ın gitmesi politik istikrar ve IMF yardımları açısından da olumlu görünüyor ve yabancı sermayeyi olumlu etkilemesi bekleniyor.

Ekonomi… Ekonomik istikrar açısından bakıldığında, yeni hükümetin en acil görevi, 2019’da üzerinde anlaşmaya varılan 6 milyar dolarlık kurtarma paketinden kalan 3 milyar dolarlık kredi için IMF ile bir anlaşma imzalamak olacak. Pakistan’ın dolar-borç geri ödemelerinden ve patlayan cari işlemler açığından oluşan genişleyen dış finansman açığını kapatmak için IMF desteğine ihtiyacı var. IMF programı normal şartlar altında Eylül ayında sona eriyor.

Sonuç? Şerif yönetiminde yeni bir yönetimin kurulması kısa vadeli bir rahatlama sağlayabilir. Khan’ın ayrılmasından sonra daha istikrarlı bir siyasi ortam öngörülmekte, ancak bu analiz tamamen ülkenin Rusya’dan uzaklaşıp ABD ve AB ile daha yakın olması üzerinden yapılmakta. Dost bir hükümet ile birlikte de IMF yardımlarını daha kolay alabileceği de düşünülüyor. Sonuç olarak, tarihi politik instabilite ile dolu bir ülkede sancılı bir süreçte bir hükümet değişikliği daha yaşanmış oldu. Birçok ülke ve iktidar odağı politik seçimlerini ABD veya Rusya üzerinden yapmak durumunda hissediyor.