Enver Erkan, Tera Yatırım >> Türkiye’de Ağustos ayında cari işlemler dengesi, 4,6 milyar USD açık verdi. Aylık bazda açıklanan cari açık rakamı 4,4 milyar USD olan piyasa beklentisinin biraz üzerinde gerçekleşirken, Temmuz ayındaki revize edilmiş 1,94 milyar USD seviyesinden de genişlemiş görünmektedir. Yıllıklandırılmış bazda cari denge tarafında ise Ağustos ayı itibariyle, Temmuz ayındaki 15,3 milyar USD’den 23,2 milyar USD’ye doğru bir artış gerçekleşmiştir. Cari dengede, ticaret dengesi bozulduğu ve koronavirüs bağlantılı turizm düşüşü derinleştiği için açık büyümektedir.
Cari açıkta artış hızlı bir şekilde gerçekleşiyor. 12 aylık cari açıkta 23,2 milyar USD seviyesine gelmişken, 8 aylık toplam cari açık ise şimdiden 26,5 milyar USD olarak gerçekleşmiş durumdadır. 8 aylık ithalat 127,2 milyar USD ile geçen yılın aynı dönemindeki 129,5 milyar USD’den fazla gerilemedi, ancak ihracattaki düşüş daha hızlı bir şekilde gerçekleşti. Ağustos ayının dış ticaret verileri, ithalatın artması ve ihracatın düşmesiyle açığın %168 arttığına işaret etmişti. Ticaret Bakanlığı’nın öncü verileri Eylül ayında da dış ticaret açığını geçen yıla %193 arttığını gösterdi. Ocak – Ağustos 2020 döneminde 101,6 milyar USD ihracat yapıldı, geçen yılın aynı döneminde 8 aylık ihracat tutarı 118,9 milyar USD seviyesindeydi. Bu dönemde hizmet gelirlerinde 8 aylık bazda çoğunlukla turizm kaynaklı olarak 41,3 milyar USD’den 21,7 milyar USD’ye sert düşüş de cari dengenin genel görünümündeki bozulmada başlıca etkenlerden olmuştur. Ticaretten kaynaklı açığın artması ve zayıf hizmet gelirleri cari açığın da artmasına neden oluyor.
Finansman tarafında doğrudan yatırım kaynaklı net girişler Ağustos ayında 374 milyon USD olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 1,97 milyar USD net çıkış olduğu görülmektedir. Hisse senetlerinde net satış 1,01 milyar USD olurken, borçlanma araçlarında ise 502 milyon USD’lik net satış yapılmıştır. Resmi rezervler kamu bankalarının TRY’yi desteklemek için USD satmasıyla 7,6 milyar USD azalmıştır. Finansman tarafındaki bozulmanın devam ettiği görülüyor. Dövize olan yoğun talep ve bunun oluşturduğu finansal piyasa istikrarsızlığı finans hesabından kaynaklı açığı büyük oranda açıklamaktadır. Mevcut koşullar rezervler açısından da olumsuz olmaktadır ve yatırımla sağlanamayan cari açık finansmanı yoğun şekilde rezerv kullanımını beraberinde getirmektedir. Nitekim Ağustos ayında da tek başına çok yüksek bir rezerv kullanımı söz konusudur. Ocak – Ağustos 2020 dönemi cari işlemler dengesi 26,5 milyar USD açık verirken, NHN 8 milyar USD net çıkışa işaret ettiği gözlenmektedir.
Ödemeler dengesi… Kaynak: TCMB, Bloomberg
Küresel bazda iyi gelen ekonomik aktivite verileri, ihracat açısından ilerleyen aylarda biraz daha iyi bir görüntü sunsa da ithalat tarafında düşük büyüme kaydedilen bir yılda yüksek seyir devam ediyor. Bu kapsamda dış ticaret açığı, geçen yıla göre yüksek artış gösterilen bir dönem içerisindedir. İthalat kanadında, içeride atılan sıkılaşma ve normalleşme adımlarının iç talebi dizginleyici etkisine bakacağız. Hizmet gelirleri kaynaklı zayıflık ise devam edecektir. Geçen yıla göre ticaret dengesi ve turizm gelirlerinde görülen kötüleşme etkisiyle beraber cari açığın yüksek trendini Eylül’de devam ettirmesini bekleriz. Yıllık cari açığın ise; 8 aylık açığın 26,5 milyar USD, yıllıklandırılmış Ağustos ayı cari açığının ise 23,2 milyar USD olması itibariyle 30 milyar USD bandının üzerinde gerçekleşmesi olasılığı neredeyse kesinleşmiştir.
sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.