Üç bakanlıktan sitelerdeki fahiş aidatlara yönelik çalışma

Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bir araya gelerek, Kat Mülkiyeti Kanunu’nda değişiklik yapmak üzere çalışma başlattı. Bu kapsamda fahiş site aidatlarına yönelik düzenleme gelmesi bekleniyor.

Konuyla ilgili Milliyet’e açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, şunları kaydetti:

“Yakın zaman içerisinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’mıza bağlı faaliyet gösteren Konut Politikaları Şube Müdürlüğü’nün adı Konut Politikaları ve Tesis Yönetimi Hizmetleri Şube Müdürlüğü olarak değiştirildi.

Ülkemizde TÜİK tarafından yapılan bina ve konut nitelikleri araştırması sonuçlarına göre özellikle hanehalkının yüzde 46.3’ünün asansör bulunan 3 ve daha çok katlı binalarda yaşadığı hatta yüzde 43’ünün de otopark bulunan binalarda ikamet ettikleri biliniyor.

Günümüzde apartman ya da sitelerin yönetilirken, bilgili, deneyimli kanuni ve hukuki uygulamaları bilen kişiler tarafından yönetilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Son dönemde özellikle birçok yerde toplu yaşama geçişle beraber bu sektörün de bir meslek haline geldiğini söyleyebiliyoruz.

Yaşanan aidat artışları özellikle personel giderleri başlığında söz konusu oluyor. Çünkü yaklaşık giderlerin yüzde 65’i personel gideri olarak aslında aidatlara yansımaktadır. Bu açıdan baktığımızda asgari ücretlerde yaşanan artışlar tabi ki aidatlara da yansımış oluyor.

Bununla beraber gerek ortak alan, elektrik vb. artışlar gerekse tazminatların aynı şekilde artması site ve apartmanlarda toplanan avansların günümüzde artırılmasına da neden oluyor. Hatta son dönemde ücret artışlarının ara dönemlerde de yapılması nedeniyle yıl içerisinde site ve apartmanlarda ek aidat artışları görüyoruz.

Yönetici olarak seçilen kişilerin denk bütçe kaygısı çerçevesinde bu avansları zamanında toplaması gerekiyor. Ancak sıkıntı şu ki burada görev alacak kişilerin hukuki, mali ve teknik açılardan standartlaştırılmasının sağlanması, kamunun da düzenleyici, denetleyici ve yol gösterici konumunun geliştirilmesinin büyük önemi var.

Sektörün yasal zemine oturtulması açısından Bakanlığın önümüzdeki günlerde tesis ve site yönetim hizmetlerinin bu yasal yapıya oluşturulmasına katkıları bekleniyor.

Özellikle yöneticilerin sertifikalandırılması, tebligat sisteminin kolaylaştırılması, yöneticiler sicili tutulması gibi çeşitli düzenlemelere ihtiyaç var. Bu tesislerin bütçelerinin denetlenmesine ilişkin de bir düzenlemenin faydalı olacağı ve işletme defter kayıtlarının zorunlu olarak elektronik ortamda tutulabilmesine imkan sağlanması bekleniyor.

Tüm bu çerçevede sitelerde toplanan aidatların gerçekten amacına uygun olarak kullanıldığının değerlendirilmesi herhangi bir zafiyete mahal verilmemesi, kış ayları yaklaşırken de doğal gaz, su gibi kullanımlarda merkezi sistemde kesintilere yol açmaması çok büyük önem taşıyor.

Şu an ülkemizde aslında kişiler bu etkinliğe bilgilerini zorunlu olmasa da MYK tesis yöneticiliği merkezi ile ispat edebiliyor olsalar da kullanımı çok sınırlıdır. Bu nedenle belgenin yaygınlaştırılması ve zorunlu hale getirilmesini önemsiyoruz. Aynı zamanda tesis yönetimi firmalarının teminatlar çerçevesinde iş ve işlemleri yapabilecek olması da oldukça kıymetlidir.

Bunlar yapılmadığı takdirde fahiş olarak adlandırılabilecek aidatların sektörde bazen toplandığını ve yeterli deneyim ile bilgi birikimine sahip olmayan kişiler nedeniyle kat maliklerinin sıkıntılar yaşadığı örnekleri görüyoruz.

Aidatlarda bir sınırlama yapılması yasal olarak mümkün değildir. Bakanlığın kurulacak bu biriminin de aidatlara herhangi bir sınırlama getirmesini öngörmüyoruz. Çünkü bunun nedeni zaten toplanan aidatlar olası giderlerin karşılığı olarak toplandığından eğer bunlar az toplanırsa sitenin ya da o tesisin gerektiği gibi yönetilememesine neden olacak bir uygulama olur.

Burada toplanan avanslar işletme projesine göre toplandığı için yasal olarak bir sınırlama getirilmesi mümkün değildir.

Kat malikleri işletme projelerine itiraz edebilirler. Kendilerine tebliğden itibaren itiraz hakkı bunuluyor. Bu durumda bazı avans giderleri tekrar gözden geçirilebilir. Hatta mahkeme yolu da açıktır. Ancak işletme projesi netleştikten sonra artık o avansların ödenmesi gerekir.

Yeni düzenleme doğrudan aidatların düşüşünü sağlamayacaktır. Sadece aidatların doğru bir şekilde harcanıp harcanmadığını ve bu çerçevede yolsuzluk ve kendi hesabına para geçirme gibi işlemleri ortadan kaldırmaya fayda sağlayabilir.

Düzenleme ne zaman gelir? 

Net bir tarih yok, sektör temsilcileri görüşleri alınıyor. Daire başkanlığına kadro tahsisleri devam ediyor. Önümüzdeki yıl itibarıyla belli çerçevelerde düzenlenebileceğini öngörüyoruz.”