Orta Vadeli Program (2024-2026) Yayımlandı

Temel makroekonomik büyüklüklerin ve politikaların belirlendiği Orta Vadeli Program (2024-2026) 06 Eylül 2023 tarihli ve 32301 (mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayımlandı.

Programda, Programın ilk yılında uygulanacak somut tedbirlere ayrıntılı olarak 2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında yer verileceği belirtilmiştir.

1. Temel Ekonomik Büyüklükler

2024-2026 yılları vergi yükümlülükleri konusunda kabaca bir fikir vermesi için, Programda bu yıllar için öngörülen bazı temel hedef ve beklentilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Tabloda 2022 için gerçekleşme, 2023 için gerçekleşme tahmini, sonraki yıllar için ise program büyüklükleri yer almaktadır.

2. Program Döneminde Uygulanacak Politika ve Tedbirler

Orta Vadeli Programda; vergi, kayıt dışı ekonomiyle mücadele ve teşvik ve desteklerler ilgili olarak özetle aşağıdaki politika ve tedbirlerin uygulanması öngörülmüştür.

a) Vergi Politikası Tedbirleri

• Kamu mali yönetiminde sürdürülebilir ve sağlıklı gelir kaynaklarının artırılması için vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmaların sürdürülmesi.
• Vergi politikalarında büyüme ve sosyal adalet ilkeleri ekseninde yatırımı, istihdamı, üretimi, ihracatı ve rekabet ortamını destekleyen gelir politikalarının önceliklendirilmesine devam edilmesi.
• Vergi harcamalarının gözden geçirilmesi, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılması. Programda bu faaliyet için 2024 3. çeyrek sonuna kadar yasal düzenleme yapılması öngörülmüştür.
• Kamu gelirlerine yönelik tahsilat performansının artırılması, vergi cezalarının caydırıcılığı güçlendirecek şekilde gözden geçirilmesi.
• Gelir, kurumlar, katma değer vergileri kanunları ile vergi usul kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde, vergi tabanının genişletilmesine ve gönüllü uyumun artırılmasına destek veren, sade ve kolay uygulanabilir bir yapı oluşturulmak amacıyla güncellenmesi yönünde düzenlemelerin hayata geçirilmesi, orta vadede doğrudan vergilerin payının artırılması. Proğram ekinde yer alan tabloda, bu faaliyet için 2024 3. çeyrek sonuna kadar yasal düzenleme yapılması öngörülmüştür.
• Avrupa Birliği’ne katılım sürecinde müktesebata ve üyesi olduğumuz diğer uluslararası kuruluşlarca vergisel alanda belirlenen standartlara uyum çalışmalarına devam edilmesi.

b) Kayıt dışı ekonomiyle mücadele tedbirleri

• kayıt dışılıkla mücadelenin, teknolojik imkânlardan daha çok faydalanılarak tüm tarafların etkin katılımıyla yürütülmesi.
• Dijital faaliyetlerdeki kayıt dışılığı kavrayacak ve yatırım ortamının cazibesini artıracak vergi uygulamalarının geliştirilmesi.

c) İdari yapı ve uygulamalarla ilgili tedbirler

• Vergi idaresinin fiziki, beşerî ve teknolojik altyapısının geliştirilmesi.
• Vergi istatistikleri ve bu alandaki raporların daha kapsamlı bir şekilde yayımlanmasının sağlanması.
• Mükelleflere sunulan hizmetlerin ve uygulamaların etkinliğinin artırılması, son teknolojik gelişmeleri kapsayan yeni nesil iletişim kanalları kullanılarak mükelleflere 7/24 gerçek zamanlı hizmet sunulması.

