BDDK, bankaları desteklemeye yönelik tedbirleri Haziran sonuna kadar uzattı

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM >> BDDK, salgın sırasında bankaları desteklemek için daha önce alınan önlemleri Haziran 2021 sonuna kadar uzattığını açıkladı. BDDK web sitesinde yapılan açıklamaya göre, uzatılan hafifletme önlemleri arasında kredi riski hesaplaması, menkul kıymetlerin değerlemesi, kötü kredi sınıflandırmaları ve faktoring ve leasing firmaları için olan maddeler yer alıyor.

Buna göre;

·        Sermaye yeterliliğinin ölçülmesinde kredi riskine esas tutar hesaplamasında döviz kuru olarak Merkez Bankası alış kurunun son 252 günkü ortalaması alınabilecek.

·        Kredilerin takibe düşme süresini 90 günden 180 güne çıkaran uygulama Haziran’a kadar uzatıldı. Düzenleme ihtiyaç kredilerinin yanı sıra taşıt, konut ve tüketici kredileri ile tüm ticari kredileri kapsıyor.

·        Kredilerin donuk alacak sınıflandırılması için öngörülen 90 gün gecikme süresinin, 180 gün olarak uygulanmasına ve 90 günlük gecikmeye rağmen İkinci Grupta sınıflandırılmaya devam olunan krediler için ayrılacak karşılıkların, bankaların TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararının hesaplanmasında kullandıkları kendi risk modellerine göre ayırmalarına devam edilecek.

·        Birinci Grupta izlenen krediler için 90 gün olarak uygulanmasına ve 30 günlük gecikmeye rağmen Birinci Grupta sınıflandırılmaya devam olunan krediler için ayrılacak karşılıkların, bankaların TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararının hesaplanmasında kullandıkları kendi risk modellerine göre ayrılmasına devam edilecek.

·        BDDK, emtia ve gayrimenkullerin edinim tarihinden itibaren 3 yıl içinde elden çıkarılması zorunluluğunun uygulanmamasına karar verdi.

·        Kart borçlarını öteledikleri süre boyunca bankaların asgari tutar da dahil olmak üzere alacaklarını talep etmeyerek ödemesiz dönem tanımlayabilme uygulaması da 30 Haziran 2021’e kadar sürecek.

·        BDDK ayrıca, ayrı bir açıklamaya göre, bazı döviz ve altın işlemlerinin gerçekleştirilmesini bir günlük geciktiren önceki düzenlemeleri de iptal etti.

Önce; döviz ve altın işlemlerindeki valör uygulamasının kaldırılmasından bahsedelim. Daha önce getirilmiş olan, gerçek kişilerin 100 bin USD üzerinde döviz ve altın alımlarında uygulanan T+1 kuralı kaldırıldı. Bundan önce, 100 bin USD üzeri döviz ve altın alımlarında para, ilgili hesaba aynı gün içinde değil, bir gün sonrasında geçebiliyordu. Bu uygulamanın kaldırılması ile beraber, ilgili kambiyo işlemlerinde para ilgili hesaba aynı gün içinde aktarılacak. Eski uygulamada, gerçek kişilerin yüksek tutarda döviz ve altın alımlarının kısıtlanması amaçlanıyordu. Döviz piyasasının serbestleşmesi anlamında olumlu yönde bir normalleşme adımı olarak değerlendiriyoruz.

