Türkiye 2020’de en çok neyi konuştu?

Sağlıktan ekonomiye, politikadan toplumsal konulara pek çok açıdan mücadele içinde geçen 2020 yılı, sadece Covid-19’un olumsuz etkileriyle dahi unutulmaz bir yıl olarak hafızalara kazındı. B2Press Online PR Servisi, 1 Ocak – 15 Aralık 2020 tarihleri arasında dijital basında üretilen 49,4 milyon haberi analiz ederek, bu yıl dijital basında en çok haber alan olayları, yerli ve yabancı siyasiler ile toplumsal konuları belirledi. 

Covid-19 konulu haberler 13 milyonu ulaştı
2019’un aralık ayında ortaya çıkan ve 2020’nin mart ayında pandemi ilan edilen Covid-19 salgını dijital medyada 13 milyon 614 bin 732 gibi oldukça yüksek bir haber sayısıyla en çok yer alan konu oldu. (2019 yılında en çok basında yer alan haber konusu Barış Pınarı harekatı yaklaşık 219 bin habere konu olmuştu.) Bu yıl, pandemi haberlerini 356 bin 58 haber ile Azerbaycan-Ermenistan çatışması ve 280 bin 433 haberle Ayasofya’nın ibadete açılması haberleri takip etti. 

Siyasiler arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Donal Trump zirvede
Online basında görüşleri ve açıklamalarıyla en çok yer alan siyasi isim 1 milyon 542 bin 87 haber ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu. İkinci sırada 727 bin 454 haberle Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve üçüncü sırada da 291 bin 846 haberle İçişleri Bakanı Süleyman Soylu yer aldı. 

Yabancı siyasilerin de araştırmaya dahil edilmesiyle 417 bin 549 habere konu olan Donald Trump en çok gündemde yer alan isim olurken, 156 bin 35 haberde Emanuel Macron ve 138 bin 860 haberde Joe Biden’ın da Türk basınının merceğinde olduğu görüldü. 

Doktorlar pandemi açıklamalarıyla görünür oldu
Yen tip koronavirüs sürecinde Bilim Kurulu üyeleri medya tarafından sık sık haber kaynağı olarak kullanıldı. Haberlerde açıklama ve görüşleri ile en çok yer verilen Bilim Kurulu üyeleri, 22 bin 689 haberle Tevfik Özlü, 20 bin 758 haber ile Ateş Kara ve 8 bin 395 haber ile Alpay Azap oldu. Ancak Bilim Kurulu üyesi olmamasına rağmen medyada açıklamalarına en çok verilen doktor ise 28 bin 529 haber ile Mehmet Ceyhan olması dikkat çekti.

Toplumsal konular da 2020’nin dikkat çeken başlıkları arasındaydı
B2Press tarafından yürütülen çalışma da sosyal konuların da dijital basında geniş yer bulduğu belirtildi. Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önleme amacıyla hazırlanan İstanbul Sözleşmesi 58 bin 661 habere konu oldu. Kadın cinayetleriyle ilgili 34 bin 861 haber dijital basında  okuyucuya sunulurken, bu yılın dikkat çekici konularından Hayvan Hakları Yasasıyla ilgili 26 bin 284 haber basında yer aldı.

2020 yılında Türkiye’de en çok yayınlanan ilk 10 haber

1. Covid-19 Pandemisi – 13.614.732
2. Azerbaycan-Ermenistan Çatışması – 356.058
3. Ayasofya’nın ibadete açılması – 280.433
4. İzmir Depremi – 225.704
5. İdlib Şehitleri – 191.634
6. Elazığ Depremi – 136.806
7. Dövizdeki Rekorlar – 90.357
8. George Floyd’un öldürülmesi – 90.691
9. Bahar Kalkanı Harekatı – 59.811
10. Van’da çığ felaketi – 51.973

Dijital basında en çok haber olan 10 siyasi isim

1. Recep Tayyip Erdoğan – 1.542.087
2. Fahrettin Koca –  727.454
3. Süleyman Soylu – 291.846
4. Kemal Kılıçdaroğlu – 231.831
5. Berat Albayrak – 191.950
6. Ekrem İmamoğlu – 175.307
7. Devlet Bahçeli – 161.591
8. Meral Akşener – 101.558
9. Tunç Soyer – 98.120
10. Mansur Yavaş – 77.086

