ABD: Virüs vakalarının etkisiyle istihdam daraldı…

ENVER ERKAN- TERA YATIRIM >> ABD’de 50K artış beklenen tarım dışı istihdam Aralık ayında 140K azalırken, işsizlik oranı %6,7 seviyesinde değişmeden kaldı. İşgücü piyasasındaki bozulmanın yükselen koronavirüs vakalarının ve buna bağlı kapatmaların işletme faaliyetlerine olumsuz etkilerinden kaynaklandığı görülmektedir. ADP’nin özel sektörde 123K kayba işaret ettiği dönemde, resmi veri içindeki özel sektör kaleminde de 95K’lık azalma var. Aralık ayının genelince işsizlik başvuruları ortalaması da 837K olmuş, ISM hizmet endeksinde de istihdam kalemi 48,2 ile daralma pozisyonuna geçmişti. Önden gelen yüksek frekanslı veriler ve istihdam göstergeleri, daralma olabileceğini ortaya koymuştu.

Covid-19 döneminde kaybedilen ve geri kazanılan istihdam kıyaslandığında, halen 10 milyona yakın bir kesimin işgücünden uzakta olduğu görülmektedir. Aşılamanın süreci hızlandırması normalde beklenen bir durum ama, tüm dünyada olduğu gibi ABD’de de öncelik sıralandırması var ve çalışan sağlıklı nüfus aşılanana kadar geçen sürede yeni istihdam kayıpları olabilir. Özellikle Birleşik Krallık ve Almanya’da görülen yeni varyant virüsün ABD’de de görülmesi endişeleri artırıyor, yeni ve daha sert kapanmalar yeni iş kayıplarına neden olacaktır.

Tarım dışı istihdam değişimi… Kaynak: Bloomberg, Bureau of Labor Statistics…

Alt kalemlere bakacak olursak; eğlence, konaklama ve özel eğitimdeki iş kayıpları; profesyonel hizmetler ve ticari hizmetler, perakende ticaret ve inşaat sektörlerindeki kazançlarla kısmen dengelenmiş görünüyor. İşgücüne katılma oranı ve istihdam-nüfus oranı, sırasıyla %61,5 ve %57,4 ile ay boyunca değişmedi. Kasım ayında %21,8 olan evden çalışma oranı ise Aralık ayında %23,7’ye yükseldi. Aralık ayında, tarım dışı tüm çalışanlar için ortalama saatlik kazanç 23 sent artarak 29,81 USD2ye yükseldi. Özel sektör ve idareci olmayan çalışanların ortalama saatlik kazançları 20 sent artarak 25.09 USD’ye ulaştı. Bu artışlar büyük ölçüde, eğlence ve konaklama sektörlerinde işten ayrılan düşük ücretli çalışanların sayısından kaynaklı bir ücret artışının yansımasıdır. Karantina önlemlerinin seviyesinin artması, hizmet başlığı altındaki sektörlerde daha fazla istihdam kaybı demek olacaktır.

Mavi Dalga teorisi ile beraber, mali genişlemeye dair beklentiler artık ağırlık kazanmış durumdadır. Yüksek oranda, getirilerdeki artış ekonomide canlanma beklentilerine dayanıyor. Buda dayanak oluşturan temel etkenler de aşılama ve mali paket. Enflasyon beklentileri ise biraz iyimser bir şekilde hareket etti, getirilerle beraber başa baş enflasyon noktasının da aşağı gelmesi doğal olasılık. En ekstrem durumda Fed devreye girerek, normalde açık uçlu tahvil alımlarından dolayı yükselmemesi gereken getirilere “örtülü bir getiri eğrisi kontrolü” getirebilir. Bonodan çıkışın ve getirilerdeki yükselmenin ani beklentiler ve panik çıkışlarla değil; ekonomik döngüsel hareket çerçevesinde olması daha sağlıklı olacaktır.

US: Employment contracts due to virus cases …

While non-farm payrolls in the USA, which is expected to increase by 50K, decreased by 140K in December, the unemployment rate remained unchanged at 6.7%. It is seen that the disruption in the labor market is caused by the adverse effects of rising coronavirus cases and related closures on business activities. In the period when ADP points to 123K losses in the private sector, there is a 95K decrease in the private sector item in official data. The average of unemployment applications for the whole of December was 837K, and the employment item in the ISM service index had shrunk with 48.2. Leading high frequency data and employment indicators revealed that there might be contraction.

When compared to the employment lost and recovered during the Covid-19 period, it is seen that nearly 10 million people are still away from the workforce. It is normally expected that vaccination will speed up the process, but as in the whole world, there is a priority ranking in the USA and there may be new employment losses in the period until the healthy working population is vaccinated. The fact that the new variant virus seen in the United Kingdom and Germany is also seen in the USA raises concerns, new and harder shutdowns will cause new job losses.

If we look at the sub items; job losses in leisure, accommodation and private education; appear to be partially offset by gains in the professional services and business services, retail trade and construction sectors. Labor force participation rate and employment-population ratio remained unchanged over the month, at 61.5% and 57.4%, respectively. The rate of working from home, which was 21.8% in November, rose to 23.7% in December. In December, the average hourly earnings for all non-farm workers increased by 23 cents to $ 29.81. The average hourly earnings of private and non-executive employees increased by 20 cents to $ 25.09. These increases are largely a reflection of a wage increase driven by the number of low-wage workers leaving their jobs in the leisure and hospitality sectors. Increasing the level of quarantine measures will mean greater loss of employment in sectors under the service segment.

Along with the Blue Wave theory, the prospects for fiscal expansion have now gained weight. Highly, the increase in yields is based on expectations for a recovery in the economy. The main factors underpinning this are vaccination and financial package. Inflation expectations have moved in a somewhat optimistic way, it is a natural possibility that the breakeven inflation point will decrease with the yields. In the most extreme case, the Fed could step in, bringing “an implicit yield curve control” to yields that normally should not rise due to open-ended bond purchases. The exit from the bond and the rise in yields should not caused by sudden expectations and panic exits; It will be healthier to be within the framework of economic circular movement.