Yenilenebilir enerjide tarihi rekor

Fintables’ın çalışmasına göre Türkiye’nin toplam elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı 2021 yılında yüzde 33 iken 2022’de 600 baz puan artışla yüzde 39’a yükseldi. Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki kurulu gücü ise 2022 yılında hizmete alınan yeni yatırımlarla yüzde 6 artarak 55.772 MW’a ulaştı.

Finansal teknoloji alanında geliştirdiği yerli yazılımlarla kesintisiz hizmet veren ve Borsa İstanbul’a (BIST) kote şirketlerle ve sektörlerle ilgili detaylı veri analizleri yapan Fintables, enerji sektörünün 2022 performansını mercek altına alan bir çalışmaya imza attı. Rapora göre Türkiye’nin toplam elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı 2021 yılında yüzde 33 iken 2022’de bu oran 600 baz puan artışla yüzde 39’a yükseldi. Bu alanda yapılan yatırımlarda ise yüzde 6’lık artış söz konusu.

2022 yılında ülke genelinde üretilen toplam 311.163.862 MWh’lik elektrik üretiminin kaynak tipine göre dağılımına bakıldığında yüzde 21’inin hidroelektrik santrallerinden, yüzde 11’inin rüzgâr santrallerinden, yüzde 23’ünün doğal gaz santrallerinden, yüzde 16’sının yerli, yüzde 20’sinin ithal kömür santrallerinden, yüzde 3’ünün jeotermal enerji santrallerinden ve yüzde 1’inin de güneş enerjisi santrallerinden yapıldığı görüldü.

RÜZGÂR VE GÜNEŞ ENERJİSİNDE REKOR BAŞVURU

Bu verilere göre Türkiye’nin toplam elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı 2021 yılında yüzde 33’iken 2022’de bu oran 600 baz puan artışla yüzde 39’a yükseldi. Ayrıca Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki kurulu gücü 2022 yılında hizmete alınan yeni yatırımlarla yüzde 6 oranında artarak 55.772 MW olurken, EPDK’nın 19 Kasım’da yayınladığı elektrik depolama düzenlemesi sonrasında özellikle rüzgâr ve güneş enerjisi santralleri yatırımları için rekor başvuru yapıldı.

Bunların dışında ise özellikle yılın ikinci yarısında ülke genelinde hissedilen kuraklığın yansımaları, elektrik üretiminde öne çıkan başlıklardan bir diğeri oldu. Toplam elektrik üretiminde hidroelektrik santrallerinin payı temmuz ayından beri geçmiş ortalamalarının altında gerçekleşirken, aralık ayında yüzde 12,54 ile bu yılki en düşük seviyeyi gördü.

SANAYİ KENDİ ELEKTRİĞİNİ ÜRETECEK, DIŞA BAĞIMLILIK AZALACAK

Fintables Kurucu Ortağı Yunus Şahin, sanayi üretiminde Güneş Enerjisi Santrali (GES) paylarının son dönemdeki artışına dikkati çekti ve şu ifadeleri kullandı: “Önümüzdeki süreçte de fiyatlarda geri çekilme görme ihtimalini yüksek buluyoruz. Bu yılın başında santrallerin kullandığı doğal gaza yapılan indirim ile piyasa takas fiyatı (PTF) düşüşe geçti. Sanayicinin GES yatırımları, enerji depolama lisansı için yapılan başvurular önümüzdeki yılların önemli başlıklarından biri olacak. Pandemi sürecinde sanayinin durduğu dönemde elektrik fiyatlarının 0 TL’ye yaklaştığını görmüştük. Şimdi sanayici kendi elektriğini üretmek için GES yatırımı yapıyor. Hatta kendi tüketeceğinin 2 katı kadar da üretim yapma hakkına sahip oluyor. Kullanmadığı kadarını da şebekeye satabiliyor. Artık sadece elektrik üreten enerji şirketleri değil sanayi şirketleri de oyuna dahil oluyor. Bunun sonucunda da bize göre yenilenebilir enerjide kapasite arttıkça önce dışa bağımlılık azalacak, sonrasında da enerji fiyatlarında gerileme göreceğiz.”

ELEKTRİK FİYATLARINDA ZİRVE SEVİYELER GERİDE KALDI

Fintables’ın enerji sektörünün 2022 rakamlarına ilişkin raporunda elektrik fiyatlarına da yer verildi: “2022 yılında elektrik fiyatlarında bir önceki seneye kıyasla oldukça yüksek artışlar kaydedildi. 2021 yılı boyunca ortalama 508 TL olan piyasa takas fiyatı bu yıl yüzde 394 oranında yükselerek 2.511 TL oldu. Yılın ilk üç çeyreğinde artan enerji maliyetlerinin etkisiyle PTF’ler sürekli tırmandı ve eylül ayı boyunca oluşan 3.851 TL’lik ortalamayla da bu yılki en yüksek seviyeleri gördü.

Yılın geri kalan döneminde ise azalan yakıt kullanımları ve özellikle Avrupa’da kış mevsiminin beklenenden daha sıcak geçmesi sebebiyle doğal gaz fiyatlarında yüzde 53, kömür fiyatlarında ise yüzde 51’e varan gerilemeler kaydedildi. Türkiye’de de bu durumun elektrik fiyatlarına yansımaları yılın son çeyreğinde bir miktar hissedildi. Eylül’de 3.851 TL olan ortalama PTF, Ekim ayında 3.470’e, Kasım’da 3.438’e gerilerken Aralık ayı 3.724 TL ile tamamlandı.