Türk medyasında en habere konu olan 5 yabancı siyasi isim

1. Donald Trump – 417.549
2. Emanuel Macron – 156.035
3. Joe Biden – 138.860
4. Vladimir Putin – 107.033
5. Angela Merkel – 106.063

En çok haber olan 5 doktor

1. Mehmet Ceyhan – 28.529
2. Tevfik Özlü – 22.689
3. Ateş Kara – 20.758
4. Ercüment Ovalı – 8.761
5. Alpay Azap – 8.395

En çok konuşulan 5 sosyal konu

1. İstanbul Sözleşmesi – 58.661
2. Kadın cinayetleri – 34.861
3. Hayvan hakları – 26.284 
4. Küresel ısınma – 25.718
5. SMA’lı çocuklar – 17.260

2020’nin en çok haber olan konuları

Online PR Servisi B2Press’in yaptığı araştırma sonuçlarına göre, ülkemizde dijital medyada en çok haber olan ilk 10 konu başlığı şu şekildeydi:

Covid-19 Salgını: 2020’de basını fazlasıyla meşgul eden konularda ilk sırayı halen devam eden koronavirüs salgını aldı. 2019 yılında ilk olarak Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkmasından bu yana Covid-19, gündeme adeta yerleşti. Ülkemizdeki ilk vakanın açıklandığı ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından  pandemi ilan edildiği 11 Mart 2020 itibariyle her gün, açıklanan hasta ve vefat sayısı gibi verilerin yer aldığı tablolarla sürecin ilerleyişi izlendi. Tüm dünyayı 70 milyonu aşkın vaka sayısıyla etkisi altına alan pandemiye ve başladığı günden bu yana yarattığı etkiler, tedavi süreci, aşı çalışmaları gibi pek çok gelişmeye dair medyada yer alan haber sayısı 13 milyon 614 bin 732’yi buldu. 

Azerbaycan-Ermenistan Çatışması: İkinci olarak, 356 bin 58 haber ile Dağlık Karabağ bölgesinde Azerbaycan-Ermenistan çatışması geldi. 44 gün süren sıcak çatışmanın ilk gününden itibaren yaşanan her gelişme medyada yoğun olarak yer aldı. 27 Eylül 2020 ve 10 Kasım 2020 tarihleri arasında devam eden çatışmada yaşananlar ve sonucunda imzalanan Ateşkes Anlaşması dahil tüm süreç medyanın takibindeydi.

Ayasofya’nın ibadete açılması: Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. 10 Temmuz’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı kararla Ayasofya, 86 yıl sonra ibadete açıldı. Kararın çıkmasından 24 Temmuz’daki açılışa ve sonrasına kadar basın tarafından yayınlanan 280 bin 433 haberle süreç yakından takip edildi.

Elazığ ve İzmir Depremleri: 24 Ocak 2020’de Elazığ’ın Sivrice ilçesinde yaşanan 6.8’lik depremde Elazığ’da 35, Malatya’da 4 kişi hayatını kaybederken, bin 607 kişi de yaralandı. 30 Ekim’de İzmir’deki 6.9 şiddetindeki depremde de 116 kişi vefat etti ve bin 34 kişi yaralandı. Bunun yanında  çok fazla maddi kayıp da yaşandı. Depremlerin  verdiği acı kayıp ve hasarlar basında geniş yer aldı. Günden güne  enkaz altındaki kişiler adına umutlu bekleyiş sürdü. Elazığ depremi 136 bin 806, İzmir depremi 225 bin 704 olmak üzere, depremlerle ilgili toplam 362 bin 510 haber yayınlandı. 

İdlib Şehitleri: 27 Şubat 2020’de Rusya destekli Suriye Silahlı Kuvvetleri, Suriye İç Savaşı kapsamında İdlib’te 400 askerin bulunduğu Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait piyade taburuna hava saldırısı düzenledi. Saldırı sonucunda 34 Türk askeri şehit düştü. Saldırının yarattığı kriz ortamı ve şehitlerimizin her biri hakkında haberler yayınlandı. Medyada geniş yer alan olaylar ile ilgili toplam 191 bin 634 haber saptandı.