d) Teşvik ve desteklerle ilgili tedbirler

• Yatırım teşvik sisteminin sadeleştirilerek yeniden yapılandırılması, yatırımların katma değer, ithalat bağımlılığını azaltma, teknolojik kapasite, rekabet, araştırma ve geliştirme, yeşil ve dijital dönüşüm gibi unsurlar çerçevesinde değerlendirilerek önceliklendirilmesi.
• Proje Bazlı Teşvik sisteminin nitelikli yatırım konularına odaklanması, nitelikli alanlardaki yatırımların bütüncül bir şekilde desteklenmesi.
• Ölçek veya teknoloji yetersizliği nedeniyle yurtiçi üretim kapasitesi oluşturulamayan ürünlerde teknoloji transferine dayalı ortaklıkları da içeren yatırımların özendirilmesi.
• Yatırım ortamının iyileştirilmesine ve yatırım ortamını etkileyen mevzuat değişikliklerinde öngörülebilirliği artırmaya yönelik özel sektör ile kamu kurumları arasındaki koordinasyon, işbirliği ve diyalog mekanizmalarının güçlendirilmesi, Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu (YOİKK)’nun yapısının daha etkin hale getirilmesi.
• Yeni sera kurulumu ile sera yenileme yatırımlarının desteklenmesi.
• Turizm, taşımacılık, finansal hizmetler ve danışmanlık, eğitim, sağlık, dizi/film ve animasyon başta olmak üzere kültür endüstrileri, yurtdışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik alanlarında verimlilik ve rekabet gücünü esas alan döviz kazandırıcı hizmet ticaretinin desteklenmesi.
• Yatırımcıların faydalanması için uygun yatırım yerlerini içeren yatırım yeri envanteri oluşturulması. Bu faaliyet için 2025 1. Çeyrek sonuna kadar idari düzenleme yapılması öngörülmüştür.
• Başta organize sanayi bölgeleri ve endüstri bölgeleri olmak üzere planlı sanayi alanlarının genişletilmesi, stratejik ve büyük ölçekli yatırımlar için yer temininde ve kamulaştırma süreçlerinde yeni bir mekanizma geliştirilmesi. Bu faaliyet için 2024 3. çeyrek sonuna kadar idari düzenleme yapılması öngörülmüştür.

e) Ar-Ge ve teknoloji teşvikleriyle ilgili tedbirler

• Ar-Ge teşviklerinin, stratejik teknoloji alanlarında ülkede birikim oluşumuna katkı sağlayacak şekilde güdümlü hale getirilmesi.
• Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin altyapıları ve kuluçka merkezlerinin desteklenerek yaygınlaştırılması, Ar-Ge, tasarım ve yenilik kapasitesinin güçlendirilmesi.
• Stratejik öneme sahip alanlarda, özel sektör, üniversite ve kamu Ar-Ge merkezlerinin bir araya geldiği büyük ölçekli platform ve ağ destekleri ile teknoloji ve ürün geliştirme süreçlerinin teşvik edilmesi, patentli teknolojilerin sanayiye aktarılmasının desteklenmesi.
• İlaç ve tıbbi cihaz sektöründe üretim, Ar-Ge ve ihracat altyapısının desteklenmesi.

f) Yeşil dönüşümle ilgili tedbirler

• Gelir ve harcama politikalarının, yeşil ve dijital dönüşümü desteklemek için gerekli kaynak dağıtımını sağlayacak şekilde uygulamaya konulması.
• Karbon vergisi niteliği taşıyan vergilerin gözden geçirilmesi ve tamamlayıcı karbon vergisi dahil karbon fiyatlandırma araçlarının kalkınma ve yatırım ortamı üzerinde yol açacağı ekonomik ve sosyal etkilerin analiz edilmesi.
• Enerji tüketiminde verimliliğin artırılması, iklim değişikliği ve çevre kirliliği ile mücadele edilmesine yönelik vergi uygulamalarına devam edilmesi.

g) Sosyal güvenlik konularıyla ilgili tedbirler

• Prim borçlarının takip ve tahsilat süreçlerinin etkinleştirilmesi. Proğram ekinde, bu konuda yapılacak idari düzenleme için öngörülen takvim 2024 3. çeyrek olarak yer almaktadır.
• Kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadelede veri analizine dayalı risk odaklı denetim faaliyetlerinin artırılarak prim tabanının genişletilmesi.
• İstihdam teşviklerinden etkin olmayanların sonlandırılması, kadın, genç ve engellilere yönelik teşviklerin ağırlığının artırılarak teşvik sisteminin sade ve etkin bir yapıya kavuşturulması. Proğram ekinde yer alan tablodan, bu konuda 2025 2. çeyrek sonuna kadar kanunla düzenleme yapılmasının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

3. Takvim

Öncelikli reform alanlarına yönelik düzenlemelere ve bu düzenlemelere ilişkin takvime Program ekinde yer verilmiştir.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/09/20230906M1-1.pdf