2023 Yılının James Dyson Ödülü Uluslararası Kazananları Açıklandı

Uluslararası tasarım yarışması James Dyson Ödülü‘nün merakla beklenen Uluslararası, Sürdürülebilirlik ve İnsani Yardım olmak üzere üç küresel kazananı belli oldu. Sir James Dyson tarafından seçilen kazananların her biri, icatlarının sonraki aşamalarını destekleyecek 30.000 Sterlin’lik ödülün sahibi oldu.

• Polonyalı Piotr Tłuszcz, Ukrayna’daki sağlık görevlileri tarafından kullanılan, çok yönlü kullanım için arazi tipi bir römork ambulans olan The Life Chariot ile İnsani Yardım Ödülü kazandı. 
• Kore’nin ilk Uluslararası Kazananı, afet bölgelerinde kullanılmak üzere tasarlanmış, el işlemi gerektirmeyen bir intravenöz (IV) tedavi cihaz olan The Golden Capsule ile ödülü kazandı.
• Hong Kong’un ilk Uluslararası Kazananı, yüksek soğutma etkisine sahip sürdürülebilir bir dış cephe kaplaması olan ve iklimlendirmenin çevresel maliyetlerini azaltan E-COATING icadıyla Sürdürülebilirlik Ödülü’nü kazandı. 

Bu yılki yarışmayla ilgili olarak konuşan Sir James Dyson: “Bu genç mucitler, karşılaştığımız sorunlar hakkında sadece konuşmak yerine, bu sorunları teknoloji ve tasarımla çözmeye çalışıyorlar. Onları bu kadar etkileyici kılan dünyayı iyileştirme konusundaki tutkuları ve kararlılıklarıdır. Umarım bu ödül onlara başarıya giden yolda bir sıçrama tahtası olur.” dedi.

İnsani Yardım Ödülü – Piotr Tłuszcz tarafından icat edilen The Life Chariot

Genç mucit Piotr, Ukrayna’daki çatışmaları izlerken, zorlu arazilerde tıbbi tahliyelerin zorluklarını gözlemledi. Bu durum ona, herhangi bir kanca donanımlı araca takılabilen bir MEDEVAC arazi ambulansı olan Life Chariot’u tasarlaması için ilham verdi. Aracın düşük ağırlığı ve süspansiyonu, bir yaralının içinde seyahat etmesini bir arabanın bagajından daha güvenli hale getiriyor.

Piotr’un römork tasarlamaya olan ilgisi, ailesiyle birlikte Balkanlar ve Pireneler’de yaptığı off-road gezileriyle başladı. Sonraki 10 yılını, lisans ve yüksek lisans eğitimini off-road ve mağara kurtarma römorkları tasarlayarak geçirdikten sonra The Life Chariot’u yarattı. Life Chariot, sedyedeki bir yaralı için yer ve sağlık görevlileri ya da hafif yaralılar için iki koltuk daha ekleyerek kurtarma ekiplerinin tahliye kapasitesini artırıyor. Üretilen ilk iki araç Ukrayna Tıbbi Askeri Birimine ve Damian Duda “W Międzyczasie” Vakfının Polonya Gönüllü Sıhhiye Birimi’ne verildi ve dağ yolları, ormanlar, mağaralar ve mayınlar gibi arazilerde test edildi.

Dyson’ın Kurucusu ve Baş Mühendisi, Sir James Dyson  icada ilişkin açıklamasında şunları söyledi: “Bu yıl James Dyson Ödülü, zorlu arazilerde yaralıları kurtarmak için dahiyane bir yöntem tasarlayan Piotr’a özel bir İnsani Yardım Ödülü veriyor. Life Chariot herhangi bir şey tarafından çekilebiliyor; bu da sağlık görevlilerinin hayat kurtaran çalışmalarını ellerindeki kaynaklarla yapabilmelerini sağlıyor. Yinelemeli tasarım sürecinin, onu sahada kullananlardan gelen geri bildirimlere yanıt olarak devam ettiğini görmek de harika.” 

Piotr, ön cephede çalışan sağlık görevlilerinden aldığı geri bildirimlere dayanarak Life Chariot’ta iyileştirmeler yapmaya devam ediyor. Ayrıca aracı dağ kurtarma amaçlı olarak uyarlamak için de çalışıyor. 

Piotr, 2023 James Dyson Ödülü’nü kazanmasıyla ilgili olarak şunları söyledi: “Umarım The Life Chariot, James Dyson Ödülü’nün desteğiyle, ister cephe hattı tahliyelerinde ister erişilemeyen yerlerdeki kazalarda, hayat kurtarmaya devam eder.”