Euro ve Dolar rekoru: Dünyada yaşanan krizler ekonomik gelişmeleri de etkiledi. Döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalarla; Dolar ve Euro fiyatlarında rekor düzeyde artışlar yaşandı. İstanbul Serbest Piyasası’nda 6 Kasım’da Dolar 8.5, Euro 10.10 liraya dayanarak rekor kırdı. Bu artışlar medya tarafından günbegün 90 bin 357 haber ile kamuoyuna duyuruldu.

George Floyd’un öldürülmesi: 25 Mayıs 2020’de Amerika’da siyahi George Floyd’un 20 dolar değerinde bir sahtecilik şüphesiyle gözaltına alınmak istenirken, Derek Michael Chauvin, Tou Thao, Thomas K. Lane ve Alexander Kueng isimli polislerin müdahalesi sırasında öldürülmesi, küresel çapta büyük yankı uyandırdı. Tüm dünyada olduğu gibi olay ve ardından yaşananlar Türk basının da yakın takibindeydi. Yerde yüzüstü yatırılıp Derek Michael Chauvin isimli polis memuru tarafından 8 dakika 47 saniye boyunca boynuna diz ile basılarak boğulan Floyd’un hakkında, ölümünden sonra çıkan ırkçılık karşıtı protestoların da etkisiyle 90 bin 691 haber yer aldı.

Bahar Kalkanı Harekatı: 27 Şubat 2020’de Türk Silahlı Kuvvetleri ve Suriye Milli Ordusu’nun Suriye’nin İdlib kentine düzenlenen askeri harekat olan Bahar Kalkanı, aynı gün yaşanan 34 Türk askerinin şehit olduğu hava saldırısı sonrasında başladı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın yaptığı açıklamaya göre harekatın amacı; Adana, Astana ve Soçi mutabakatları çerçevesinde ateşkesi sağlamak, göçü önlemek, birliklerin, halkın ve Türkiye sınırlarının güvenliğini sağlamaktı. Moskova’da varılan antlaşma ile bölgede ateşkes ilan edildi. Bu süreçte dijital medyada konuyla ilgili 59 bin 811 haber geçti.

Van Çığ Felaketi: Van’ın Bahçesaray ilçesinde 4-5 Şubat 2020 tarihlerinde yaşanan iki farklı çığ felaketi toplamda 41 can aldı. 4 Şubat’ta Bahçesaray karayolunda hareket halindeki bir minibüsün üzerine çığ düştü. 6 kişi sağ olarak çığın altından çıkarılırken 5 kişinin de cesedine ulaşıldı. Arama kurtarma çalışmaları ve çığ felaketinin detaylarını konu alan 51 bin 973 haber tespit edildi.

Siyasetçiler açıklamalarıyla gündeme yön verdi

Dijital medyaya en çok yansıyan konuların yanında ülkemizde her alandaki gelişmelerle ilgili görüş bildiren ve pek çok konuda açıklamalarda bulunan siyasetçiler de gündemde geniş yer tuttu. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: Medyada görüşleriyle en çok yer alan siyasi isim Recep Tayyip Erdoğan’dı. Ülkemizde ekonomi, sağlık, politika ve diğer tüm alanlarda ulusal ya da global olarak yaşanan hemen hemen her kritik olayla ilgili açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanının görüşlerine, 1 milyon 542 bin 87 haber ile medya tarafından sıklıkla yer verildi. Özellikle koronavirüs sürecindeki yol haritası açıklamaları, döviz kurları ve doğalgaz rezervleriyle gündeme geldi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs salgını sürecinin başlamasından ve ülkemizde ilk rastlanan vakadan itibaren medyada en sık gördüğümüz isimlerdendi. Gün gün koronavirüs verileri ve yaşanan yeni gelişmelerle alakalı medya ve kamuoyunu bilgilendiren Fahrettin Koca, gazetecilerin yakın merceğindeydi. Koca, 727 bin 454 haberde yer aldı.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu: Ülkemizin de içinde bulunduğu Suriye’deki savaş süreci, İdlib saldırıları ve Bahar Kalkanı harekatı, koronavirüs salgınında ülke içinde alınan genel önlemler gibi ülkemizi ilgilendiren her türlü iç ve dış olayla ilgili medyada öne çıkan Süleyman Soylu hakkında 291 bin 846 haber yer aldı. Yaşanan depremler, sosyal ve toplumsal olaylarda da ülkemiz adına aksiyon alan Süleyman Soylu, en çok haber olan üçüncü isim oldu. 

