Dünya borsalarında rekorlar kıran “kule pazarı” Türkiye’de de fırsatlar sunuyor

GSM pazarında penetrasyon oranları artmaya devam ederken sektör pazarlara yeni fırsat alanlarını da beraberinde getirmeye devam ediyor. Bunların başında “Kule Endüstrisi” var.  Bugüne kadar sadece “kanser yapar mı, yapmaz mı?” başlığıyla konuşulan bu kuleler, Amerika’dan Asya’ya, Avrupa’dan Hindistan’a önemli bir iş koluna dönüşmüş bile. Öyle ki sadece Hindistan’da 2020’ye kadar 130 bin yeni kulenin piyasaya çıkması bekleniyor. Asya’da ise açıklanan rakamlara göre 3 milyonu aşkın kule bulunuyor. Telekom endüstrisinin en hızlı büyüyen segmentleri arasında yer alan bu pazardan Türkiye’nin de hak ettiği payı alması an meselesi. Tek gereken kuleleri GSM lisansının bir parçası olmaktan çıkarmak ve bağımsız büyümeleri için kapıları açmak.

Global rakamlar, kule endüstrisinin yılda yüzde 15-20’lik büyüme ivmesini sürdürdüğünü ve dünya piyasalarında rekor üzerine rekor kırarak yatırımcısının yüzünü güldürdüğünü açıkça ortaya koyuyor. Amerika, Hindistan ve Asya pazarın lideri konumunda. Bunlar başta olmak üzere her geçen gün yayılan bu trend ile birlikte kule şirketlerinin halka arzı dünya piyasalarında ciddi bir değere ulaşmış bile… Bunların en büyüğü ABD’de American Tower 62 milyar dolar değerinde; diğer bir ifadeyle Türkiye’deki toplam borsa değerinin sadece üçte birine eşit. Onu Crown Castle 45 milyar dolar, SBA ise 20 milyar dolarlık değerleriyle takip ediyor. 6 milyar dolarlık İspanya’daki Cellnex ve 4 milyar dolar değerindeki İtalyan Inwit şirketleri de bu konudaki en somut örnekler…

Türkiye’de Pazar Hızla Büyüyebilir

Yüksek temettü verimiyle dünya piyasalarında öne çıkan kuleler, öngörülebilir ve enflasyona endeksli gelirleriyle de yatırımcılar açısından cazibesini artırıyor. Aynı zamanda çoklu kiracılığa dayanan iş modeli nedeniyle yüksek nakit dönüşüm hızı elde ediyor. Tarım, turizm veya yaşam alanı olarak kullanılamayacak arsa ve araziler, bu yatırımlarla değerine değer katarken, kuleler içinde bulundukları şehirlerin ekonomilerine de olumlu yansımalar sağlıyor.

Bu avantajlardan yola çıkarak Türkiye’de bu pazarın gelişimine öncülük eden şirketlerin başında Global Tower var. 2006’da Turkcell iştiraki olarak kurulan ve 12 yıldır ülkemizdeki ilk ve tek bağımsız kule şirketi olarak faaliyetlerine devam eden şirket, kule varlıkları bakımından Türkiye’nin en büyük, Avrupa’nın ise 5’inci büyük kule altyapı sağlayıcısı olmayı sürdürüyor.

Şirketin Genel Müdürü Nihat Narin, ülkemizde de GSM sektörünün büyüme hızı düşünüldüğünde, yatırımcıların da bu dev pazardan pay almasının an meselesi olduğu kanısında. Sebebiyse mobil abone sayısı 78 milyon, penetrasyon oranı ise yüzde 98’e ulaşan Türkiye’nin, bilgi birikimiyle de GSM’in en önemli ülkelerinden biri olması. “Sektörde olağanüstü hızla artan data trafiğini taşımanın da tek yolu kule sayısını artırmak ancak bu bağlamda mükerrer yatırımın önlenmesi önemli” diyen Narin, “Dünyada pazarın nasıl büyük bir hızla büyüdüğünü gözlemliyoruz. Sırf ABD’de American Tower’ın 62 milyar dolar değerinde olması bile bize kule endüstrisinin geleceğiyle ilgili önemli ipuçları veriyor. Yatırımcıların Türkiye’ye ilgisini ve bu sektöre olan inancını görüyoruz. Mükerrer yatırımın önlenmesi ve yabancı sermaye girişinin de artmasıyla ülkemizde de sektörün çift haneli büyüme ivmesini sürdüreceğinden kuşkumuz bulunmuyor” diyor.

Mükerrer Yatırımı Önleyince Maliyetler Düşüyor; Verim Artıyor

Ülkemizde henüz halka açılmış bir kule şirketi bulunmasa da, pazarın büyümesi ve yatırımların artmasına kesin gözüyle bakılıyor. Yetkililer, bunun için operatörlere ait kulelerin GSM lisansının bir parçası olmaktan çıkarılması gerektiği konusunda hemfikir.

İşin yatırım boyutu bir yana; operatörlerin verimliliği açısından da kulelerin avantajlar sunduğunu ekleyelim. Ortak kule kullanımı ve mobil operatörler arasında yapılan altyapı yatırımları paylaşımı, önemli ölçüde kaynak tasarrufu sağlıyor. Kule altyapı yatırımlarının sadece bu alanda hizmet veren bir şirket tarafından gerçekleştirilmesi, operatörlerin servis ve kapsama kalitesini artırırken, operatörlerin işletme giderleri ve sermaye yatırımı harcamalarını da azaltmayı hedefliyor. Öyle ki; Türkiye’de bugün 3 mobil operatörün yıllık ortalama kule yatırımı 65-70 milyon TL seviyelerinde. Oysa kule yapım şirketlerinin bu görevi üstlenmesiyle rakam 25-30 milyon TL seviyesine inebiliyor. Böylece mobil operatörler bu tasarruflarını başka yatırımlara yönlendirebiliyor. Bu ortak kullanımların, Ar-Ge, yeni teknolojiler, servis ve inovasyon kapsamında da mobil operatörlere eşsiz fırsatlar sunacağı ortada.