Aramızdan ayrılışının 10. yılında Şakir Eczacıbaşı’nın fotoğraflarıyla “Seçilmiş Anlar”

İstanbul Modern, iş insanı ve fotoğraf sanatçısı Şakir Eczacıbaşı’nın aramızdan ayrılışının 10. yıldönümünde “Seçilmiş Anlar” adlı sergiye ev sahipliği yapıyor. Eczacıbaşı Topluluğu’nun sponsorluğunda, küratörlüğünü Bülent Erkmen’in üstlendiği sergi, 25 Kasım 2020 – 31 Mart 2021 tarihleri arasında görülebilir.

“Seçilmiş Anlar”, Şakir Eczacıbaşı’nın fotoğrafçılık kariyerine başladığı 1960’lı yıllarda çektiği izlenimci fotoğraflarının yanı sıra 1980’li yıllardan itibaren fotoğrafın teknik imkânlarını kendine özgü bir yaklaşımla yorumladığı çalışmalarını izleyicilerle buluşturuyor.

Eczacıbaşı Topluluğu’nun sponsorluğunda gerçekleşen sergi, Şakir Eczacıbaşı’nın “doğal halde olduğumuz yerler” olarak tarif ettiği sokakları ve binlerce yıldır birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış Anadolu coğrafyasının çok katmanlı yapısını yansıtıyor. Sanatçının insan merkezli çalışmaları ile kültür sanat alanında döneminin önemli aktörlerinin portrelerine yer veren sergi, aynı zamanda sanatçının “evrensel bir iletişim arama” arzusunu da gözler önüne seriyor.

“Seçilmiş Anlar” adlı sergi, sanatçının fotoğrafladığı öznelerin “içinde bulundukları ortamla, diğer insanlarla, araçlarla ve yollarla kurdukları ilişkiyi” aktardığı yapıtlara odaklanıyor. Sanatçının, İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonundaki pek çok çalışmasının yanı sıra Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı’na bağışladığı fotoğraf koleksiyonundan bir seçkinin yer aldığı sergide, 300’ü aşkın fotoğraf bulunuyor.

Oya Eczacıbaşı: “Seçilmiş anlarıyla anıyoruz”

Fotoğraf sanatıyla 1960’larda ilgilenmeye başlayan Şakir Eczacıbaşı’nın yapıtlarıyla yurtiçi ve yurtdışında büyük ilgi çekerek çağdaş fotoğraf sanatçıları arasında yerini aldığını vurgulayan İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı, “Aramızdan ayrılışının 10. yıldönümünde kültür ve sanat dünyasına sayısız katkı sağlayan Şakir Eczacıbaşı’nı onun objektifine yansıyan anlarla anmak istiyoruz. Çok yönlü kişiliğinin yanı sıra Türkiye fotoğraf tarihindeki yerini fotoğrafın biçimselliğini sorgulayarak; çalışmalarında gündelik hayatın devinimini, belirsizliklerini ve değişimlerini yansıtarak bulan Şakir Eczacıbaşı’nın seçtiği anları, İstanbul Modern’deki sergisiyle izleyiciye sunmanın mutluluğunu yaşıyoruz.”

“Geçmişimi imgelerle anımsamak istiyorum…”

Eczacıbaşı Topluluğu CEO’su Atalay Gümrah da, fotoğraf tutkusunu “Fotoğraf çekiyorum, çünkü yaşadığım anları görüntülemek, geçmişimi imgelerle anımsamak istiyorum. Yalnızca anımsamak için değil, onları izleyiciyle de paylaşmak istiyorum” diyerek anlatan Şakir Eczacıbaşı’nı aramızdan ayrılışının 10. yılında bu özel sergiyle anmaktan mutluluk duyduğunu belirtti.

Gümrah, “Seçilmiş Anlar” sergisi ile eşzamanlı olarak Şakir Eczacıbaşı’nın aramızdan ayrılmadan kısa bir süre önce hazırlıklarını tamamladığı son kitabı “Seçilmiş Anlar”ı da Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı aracılığıyla 10 yıl sonra günyüzüne çıkararak sanatseverlerle buluşturduklarını dile getirdi.

