Merkez Bankası faizi indirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) merakla beklenen 2024 yılının son faiz kararını açıkladı. 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 2025 yılı Aralık ayı toplantısında gösterge niteliğindeki bir haftalık repo ihale faiz oranını 250 baz puan düşürerek %47,5’e indirdi. Bu, borçlanma maliyetlerinin 14 yılın zirvesinde kaldığı dokuz aylık bir dönemi sona erdirdi ve liranın değer kaybetmesi ve enflasyonun yükselmesine rağmen, Şubat 2023’teki alışılmadık faiz indirimleri serisinin %8,5 ile son bulmasından bu yana ilk faiz indirimi oldu. Bu durum, piyasa medyan beklentisi olan 150 baz puanlık indirimle tezat oluşturdu. Bununla birlikte, TCMB, politika sıkılaştırıcı önlemleri sürdürmek amacıyla borç verme ve borçlanma faizleri arasındaki gecelik faiz koridorunu daralttı. Para Politikası Kurulu, öncü göstergelerin, hizmetler enflasyonundaki daha belirgin bir yumuşama ile yılın sonuna kadar dezenflasyonun devam ettiğini gösterdiğini belirtti. Son veriler, manşet enflasyonun 17 ayın en düşük seviyesi olan %47,09’a yavaşladığını, ancak son düşüş oranının hafiflediğini gösterdi. Önemli olarak, Merkez Bankası ayrıca sıkı para politikası ortamını iletmek amacıyla maliye politikası ile artan koordinasyon sağlanacağını belirtti.

Merkez Bankası Başkanı Yaşar Fatih Karahan ve Para Politikaları Kurulu (PPK) üyeleri Osman Cevdet Akçay, Elif Haykır Hobikoğlu, Hatice Karahan ve Fatma Özkul’un katıldığı toplantıdan sonra değiştirilen faiz oranlarına ilişkin açıklama yapıldı. Para Politikası Kurulu’nun politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 50’den yüzde 47,5’e indirilmesine ilişkin karar verdiği belirtilen açıklama şöyle:

“Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 50’den yüzde 47,5’e indirilmesine karar vermiştir. Kurul ayrıca, operasyonel çerçevede değişikliğe giderek, Merkez Bankası gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına kıyasla -/+ 150 baz puanlık bir marj ile belirlenmesine karar vermiştir.

Enflasyonun ana eğilimi kasım ayında yataya yakın seyretmiştir. Öncü veriler aralık ayında ana eğilimde düşüşe işaret etmektedir.  Son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamayı sürdürerek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelerde bulunduğunu göstermektedir. Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonundaki iyileşme belirginleşmektedir. İşlenmemiş gıda enflasyonu önceki iki aydaki yüksek seyrin ardından aralık ayında ılımlı görünmektedir. Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları iyileşme eğilimi sergilemekle birlikte, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam etmektedir. 

Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürmekte ve dezenflasyon sürecini güçlendirmektedir. Maliye politikasının artan eşgüdümü de bu sürece önemli katkı sağlayacaktır. Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Bu doğrultuda, politika faizinin seviyesi, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir. Kurul, kararlarını enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla alacaktır. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır. 

Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecektir. Likidite koşulları muhtemel gelişmeler göz önünde bulundurularak yakından izlenmektedir. Sterilizasyon araçları etkili şekilde kullanılmaya devam edilecektir.

Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir. 

Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacaktır.

Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır.

Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti beş iş günü içinde yayımlanacaktır.”

Faizde bugüne nasıl geldik?

Türkiye, Mayıs 2023’te gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimleri’nin ardından ekonomide ortodoks politikalara geri döndü.

Ekonomi yönetimi yüksek enflasyonu kontrol altına almak için sıkı para politikası uygularken, TCMB, Mayıs 2023’te politika faizini yüzde 8,5’ten yüde 15’e çıkardı.

TCMB ilerleyen aylarda faizi sırasıyla yüzde 17, yüzde 25, yüzde 30, yüzde 35, yüzde 40, yüzde 42,50, yüzde 45’e yükseltti. Banka, Mart 2023’te yüzde 50’ye çektiği politika faizini bugün aralık ayına kadar yüzde 50’de sabit tuttu.