AB’nin “Fit For 55 – 55 Hedefine Uyum” paketi kapsamında Emisyon Ticareti Sistemi (ETS) güncellemesi, Sosyal İklim Fonu ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) yasa tasarıları üzerinde uzlaşma sağlandı. SKDM 2026’da aşamalı olarak başlayacak ve 2034’ten itibaren tümüyle yürürlüğe girmiş olacak. AB Komisyonu, 2025 yılında AB dışındaki ülkelere ihraç edilmek üzere AB’de üretilen mallar için karbon kaçağı riskini değerlendirecek ve gerekirse DTÖ uyumlu yasa teklifi sunacak.
Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi müzakerecileri, “55 Hedefine Uyum – Fit For 55” yasa paketi kapsamındaki Emisyon Ticareti Sistemi – ETS güncellemesi, Sosyal İklim Fonu ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması – SKDM yasa tasarıları üzerinde anlaşmaya vardı.
Emisyon Ticareti Sistemi
ETS güncellemesi kapsamında ETS sektörlerinden kaynaklanan emisyonların 2030 yılına kadar olan süre içerisinde 2005 yılındaki seviyeye kıyasla %62 oranında azaltılması hedefi kabul edildi. Bu azaltım hedefine ulaşılması için AB genelinde 2024 yılında 90 Mt ve ayrıca 2026 yılında 27 Mt karbondioksite eşdeğer ücretsiz tahsis azaltımı gerçekleştirilecek.
Bu azaltımlar 2024-2027 dönemindeki yıllık %4,3 ve 2028-2030 dönemindeki yıllık %4,4 oranındaki indirimle birlikte uygulanacak. Ayrıca;
• Sanayiye verilen ücretsiz karbon tahsisleri 2026’dan itibaren aşamalı olarak kaldırılacak ve 2034’te sıfırlanacak.
• Bina ve karayolu taşımacılığı sektörlerinden kaynaklanan yakıt emisyonları 2027 yılı itibariyle ETS II kapsamına alınacak.
• Tüm ETS tahsisatlarının %24’ü, COVID-19’un neden olduğu gibi dış şoklar nedeniyle piyasadaki tahsisat arzı ve talebi arasındaki olası dengesizlikler olması halinde bunların giderilmesi amacıyla piyasa istikrar rezervine konulacak.
• Deniz taşımacılığı ETS kapsamına alınacak.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması
SKDM 2026’da aşamalı olarak başlayacak ve 2034’ten itibaren tümüyle yürürlük kazanacak. AB Komisyonu 2025 yılında AB dışındaki ülkelere ihraç edilmek üzere AB’de üretilen mallar için karbon kaçağı riskini değerlendirecek ve gerekirse bu riski ele almak için DTÖ uyumlu yasa teklifi sunacak. Ayrıca, ihracatla ilgili olası karbon kaçağı riskini ele alacak şekilde ilave finansman sağlamak amacıyla yaklaşık 47,5 milyon karbon ödeneği kullanılması olanağı sağlanacak.
AB Komisyonu tarafından önerildiği şekilde demir ve çelik, çimento, alüminyum, gübreler ve elektrik SKDM kapsamında yer alacak. Belirli koşullar uyarınca dolaylı emisyonlar hidrojen, vidalar, cıvatalar gibi demir ve çelikten üretilen bazı ürünler de SKDM kapsamına alınıyor.
Karayolu taşımacılığı ve binalarda kullanılan yakıtlardan kaynaklanan emisyonları kapsayacak fiyatlandırma için ayrı bir sistem olarak öngörülen ETS II’nin 2027 yılına kadar kurulması sağlanacak.
Enerjide fiyat istikrar mekanizması kurulacak
Enerji fiyatlarının olağanüstü yüksek seyretmesi durumuna karşı vatandaşları korumak amacıyla ETS II’nin 2028 yılına kadar ertelenmesi söz konusu olabilecek. Ayrıca, ETS II’de tahsis fiyatının 45 €’nun üzerine çıkması durumunda 20 milyon ilave tahsisin serbest bırakılmasını sağlayacak “fiyat istikrarı mekanizması” kurulacak.
Enerji sistemini çağdaşlaştırmak amacıyla yenilikçi teknolojiler için daha fazla kaynak ayrılması sağlanarak, İnovasyon Fonu mevcut 450 milyon tahsisten, 575 milyona çıkarılacak. Ayrıca, ETS tahsisatlarının satışından elde edilen tüm ulusal gelirlerin iklimle ilgili faaliyetlere harcanması mümkün olacak.
Ayrıca, AB ülkeleri 2024’ten itibaren belediye atık yakma tesislerinden kaynaklanan emisyonları ölçmesi ve doğrulayarak raporlaması gerekecek. AB Komisyonu bu tür tesislerin 2028 yılından itibaren AB ETS’ye dahil edilmesine ilişkin raporunu 31 Ocak 2026’ya kadar sunacak. Bu düzenleme dışında kalmak isteyen ülkelere 2030’a kadar süre tanınması söz konusu olabilecek.
Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi arasındaki uzlaşının yasalaşarak yürürlüğe girmesi için öncelikle bu kurumlarda resmi olarak onaylanması ve Resmi Gazetede yayımlanması gerekiyor.
sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.