Atalay Gümrah, hazırlıkları uzun zamandır sürdürülen ve Şakir Eczacıbaşı’nın sanata olan tutkusuna, biyografisine ve fotoğraf sanatının örneklerine detaylı olarak yer verilen sakireczacibasi.com adresindeki web sitesini yayına aldıklarını da ifade etti.

Kameranın arkasındaki tutku

Serginin küratörü Bülent Erkmen, serginin Eczacıbaşı’nın hayata bakışındaki anların çeşitliliğini, renkliliğini, sıradan anlara sıra dışı bir duygu yükleyen görüntülerini aktardığını dile getiriyor.

Erkmen, “Şakir Eczacıbaşı, yapmak istediklerine, ilgilerine, ilgilendiklerine, hayata ve fotoğrafa iştahla, coşkuyla yaklaşırdı. Baktığı, gördüğü her şeyin, her anın fotoğrafını çekti. 50, 100, 150 fotoğraf onun, sesine de benzeyen gürül gürül fotoğraf dünyasını anlatmaya yetmez. Sergi, 300’ü aşkın fotoğrafla, Eczacıbaşı’nın yerinde duramayan, kıpır kıpır kamerasının arkasındaki çok yönlü tutkuyu bu kapsamlı seçkiyle anlatmayı hedefliyor,” dedi.

Şakir Eczacıbaşı’nın “Seçilmiş Anlar” adlı kitabının yanı sıra sergiye özel olarak hazırlanan bir ürün seçkisi de İstanbul Modern Mağaza’da sanatseverlerle buluşuyor.

Şakir Eczacıbaşı kimdir? (1929 – 2010)

1929 yılında İzmir’de doğan Şakir Eczacıbaşı, Robert Kolej’deki öğreniminden sonra, Londra Üniversitesi Eczacılık Okulu’nda okudu. Türkiye’ye dönüşü sonrası 1953 yılında Vatan gazetesinin ünlü Sanat Yaprağı ekinin yayıncıları arasında yer aldı.

Fotoğraf sanatıyla ilk kez 1960’lı yıllarda ilgilenmeye başlayan Şakir Eczacıbaşı, yapıtlarıyla yurtiçi ve yurtdışında büyük ilgi çekerek çağdaş fotoğraf sanatçıları arasında seçkin bir yer elde etti. Türkiye’de on beş, çeşitli batı ülkelerinde yirmi beş fotoğraf sergisi düzenledi; seçme fotoğraflarını içeren Anlar/Moments (1983), Türkiye Renkleri (1997), Kapılar ve Pencereler (2001), Bir Seçki: 1965–2005 (2005) kitapları yayımlandı.

Sanatı “dünyayı belli bir kişisel yorumla yeniden üretme uğraşı” olarak özetleyen Şakir Eczacıbaşı, fotoğrafın yanı sıra kültür sanat alanında önemli roller aldı. İlerleyen yıllarda Türk Sinematek Derneği kuruculuğu ve İstanbul Kültür Sanat Vakfı Yönetim Kurulu Başkanlığı gibi görevleri de üstlenen sanatçı, dönemin kültür sanat alanına yön veren isimlerinden biri oldu.

1968 yılından başlayarak 2010 yılındaki vefatına kadar İstanbul, Türkiye’den İnsan Manzaraları, Balıkçılar, Evler, Yollar… Sokaklar, Çarşılar… Pazarlar, Kahvehaneler gibi 43 tema üzerine, seçkin yazar ve fotoğraf sanatçılarının yer aldığı Eczacıbaşı Renkli Fotoğraf Yıllıkları’nı hazırladı; bu yayınlarda bilinmeyen birçok genç fotoğrafçıyı da tanıttı. Bernard Shaw’dan Gülen Düşünceler (1995), Oscar Wilde’dan Tutkular, Acılar, Gülümseyen Deyişler (2001) adıyla yaptığı derleme kitapları büyük ilgi uyandırdı. Türkiye’de hem iş hem sanat dünyasına büyük katkılarda bulunan Şakir Eczacıbaşı’nın vefatından önce tamamladığı Çağrışımlar, Tanıklıklar, Dostluklar adlı anıları 2010 Eylül ayında yayımlandı.