Tarım ilacı kalıntıları nedeniyle ülke imajımız ciddi yaralar aldı

Dr. SALİH ÇALI >>

ULUDAĞ YAŞ MEYVE ve SEBZE İHRACATÇILARI BİRLİĞİ BAŞKANI >>

Bilindiği üzere, tarım sektörü ülke ekonomilerinde, toplumların temel ihtiyacı olan gıda ürünlerinin üretilmesi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Elverişli toprakları ve iklimi ile Türkiye avantajlı konumda olan ülkeler arasında yer almaktadır. 2009 yılında ülkemiz yaş meyve sebze sektörünü olumsuz yönde etkileyen en önemli faktör ekonomik kriz ve beraberinde yaşanan pestisit kalıntıları sorunudur. Yaş meyve sebze ihracatımızı engelleyebilecek bir sorun haline gelen ?tarım ilaçları? konusu, ithalatçı ülkelerin/marketlerin daha seçici davranmaları ve zorlamalarıyla daha da önemli hale gelmiştir. Daralan talep ile ithalatçıların çok seçici davranacakları bir ortamda ?güvenilir ürün? ilk sırada olacaktır. İzin verilenin üzerinde ya da yasaklı ilaç kalıntısı bulunması halinde ihracat zorlanmakta ve bozulan ülkemiz imajını düzeltmek ilave çabaları gerektirmektedir.

UYMSİB – Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği ve Türkiye geneli olarak YMS (yaş meyve sebze) ürünlerinin ihracat rakamlarına bakacak olursak:

UYMSİB, 2009?un 1 Ocak-31 Aralık dönemi yaş meyve sebze ihracatı 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 10?luk düşüş ile 107 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye geneli YMS ihracatı 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 10,42?lik artış ile 1,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Mal grupları bazında UYMSİB ihracatında, 1 Ocak-31 Aralık döneminde zeytin birinci sırada yer alırken bunu sırasıyla incir ve hıyar, kornişon takip etmiştir. Aynı dönemde kiraz vişne, biber ve üzüm azalış gösteren ürünler arasında ilk sıralarda yer almıştır.

Ülkelere bakacak olursak UYMSİB ihracatında 1 Ocak-31 Aralık döneminde Hollanda, İtalya ve İran İslam Cumhuriyeti artış gösterirken Almanya, Birleşik Krallık ve Belçika azalış gösteren ülkeler arasında ilk sıralarda yer almıştır. Aynı dönemde ülke gruplarına bakacak olursak diğer Avrupa ülkeleri, Ortadoğu ülkeleri, Amerika ülkeleri, Asya ve Okyanusya ülkeleri, Afrika ülkeleri, serbest bölgeler ve Türk cumhuriyetlerine ihracatta artış Avrupa Birliği ve eski Doğu Bloku ülkelerine ihracatta azalış kaydedilmiştir.

2009 yılını 2008 yılına kıyasla genel olarak değerlendirdiğimizde ise; yaş meyve sebze ve zeytin?de 2009 yılı toplam ihracatımız 2008 yılına göre yüzde 10 azalmıştır. UYMSİB olarak 2008?e kıyasla sebzede ciddi bir azalma göze çarparken, zeytinde ise yüzde 24?lük bir artış olmuştur. 2009 yılında YMS ihracatında ürünlerimizi 2008 yılına göre daha düşük fiyatla (ucuz) ihraç etmiş bulunuyoruz. 2008 yılına göre 2009 yılındaki negatif gelişmelerin ilk nedeni dış pazarda daralan talep, yani uluslararası finans krizinden kaynaklandığı kanaati oluşmuştur. 2009 yılında karşılaşılan ana sorunlar; maliyetlerin yüksekliği, teşviklerin yetersizliği; nakliye / bürokrasi gibi sorunlardır. Yanı sıra; tarım ilacı kalıntıları nedeniyle ülke imajımız ciddi yaralar almıştır.

2010 yılında sektör olarak başlıca beklentilerimiz;

>> YMS ihracatının 2009?a göre en az yüzde 15 artırılması,

>> Tarım ilacı kalıntıları nedeniyle bozulan ülke imajının düzeltilmesi için tüm paydaşların yoğun çaba göstermesi,

>> Karşılaşılan ana sorunların (maliyetlerin yüksekliği, teşviklerin yetersizliği; nakliye/bürokrasi…) çözümlenmesi için ilgili kuruluşların sonuç alıcı çalışmalarda bulunması

>> Son olarak; tarım sektörünün akılcı, etkin, örgütlü, rekabet gücü yüksek ve sürdürülebilir hale getirilmesi hepimizin, başta tarım üreticilerimizin ve ülkemizin yararına olacaktır.

(5 Ocak 2010 tarihli, İstanbul Ceylan Intercontinental Hotel?de gerçekleştirilen ?Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) 2009 yılı değerlendirmesi-2010 yılı öngörüleri? konulu basın toplantısında yapılan konuşmadır.)