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Ülke gündeminin önde gelen sözcülerinden Kemal Kılıçdaroğlu, 231 bin 831 haberde yer aldı. 2020 yılında yaşanan ekonomik dalgalanmalar, koronavirüs süreci, Suriye’de süren savaş gibi pek çok ülke içi ve dışı olayla ilgili görüş bildirdi. 

Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak: 2020 yılının ilk gününden itibaren gerçekleşen ekonomik iniş ve çıkışlar, döviz kurları ve koronavirüs destek açıklamaları gibi durumlara ilişkin gündeme gelen Berat Albayrak, özellikle 8 Kasım’da istifa etmesinin ardından sıcak gündem maddelerinden oldu. İstifa süreci medya tarafından sıkı takip edilen Berat Albayrak’ın yerine Cumhurbaşkanı tarafından TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığı görevini sürdüren Lütfi Elvan atandı. Yıl boyunca Berat Albayrak’ın adı geçen 191 bin 950 haber yayınlandı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu: Türkiye’nin en gelişmiş olan illerinden İstanbul’un Belediye Başkanlığını yürüten Ekrem İmamoğlu sadece İstanbul’u ilgilendiren olaylarla değil, ülke geneli yaşanan doğal afet, ekonomik sorunlar ve sosyal konular gibi pek çok olayla ilgili de haber oldu. Yer aldığı haber sayısı, 175 bin 307 olarak belirlendi.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: Partisinin Cumhur İttifakı’nda yer alması sebebiyle de tüm devlet meselelerinde görüş bildiren Devlet Bahçeli, 161 bin 591 haberle en çok konuşulan isimler arasındaydı. Ulusal ve global olmak üzere yaşanan tüm önemli gelişmelerle ilgili yaptığı açıklamalarla medya tarafından kaynak olarak kullanıldı.

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener: İYİ Parti’nin konu olduğu haberlerin yanında Türkiye’nin sıcak gündemi ile ilgili yaptığı yorumlarla da haber olan Meral Akşener, 101 bin 558 haberde yer aldı. Özellikle emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili yaptığı açıklamalarla gazetecilerin takibi altındaydı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer: İzmir’de yaşanan deprem ve yapılan çalışmalarla öne çıkan Tunç Soyer ile ilgili 98 bin 120 haber saptandı. Genel durumla ilgili basını bilgilendiren Soyer, Türkiye gündemi ile ilgili yaptığı değerlendirmeleriyle de öne çıktı.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş: Göreve geldiği 2019 yılından bu yana yapmış olduğu icraatlarla sıkça gündeme gelen Mansur Yavaş hakkında 77 bin 86 haber tespit edildi. Ekonomi ve sağlık gibi alanlarla ilgili yaptığı yorumlarla da gazetecilerin haberlerde yer verdiği isimlerdendi.

Demokrasi ve Atılım Partisi Genel Başkanı Ali Babacan: 9 Mart tarihinde kurulan ve 10 Martta ilk toplantısını gerçekleştiren DEVA Partisi’nin Kurucu Genel Başkanı Ali Babacan, partinin kuruluş süreci, kurulması ve sonrasındaki çalışmalarıyla haberlerde yerini aldı. DEVA Partisi ile ilgili süreçlerin yanı sıra 2020’de yaşanan önemli olaylarla ilgili bildirdiği görüşlerle de toplam 65 bin 474 haberde yer aldı.

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu: 12 Aralık 2019’da Gelecek Partisi’nin kuruluşundan sonra 2020’de yaptığı açıklamalar ve yaşanan ekonomik krizlerle ilgili yaptığı eleştirilerle haberlerde sık görülen isimlerden biri de Ahmet Davutoğlu oldu. Davutoğlu, yıl boyunca toplamda 59 bin 886 haberde yer aldı.