BDDK, bankaların kötü alacaklarına yönelik olarak kredilerin takibe düşme süresini 90 günden 180 güne çıkaran uygulamayı uzatıyor. Bankalar şu anda yüksek oranda sorunlu alacak yönetmek durumunda. Covid-19 nedeniyle zorlu bir süreçten geçen bireyseller ve firmalar, azalan gelir, tahsilat sorunları, ekonomide azalan talep gibi etmenler nedeniyle sıkıntı yaşıyorlar ve banka borçlarını da ödemekte zorlanıyorlar. Kredilerin takibe alınma süresinin yukarıya çekilmesi şu anda sorunlu krediler ve grup 2 kredilerde sabit bir eğilim sağlıyor ve bu krediler hala banka bilançolarında yönetiliyorlar. Ekonomik aktivitenin hızlandığı 3Ç20 döneminde, yüksek oranda kredi büyümesi de teşvik edilmişti. Bunda düşük kalan faizler kadar, bankaları kredi vermeye yönelten başta aktif rasyosu ve zorunlu karşılık nemalandırması kriterleri gibi etmenler de etkili olmuştu. Bu durum özellikle ticari bankaların 3Ç20 finansallarında artan karşılık oranları ve serbest karşılık tutarları nedeniyle yüksek seviyede karşılık giderleri yazılmasına neden oldu. TGA’lar sektör açısından sorun teşkil ediyor, ancak mevcut finansal sıkılaşma döneminde artan faizlerin ve bankalara yönelik düzenlemelerin normalleştirilmesinin etkisi, bankaları biraz rahatlatır ve kendi risk değerlendirmelerini yapmaları için ellerini kuvvetlendirir. Bankalar, TGA’ları bilançolarında yönetmeye devam edecekleri gibi bunları tahsil etmeye çalışmaya da devam edecekler. Kötü alacakların bilançolarda yüzdürülmeye devam edilmesi ise, aynı zamanda zombi şirketlerin de yaşatılması durumunu ortaya çıkarıyor.

BRSA extends the measures to support banks until the end of June

The BRSA announced that it has extended the previous measures to support banks during the epidemic until the end of June 2021. According to the statement made on the BRSA website, extended mitigation measures include credit risk calculation, securities valuation, bad credit classifications, and clauses for factoring and leasing firms.

According to this;

·        In the calculation of the amount subject to credit risk in measuring capital adequacy, the average of the Central Bank’s buying rate for the last 252 days can be taken as the exchange rate.

·        The application, which increased the tracking period of loans from 90 days to 180 days, was extended until June. In addition to consumer loans, the regulation covers vehicle, housing and consumer loans and all commercial loans.

·        Despite the 90-day delay for non-performing loans to be classified as 180 days, and the 90-day delay, the provisions to be set aside for loans, which continue to be classified in the Group 2, will continue to be allocated according to the banks’ own risk models used in calculating the expected credit loss under TFRS 9.

·        It will continue to be implemented as 90 days for the loans followed in the Group 1 and the provisions to be set aside for the loans that continue to be classified in the Group 1 despite the 30-day delay, will continue to be allocated according to the banks’ own risk models used in the calculation of expected credit losses within the scope of TFRS 9.

·        BRSA decided not to apply the obligation to dispose of commodities and real estates within 3 years from the date of acquisition.

·        The practice of defining a grace period by not demanding the receivables of banks, including the minimum amount, during the period when they postpone their card debts, will continue until 30 June 2021.

·        The BRSA also canceled previous regulations that delayed the execution of some foreign exchange and gold transactions by one day, according to a separate statement.

Prior to; Let’s talk about removing the value date application in foreign exchange and gold transactions. The T + 1 rule, which was previously introduced, which was applied to real persons to purchase foreign currency and gold above 100K USD, was removed. Before that, for foreign currency and gold purchases of more than 100K USD, money could be transferred to the relevant account one day later, not the same day. With the removal of this application, the money in the foreign exchange transactions will be transferred to the relevant account on the same day. In the old practice, it was aimed to restrict real persons’ purchases of large amounts of foreign currency and gold. We consider it a positive normalization step in terms of liberalization of the foreign exchange market.

The BRSA extends tracking period of loans from 90 days to 180 days for NPLs of banks. Banks now have to manage a highly problematic debt. Individuals and companies that have gone through a difficult process due to Covid-19 are experiencing difficulties due to factors such as decreasing income, collection problems, decreasing demand in the economy, and they have difficulty in paying their bank debts. Increasing the tracking time of loans currently maintains a steady trend in non-performing loans and group 2 loans, and these loans are still managed in bank balance sheets. High loan growth was encouraged in the 3Q20 period, when economic activity accelerated. In addition to the low interest rates, factors such as the asset ratio and the required reserve return criteria were also effective in this. This situation caused a high level of provision expense, especially due to the increasing provision ratios and free provision amounts in the 3Q20 financials of commercial banks.

NPLs pose a problem for the sector, but the effect of increasing interest rates and normalization of regulations for banks during the current financial tightening period relieves banks a little and strengthens their hands to make their own risk assessments. Banks will continue to manage NPLs in their balance sheets as well as try to collect them. The fact that bad receivables continue to float on the balance sheets also reveals the situation of keeping zombie companies alive.