Airbus, Mars’tan ilk örnekleri Dünya’ya getirecek

Airbus, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından Mars’tan Dünya’ya örnekler getiren ilk uzay aracı olan Mars Sample Return (MSR)’nin Earth Return Orbiter (ERO) misyonu için ana yüklenici olarak seçildi. Mars Sample Return (MSR), ESA ve NASA ortak misyonudur ve Mars’ı keşfetme görevinde bir sonraki adımıdır. ERO ve Sample Fetch Rover (SFR), MSR’nin iki ana Avrupalı bölümüdür ve Airbus tarafından tasarlanacak ve inşa edilecektir. Örnekleri SFR’den Mars Ascent aracına (MAV) aktaracak olan Sample Transfer Arm (STA) olarak adlandırılan bir kol, MSR programına üçüncü Avrupalı katkıdır. ERO sözleşmesinin değeri 491 milyon Euro’dur.

Beş yıllık görev, uzay aracının Mars’a gidişi, Dünya ile bir iletişim rölesi olarak hareket edişi, yörüngedeki örneklerle buluşma ve onları Dünya’ya güvenli bir şekilde getirmeyi içerecek. MAV Mars yüzeyinden fırlatılmadan önce Mars örnekleri, numune tüplerinde saklanacak ve Airbus’ın çalışma aşamasını başlattığı SFR tarafından toplanacaktır.

ERO için Airbus, başarılı otomatik transfer aracındaki (Automated Transfer Vehicle – ATV) teknolojileri ve Avrupa’nın ilk Jüpiter misyonu olan JUICE’dan gelen son gelişmeleri kullanarak, optik navigasyonda on yılı aşkın süre boyunca biriken otonom buluşma ve yerleştirme uzmanlığını kullanacak.

Airbus Uzay Sistemleri Başkanı Jean-Marc Nasr, “Bu görevin başarılı olmasını sağlamak için Rosetta, Mars Express, Venus Express, Gaia, ATV, BepiColombo ve JUICE deneyimlerimizden elde ettiğimiz tüm gücü kullanıyoruz. Örnekleri Mars’tan Dünya’ya getirmek olağanüstü bir başarı olacak, gezegenler arası bilimi yeni bir seviyeye taşıyacak ve Airbus’ın, uluslararası ortak misyonun bir parçası olarak bu sorumluluğu üstlenmesinden heyecan duyuyoruz” dedi.

2026 yılında fırlatılacak olan 6 ton ağırlığında, 6 m yüksekliğinde, 40 m açıklığa sahip 144m2 güneş panelleri ile donatılmış uzay aracı olan Ariane 6’nın Mars’a ulaşması yaklaşık bir yıl sürecek. Seyir ve spiral iniş fazları için elektrik iticisi ve Mars yörüngesine yerleştirme için kimyasal iticiyi birleştiren kütle-verimli bir hibrit tahrik sistemi kullanacak. Varışta, MSR görevinin iki önemli parçası olan NASA Perseverance Rover and Sample Retrieval Lander (SRL) misyonları için data sağlayacak.

Görevinin ikinci kısmında ERO, SFR tarafından toplanan örnek tüpleri barındıran ve Orbiting Sample (OS) adı verilen basketbol topu büyüklüğünde bir nesneyi tespit etmek, onunla buluşmak ve onu almakla görevlidir ve tüm bunlar yer kontrolünden 50 milyon km uzakta gerçekleşecek. Alındıktan sonra OS, ikincil bir muhafaza sisteminde tutulacak ve değerli örneklerin maksimum bilimsel geri dönüş için dünya yüzeyine sağlam bir şekilde ulaşması için etkili bir üçüncü muhafaza sistemi olan Earth Entry Vehicle (EEV) içine yerleştirilecek. Sonrasında, ERO’nun Dünya’ya geri dönmesi bir yıl sürecek ve bu fazda Güneş’in etrafında istikrarlı bir yörüngeye girmeden önce EEV’yi önceden tanımlanmış bir iniş alanına doğru hassas bir yörüngeye itecek.

İnişten sonra, örnekler karantinaya alınacakları özel bir işleme tesisine transfer edilecek. Örnek tüpler açıldıktan sonra, numunelerin belirli bölümlerinin daha sonraki uzman bilim araştırmalarında hedef oluşturulmasını sağlamak için ayrıntılı bir data kataloğu oluşturmak üzere ilk ölçümler yapılacak.

Airbus, ERO misyonunda, Toulouse’da uzay aracını geliştirmekten ve Stevenage’da görev analizi yapmaktan sorumlu olacak. Thales Alenia Space Torino, uzay aracını monte etmek, iletişim sistemini geliştirmek ve yörünge ekleme modülünü sağlamak da önemli bir rol oynayacak. RIT-2X iyon motorlarını sağlamaktan ArianeGroup sorumlu olacak.