Sosyal ve toplumsal konular geniş yer tuttu

2020 yılı içerisinde yaşadığımız sosyal ve toplumsal olaylar da oldukça fazlaydı. B2Press tarafından yapılan araştırma neticesinde; özellikle kadın cinayetleri ve buna bağlı olarak İstanbul Sözleşmesi medyada en çok yer alan konulardan oldu. Onları takiben, hayvan hakları yasası, İklim krizi ve SMA’lı çocukların tedavileri de en çok haber olan başlıklardandı.

İstanbul Sözleşmesi: 11 Mayıs 2011’de ilk imzalayan ve 24 Kasım 2011’de parlamentosunda ilk onaylayan ülkenin Türkiye olduğu Istanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddet ve cinayet olaylarını takiben medyada en çok yer alan sosyal konuların başında geldi. Kadınları her türlü şiddete karşı korumak ve ev içi şiddeti önlemek, ortadan kaldırmak amacını taşıyan İstanbul Sözleşmesi, araştırmaya göre, 58 bin 661 sayıda habere konu oldu.

Kadın Cinayetleri: Yıl boyu yaşanan kadın cinayetlerinin yer aldığı haberlere sıkça rastlandı. 20 Kasım’da İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 2020’de o zamana kadar 234 kadın cinayeti işlendiği, geçen seneye oranla yüzde 24 azalmış olsa da 1 kadın cinayetinin bile fazla olduğu açıklamalarında bulundu. Yıl içinde kadın cinayetleriyle ilgili 34 bin 861 sayıda haber yayınlandı. Kadına şiddet olayları ve önlenmesi için yapılan çalışmalar, gazeteciler tarafından yakından takip edildi.

Hayvan hakları: 2020’nin bir diğer gündem maddesi de hayvana şiddetti. Yıl içinde yaşanan hayvana şiddet olaylarına ve hayvan hakları yasası olan 5199 numaralı kanunun düzenlenmesine ilişkin haberlerin sayısı 26 bin 284 olarak tespit edildi. Hayvana şiddetin cezasının, yalnızca para cezası gerektiren Kabahatler Kanunu kapsamından çıkarılarak; “canlı varlığa zarar verme” suçu kapsamında TCK’ye göre işlem görmesi adına yapılan yasa çalışmaları dijital medyanın çokça yer verdiği unsurlardan oldu.

Küresel Isınma: İklim değişikliği ve küresel ısınma tüm dünyayı gittikçe daha fazla etkiliyor ve doğal yaşama dokunmaya devam ediyor. Doğanın dengelerinin bozulmaya başladığının sonucuna varılan pek çok araştırma mevcut. Bu noktada yapılan araştırmaların yanında doğaya verilen zararlar ve kuraklık gibi alt başlıklarla küresel ısınma ile ilgili 25 bin 718 haber yayınlandı. Gazeteciler bu durumun gidişatına dikkat çekerek engel olunması için yapılması gerekenleri vurguladı.

SMA hastası çocuklar: SMA’lı çocukların tedavileri de sıkça gündeme getirilen konular arasındaydı. Spinal Musküler Atrofi olarak adlandırılan, kas kaybı ve zayıflığına sebep olan ancak çok sık rastlanmayan SMA, vücutta yer alan pek çok kası tutarak hareket kabiliyetini etkileyen ve kişilerin hayat kalitesini oldukça düşüren bir hastalık. Kesin tedavisi henüz bulunmayan hastalığın ilacı, şu an için sadece ABD ve Avrupa’da uygulanan bir ilaç olan Zolgensma. İlacın piyasa fiyatı ise 2 milyon dolar civarında. 6-18 ay arasındaki bebeklerde görülen hastalığın ulaşılması zor olan bu ilacının, çocukların tedavi olabilmesi için büyük önemi var. 2020’de gazeteciler, tedaviye ulaşması zor olan Türkiye’deki SMA’lı çocuklarla, hastalık ve tedavisiyle ilgili 17 bin 260 sayıda haber yayınladı.