Dış ticaret dengesi Aralık ayında 2,67 milyar dolar açık verdi

ENVER ERKAN > TÜİK’in Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturarak açıkladığı Aralık ayı dış ticaret verilerine göre; Türkiye’nin ihracatı 2018 yılının Aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,2 artışla 13,88 milyar USD olurken, aynı dönemde ithalat %28,3 azalarak 16,55 milyar USD olarak gerçekleşmiştir. Böylece dış ticaret açığı, Aralık 2017 – Aralık 2018 dönemleri arasında %71,1 azalmış ve 2,67 milyar USD olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise söz konusu dönemde %60’tan %83,8’e yükselmiştir.

Mevcut trend itibariyle ithalatta daralma sürerken, ihracat tarafındaki artışın sınırlandığı görülmektedir. Kurlarda sağlanan düşüş ve Avrupa Birliği’nde ekonomik büyümenin yavaşlaması ihracat artış hızını yavaşlatıcı bir etkide bulunmaktadır. İthalat ise daralmayı sürdürmektedir. İç talepte meydana gelen daralmanın ithalat üzerine yansıması devam ederken, yılın sonuna doğru belirgin bir şekilde düşen petrol fiyatları da ithalattaki daralmada etkili olmaktadır. İthalattaki daralmanın ekonomideki yavaşlama ile ilintili olduğunun altını tekrardan çizmek isteriz. Aralık ayında içerisinde en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya olurken, onu İngiltere, İtalya ve Irak takip etmektedir. Avrupa Birliği’ni oluşturan 28 ülkeye ihracat %0,4 artarak 6,55 milyar USD olurken, AB’nin toplam ihracatımız içindeki payının %47,1’den %47,2’ye yükseldiği görülmektedir.

İthalat kalemlerinde; Aralık 2018’de ilk sırayı Rusya alırken, onu Almanya, Çin ve ABD izlemiştir. Aralık ayında tüketim ve sermaye mallarının toplam ithalat içindeki payı azalırken, ara (ham madde) mallarının payı artmıştır. Yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının toplam ihracatımız içindeki payı %4,3 olurken, aynı grubun ithalatının toplam ithalatımız içerisindeki payı ise %16,5 olmuştur.

Aralık ayına dair dış ticaret verilerindeki en önemli ayrıntının, önceki aylarda belirgin artış gösteren ihracattaki artış hızının yavaşlaması olarak görmekteyiz. Avrupa Birliği’ne yaptığımız ihracatın da Aralık 2017-2018 dönemlerinde sadece %0,4 arttığını düşünecek olursak, ihracatta sağlanan sadece %0,2’lik artış açıklanabilir. Özellikle Avrupa’daki ekonomik yavaşlamanın ihracatımız üzerinde aşağı yönlü risk teşkil ettiği görülmektedir. İthalattaki daralma ise, ekonomik faaliyetteki daralma ve zayıf iç talep koşullarına bağlı olarak belirgin şekilde devam etmektedir. Dış ticaret açığındaki yavaşlama elbette cari işlemler dengesi (CİD) için de oldukça etkili, Aralık DTA gerçekleşmesi sonrasında da 2018 yılında toplam cari açığın 28 milyar USD civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Ekonomik faaliyet açısından ise, gelen veriler 20184Ç’deki daralmayı teyit etmektedir. İthalattaki daralmaya ihracattaki artış hızının da eklenmesi, yani dış talepteki yavaşlamayı da eklersek yılın son ayına dair de sanayi üretimindeki daralma trendi devam edecektir. Ekonomik faaliyetteki zayıflamanın göstergeler üzerindeki etkisi devam etmektedir.