Barış Müzakereleri ve Piyasa Dinamikleri

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ >> Belirsizlik… Gündemin en ana belirleyeni olan Rusya ve Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler ve ekonomik yansımalar izlenmeye devam ediliyor. Belirsizlik ile beraber, ortaya çıkan hammadde ve petrol açığı ile beraber ekonomilere net etki olumsuz olacak, ancak karar alıcılar bunu modele dökmek için gerekli gözlem sayısına henüz sahip değiller. 

Fiyat faktörleri… Antalya ve Belarus görüşmeleri sonuca ulaşmaktan uzak olsa da, Putin’in müzakerelerde olumluya doğru bir gidiş olduğunu belirttiği ılımlı açıklamaları piyasaları az da olsa rahatlattı. Diğer taraftan, ABD’nin Rus petrolüne ambargo uygulayarak OPEC+, İran ve Venezuela ile görüşerek küresel arzı artırmaya çalışması, Azerbaycan’ın gaz rezervlerine yönelik hamleleri bazı fiyatlarda gevşeme görülmesini sağladı. Azerbaycan, Türkiye üzerinden Avrupa’ya olan gaz akışını artıracağını açıkladı. Rus petrolü nakliyatı da sürüyor; Rusya’nın Baltık limanlarından yapılan Ural ham petrol yüklemeleri, 31 Mart-5 Nisan tarihleri arasında 10 yük olarak belirlendi.

Petrol ve doğalgaz fiyatları… Kaynak: Bloomberg

Barış müzakereleri… Tonlamada da bazı değişiklikler var. Ukrayna ve Rusya’nın ateşkes planında önemli ilerleme kaydettiği söyleniyor. FT’ye göre, Ukrayna ve Rusya, ateşkesin yanı sıra Kiev’in tarafsızlığını ilan etmesi ve silahlı kuvvetlerine kısıtlamalar getirmesi halinde Rusya’nın geri çekilmesini içeren 15 maddelik bir geçici barış planında önemli ilerleme kaydetti. Kaynaklar, Ukraynalı ve Rus müzakerecilerin ilk kez Pazartesi günü kapsamlı bir şekilde tartıştığı planın, Kiev’in NATO’ya katılma tekliflerinden vazgeçmesini ve ABD, İngiltere ve ABD gibi müttefiklerine koruma karşılığında yabancı askeri üslere veya silahlara ev sahipliği yapmamaya söz vermesini içerdiğini belirtiyor.

Sonuç? Petrol hala bazı yukarı yönlü riskler oluşturuyor, çünkü piyasanın hala savaş dinamiklerine ve olası arz açıklarına tepki aralığı oldukça açık. Bununla beraber, anlaşma sağlansa bile yaptırımların geri döndürülebilirliği açısından bazı belirsizlikler söz konusu. Swift, ambargo, rezerv blokesi gibi.. Gelişmelerin geçiciliği hususu önemli.