Buzullar eridikçe su krizi daha da belirginleşiyor

Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) Yönetim Kurulu Başkanı Yaşabey Kalebaşı, Dünya Su Günü’ne dair yaptığı açıklamada, dünyadaki tatlı su kaynağının yüzde 70’nin buzullarda olduğu belirtti ve erimeye karşı acilen harekete geçilmesi gerektiğini vurguladı. Kalebaşı, tarım ve sanayideki yanlış uygulamaların yer altı sularını verimsiz kullanarak aşırı tükettiğini ve tüketirken de kirlettiğine dikkat çekerek, dünya gıda üretiminin yarısından fazlasının risk altında olduğu vurguladı.  Dünyada 800 milyondan fazla insanın sağlıksız suyla beslendiğini de belirten Kalebaşı, suyun doğru ve verimli kullanacağı modern sulama yöntemlerine ivedilikle geçilmesi gerektiğinin altını çizdi. 

Birleşmiş Milletler’in (BM) temiz su sorunu ve su kaynaklarını korunmasına dikkat çekerek farkındalık oluşturmak amacıyla 1993’te ilan ettiği ve her yıl 22 Mart’ta kutlanan Dünya Su Günü’nün bu yılki teması “Buzulların Korunması” olarak belirlendi. BM tarafından yapılan açıklamalarda, donmuş dünyamızın küçüldüğüne ve su döngüsünün daha öngörülemez hale geldiğine dikkat çekiliyor. Ayrıca, eriyen buzulların, sellere, kuraklıklara, heyelanlara ve deniz seviyesinin yükselmesine neden olduğu ve ekosistemlere zarar verdiği de belirtiliyor.

‘’Erime sonucunda doğal afetler ve kuraklık artıyor”

Buzulların korunmasının bir hayatta kalma mecburiyeti olduğunu belirten Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) Yönetim Kurulu Başkanı Yaşabey Kalebaşı, Dünya Su Günü’ne dair açıklamalarında şunları söyledi: ‘’Buzullar, yaklaşık 170.000 km3 buz depolayarak, küresel tatlı suyun yaklaşık yüzde 70’ini barındırıyor. 21. yüzyılda ise buzullar benzeri görülmemiş oranlarda kütle kaybediyor. Bunun sonucunda doğal afetler ve kuraklık artıyor, tatlı su kaynakları ciddi oranda azalıyor. Buzullardaki erime, dünya genelinde birçok tarım arazisi ve yerleşim yerini de tehdit ediyor.” 

‘’Su krizi GSYH kaybı da yaratıyor’’

Su krizinin derinleşmesinin göstereceği etkilere vurgu yapan Kalebaşı, ‘’Araştırmalara göre, 2050’ye kadar dünya gıda üretiminin yarısından fazlası risk altında bulunuyor. Günümüzde yaklaşık üç milyar insan, kuruma yaşanan veya toplam su varlığında istikrarsız eğilimlerin görüldüğü bölgelerde yaşıyor. Bilinçsizce kullanım sonucunda yer altı sularımız da azalıyor.  

Öte yandan su krizi, 25 yıl içinde dünya genelinde GSYH’da (Gayrısafi Yurtiçi Hasıla) ortalama yüzde 8’lik bir kayıp yaratma tehditi oluşturuyor. Gelecekte toplumsal infiallerin yaşanmaması ve dünya barışının korunması adına su krizine acil çözümler getirmek mecburiyetindeyiz’’ ifadelerini kullandı.

‘’30 milyon hektarlık tarım arazisi güvenli olmayan suyla sulanıyor’’

Su kriziyle mücadele etmek adına yapılması gerekenlere değinen Kalebaşı, şöyle konuştu: ‘’Dünya genelinde suyun yüzde 69’u tarım, yüzde 19’u sanayi ve yüzde 12’si evsel olarak kullanılıyor. Vahşi sulama yöntemleri hem su kaynaklarının aşırı israfına hem de toprağın yapısı ve kalitesinin bozularak çoraklaşmasına neden oluyor. Özellikle su arıtma ve diğer kirlilik kontrol önlemlerine uyulmaması sonucunda su kalitesi hızla bozuluyor. 800 milyondan fazla kişinin yaşadığı, yaklaşık 30 milyon hektarlık tarım arazisi güvenli olmayan suyla sulanıyor. Hem suyun hem de tarımın geleceği için bir an önce modern sulama yöntemlerine geçilmesi gerekiyor. Ayrıca, sanayide belirli bir miktarın üzerinde su tüketen işletmelerin, bulunduğu bölgedeki yer altı su kaynaklarını kurutmalarına acilen son verilmeli ve bu işletmelerin atıl durumdaki yer üstü su kaynaklarının bulunduğu bölgelerde yer alması sağlanmalıdır. Atık suların yer altına deşarj edilerek yer altı sularını kirletmesi de engellenmelidir.” 

‘’Türkiye’nin su fakirine dönüşmemesi için acil tedbirler alınmalı’’

Türkiye’nin de su krizine karşı acil tedbirler alması gerektiğini belirten Kalebaşı, ‘’Kişi başına düşen 1312 metreküp kullanılabilir su miktarıyla su stresi altında bir ülkeyiz. Nüfus artışımıza bağlı olarak gelecek yıllarda bu miktarın daha fazla düşeceği de öngörülüyor. Öte yandan küresel iklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkeler arasında yer alıyoruz. Yani yakın gelecekte yaşanacak bir kuraklık da Türkiye’yi ciddi anlamda tehdit ediyor. Su fakiri bir ülkeye dönüşmemiz için başta yer altı su kaynaklarımızı korumamız ve mevcut su yönetimimizi gözden geçirmemiz gerekiyor. Özellikle su israfına yol açan her türlü bilim dışı uygulamayı sonlandırmalıyız’’ dedi.

 “1 litre arıtılmış su için 5 litre su israf ediliyor”

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi tarafından gerçekleştirilen, yaklaşık 1 yıl süren ve 19 farklı su arıtma cihazı markası incelenerek yapılan araştırmanın sonuçlarına değinen Kalebaşı, “Ülkemiz genelinde her yıl milyonlarca metreküp içme suyunun, arıtma cihazları yüzünden israf olduğunu görüyoruz. Araştırma sonuçları, evsel ve bireysel tüketimlerde kullanılan arıtma cihazlarının 1 litre su elde etmek için 5 litre atık su ürettiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, kullanılan cihazların yüzde 80’inin, suyun mineral içeriğinde yüzde 75 ila 100 arasında kayıp oluşturduğu da gösteriyor. Bu noktada hem sağlığımız hem de kısıtlı su kaynaklarımızın korunması adına arıtma cihazları kullanımı ile oluşan su israfının önüne geçilmelidir” diye konuştu.