Ekonomide dönüşüm için kritik eşik: Reform paketi

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM >> Ekonomi paradigmasının değiştiği ve yeni nesil politikaların uygulanma aşamasına geçildiği dönem ile birlikte, para politikası perspektifindeki değişim kadar ekonomi politikalarındaki reform ajandası da dikkatle takip ettiğimiz konular arasındadır. Bu kapsamda, önümüzdeki hafta Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacak olan reform paketini takip ediyor olacağız.

Moody’s, bu hafta Türkiye’de değişen politika çerçevesinin para biriminde güven kazancını, döviz rezervlerdeki azalmanın durmasını ve sermaye girişlerinin yenilenmesini sağladığını belirleterek pozitif bir kredi unsuru olabileceğini belirtmişti. Son dönemde benimsenen politika perspektifi çerçevesinde, mali politikaların eş güdüm etkisinin önemli olduğunu düşünmekteyiz.

Reform paketi içerisinde, ekonomide dönüşümü destekleyici yapısal adımların yer alması önemli elbette. Ülkeye sermaye akımlarını ve doğrudan yatırımları sürekli hale getirecek, ekonomik istikrar kazanılmasına katkı yapacak, sürdürülebilir refah ve kalkınma getiren bir büyüme sağlayacak, kronik enflasyon sorunlarını çözecek başlıkların, tabana yayılan adaletli bir vergi reformunun kapsamlı bir yol haritası ile beraber paketin içinde yer alması önemli olacaktır.

Merkez Bankası politikaları için anlamamız gereken, en başta enflasyon konusunda şu: Para politikasıyla tek başına var olan sorunların çözülmesi beklenemez, buna ekonomi ve ekonomi dışı politikalarla da katkı verilmesi gerek.

Gıda enflasyonunun ve üretimde girdi maliyetlerinin oluşturduğu sorunları çözmek için özel politikalar uygulanmalı. Gıda enflasyonu açısından; tarımsal üretimin sürekliliğini sağlamak ve yerlileşme kritik önemde. Özellikle tohum, ilaçlama, gübreleme, soğuk zincir, depolama, ulaştırma gibi alanlarda döviz kurlarına olan bağımlılığının olabilecek en az seviyeye indirgenmesi gerekir. Üreticiden tüketiciye modelinin geliştirilmesi ve komisyonculukla mücadelenin geliştirilmesi yine önemli bir noktada duruyor. Bizde gıda enflasyonundan gelen sorunlar, sadece mevsimsel veya iklimsel koşulların etkilediği arz ile alakalı değil, aynı zamanda yapısal kırılganlık unsurlarıyla alakalı.

Sanayi üretimi açısından; enerjide dönüşüm programları ve girdilerde ithal ikamesi konusu ele alınmalı. Tüm dünyanın takip ettiği yenilenebilir enerji kaynakları ve yeşil ekonomiye adapte olunmalı. Fosil yakıtların kullanımının azalması yönünde, dünyanın takip ettiği politikalara benzer şekilde mesela elektrikli araçlar için vergi teşvikleri kullanılarak önümüzdeki birkaç yıl içinde yaygınlaştırılması sağlanmalı. Doğalgaz rezervleri gibi yeni bulunan enerji kaynaklarımızın yanı sıra, rüzgar, güneş enerjisi gibi yenilenebilir ve çevreci enerji kaynaklarıyla cari açığımızı düşürecek enerji politikalarına ağırlık verilmeli.

Ekonomide dönüşümü sağlayacak reformlar; elbette beşeri insan sermayemize katkı yapacak ve ülkemize yatırımları olumlu etkileyecek eğitim, hukuk, kişisel hak ve özgürlükler, demokratik bir yapının devamlılığı gibi unsurlarla desteklenmelidir.

Critical threshold for economic transformation: The reform package ..

With the changing of the economic paradigm and the transition to the implementation phase of the new generation policies, the reform agenda in economic policies is among the issues that we carefully follow, as well as the change in the monetary policy perspective. In this context, We will be following the reform package to be announced by President Mr. Recep Tayyip Erdoğan, next week.

Moody’s this week, stated that, earning the trust in the currency of changing policy framework, the pause of decline in foreign exchange reserves, ensuring the renewal of the cessation of capital inflows can be positive credit factors. In the framework of the policy perspective adopted recently, we think that the coordination effect of fiscal policies is important.

Of course, it is important to include structural steps that support the transformation in the economy within the reform package. It will be important to include topics that will make capital flows and direct investments to the country permanent, contribute to the economic stability, ensure a growth that will bring sustainable prosperity and development, and solve chronic inflation problems, and a fair tax reform that spreads to the base, along with a comprehensive roadmap, will be important.

What we need to understand for the policies of the Central Bank is that the problems that exist alone cannot be expected to be solved with the monetary policy, it should also be contributed by economic and non-economic policies.

Special policies should be implemented to solve the problems caused by food inflation and input costs in production. In terms of food inflation; Ensuring the continuity of agricultural production and indigenization is critical. Especially in areas such as seed, spraying, fertilization, cold chain, storage and transportation, the dependence on exchange rates should be minimized. The development of the producer-to-consumer model and the development of the fight against brokerage are again at an important point. In our country, the problems arising from food inflation are not only related to the supply affected by seasonal or climatic conditions, but also to the elements of structural fragility.

In terms of industrial production; energy conversion programs and import substitution in inputs should be addressed. It should be adapted to renewable energy sources and green economy followed by the whole world. In order to decrease the use of fossil fuels, similar to the policies followed by the world, tax incentives for electric vehicles should be made widespread in the next few years. In addition to our newly discovered energy resources such as natural gas reserves, energy policies that will reduce our current account deficit should be emphasized with renewable and environmentally friendly energy sources such as wind and solar energy.

Reforms that will provide transformation in economy; Of course, it should be supported by elements such as education, law, personal rights and freedoms and the continuity of a democratic structure that will contribute to our human capital and positively affect investments in our country.