Uluslararası kazanan – Yujin Chae, Daeyeon Kim, Yeonghwan Shin ve Yuan Bai tarafından Türkiye depremlerinden ilham alarak icat edilen The Golden Capsule

Şubat 2023’te meydana gelen Türkiye-Suriye depremleri 55.000’den fazla can kaybına ve 100.000’den fazla insanın yaralanmasına¹ yol açtı.  Tahliye süreci boyunca sağlık görevlileri, hastalar için ellerinde birkaç serum paketi taşırken zorlu ortamlarda hareket etmek zorunda kaldı.

Bu soruna çözüm olarak Seul’deki Hongik Üniversitesi’nden bir grup öğrenci mucit, yerçekimi yerine elastik kuvvetler ve hava basıncı farklılıklarını kullanan, güç kaynağına gerek duymayan ve el işlemi gerektirmeyen bir intravenöz cihaz olan Golden Capsule’ü tasarladı. Bu sayede afet bölgelerindeki sağlık görevlileri hastaları taşırken damar yolu enjeksiyon paketlerini tutmak zorunda kalmıyor ve infüzyon hızını kontrol etmek için elektrik gerekmiyor. 

Sir James Dyson, Dyson’ın Kurucusu ve Baş Mühendisi icatla ilgili şunları söyedi: “Ekip, afet bölgelerinde yerçekimi ve elektriğe dayanan mevcut damar yolu enjeksiyon yöntemlerinin kısıtlı olduğunu tespit etti. Geliştirdikleri Golden Capsule, hastanın herhangi bir yerine yerleştirilebilen basınçlı bir keseyi kullanarak çok daha pratik ve el değmeden kullanılabilen bir çözüm sunuyor. Kese yavaşça sönerek hastaya damlatılan damlanın basıncını arttırıyor ve sağlık görevlilerini hayat kurtaran diğer işleri yapmak üzere serbest bırakıyor.” 

Ekip, Golden Capsule’ün çeşitli acil durum senaryolarında ve hastanelerde işlevselliğini sağlamak için tıp uzmanlarıyla işbirliği içinde prototip geliştirmeleri ve kullanıcı testleri yapmaya devam edecek. Ekip gelecekte icatlarını seri üretime geçirmeyi planlıyor.

Ekip, icatlarının tasarım süreciyle ilgili şunları söyledi: “Sağlık görevlilerinin ve ilk müdahale ekiplerinin doğal afet bölgelerinde hastaları serumlarla taşırken karşılaştıkları zorlukları gördük ve çözümümüzle ilgili geri bildirimler şu ana kadar olumlu oldu. Nihayetinde bunu sadece acil durumlarda değil, hastanelerde de serum paketleri için yeni bir standart haline getirmeyi umuyoruz.”

Sürdürülebilirlik kazananı – Hoi Fung Ronaldo Chan ve Can Jovial Xiao tarafından icat edilen E-COATING

Hong Kong’da klima, toplam elektrik tüketiminin neredeyse üçte birini (yüzde 31) oluşturuyor. Buna ek olarak, her gün 470.000’den fazla cam şişe çöpe atılıyor. 

E-COATING iki sorunu bir arada çözen çevre dostu bir çözüm sunuyor. İcat, geri dönüştürülmüş atık camdan üretiliyor ve güneş ışınlarını yansıtarak binaların ısı emilimini azaltmak için çatılara ve duvarlara uygulanabiliyor. Bu da klima gibi soğutma çözümleri için tüketilen elektrik miktarını azaltıyor ve ilgili sera gazı emisyonlarını düşürüyor.

Sir James Dyson, Dyson’ın Kurucusu ve Baş Mühendisi icatla ilgili açıklamasında şunları söyledi: “Ronaldo ve Jovial atıkları çok daha değerli bir şeye dönüştürmenin zekice bir yolunu buldular. E-COATING, dış duvarlara uygulanacak bir kaplama oluşturmak için geri dönüştürülmüş cam kullanıyor. Bu kaplama güneş ışınlarını yansıtıyor ve böylece binayı soğutmak için gereken elektrikten önemli oranda tasarruf sağlıyor. Bu icat, çevre için yararlı ve para tasarrufu sağlayan ikili bir çözümdür.” 

Ödül, ekibin E-COATING’in uygulama kolaylığını geliştirme planlarını destekleyecek. Ekip ayrıca iç mekan kullanımı için yeni E-COATING formüllerini de araştıracak.

Ronaldo ve Jovial, Sir James Dyson ile yaptıkları görüşmenin ardından şunları söylediler: “E-COATING’i gezegenimizin karşı karşıya olduğu ciddi çevre sorunlarının üstesinden gelmeye yardımcı olma arzusuyla icat ettik. Para ödülü, araştırma ve geliştirme hedeflerimizi ilerletmemize ve buluşumuzu bir sonraki seviyeye taşımak için bir şirket kurmamıza olanak tanıyacak.”