ABD: İşsizlik oranında düşüş, ücretlerde artış, işe alımlarda sağlam standart

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ >> 

Tarım dışı istihdam, Şubat ayında yukarı yönlü revize edilen 750K kazancın (iki aylık revizyon +95K)ardından Mart ayında 431K arttı. Piyasa beklentisi ise 490K istihdam artışı olması yönündeydi, veri biraz beklenti altında kalsa da sıkı işgücü piyasası kriteri açısından yarım milyona yakın olarak kabul görecek bir standartta gerçekleşmiş görünüyor. İşsizlik oranı %3,7 olan beklentinin de altında %3,6’ya düştü (salgın öncesindeki oran %3,5, Fed’in 2022 projeksiyonu %3,4) ve işgücüne katılım oranı %62,3’ten %62,4’e yükseldi. Bununla birlikte, istihdam, Şubat 2020’deki salgın öncesi seviyesinden 1,6 milyon daha düşük. Ücret artışları hızlandı. Verilerin önümüzdeki aylarda daha şahin bir Fed politikasını desteklemesi muhtemeldir.

Alt kalemlere bakacak olursak; Eğlence ve konaklama, profesyonel ve ticari hizmetler, perakende ticaret ve imalat sektörlerinde kayda değer iş kazanımları devam etti. Eğlence ve konaklama sektöründeki istihdam Mart ayında 112K artışla ivmesini sürdürdü. Mart ayında 102K iş ekleyen profesyonel ve ticari hizmetlerde iş artışı devam etti. Perakende ticarette istihdam Mart ayında 49K artarken, genel mağazalarda (+20K) ve yiyecek ve içecekte (+18K) kazançlar elde edildi. İmalat Mart ayında 38K iş ekledi. Mart ayında finansal faaliyetlerde istihdam 16K arttı, gayrimenkul ve kiralama ve leasing (+14K) ve menkul kıymetler, emtia sözleşmeleri ve yatırımlarda (+5K) kazançlar elde edildi. Sağlık hizmetleri istihdamı, önceki aydaki büyük artışın ardından Mart ayında (+8K) çok az değişti. Tüm çalışanlar için ortalama çalışma haftası Mart ayında 0,1 saat azalarak 34,6 saate düştü. İmalatta, tüm çalışanlar için ortalama çalışma haftası 40,7 saatte değişmedi ve fazla mesai 0,1 saat azalarak 3,4 saate düştü. Üretim ve denetim dışı çalışanlar için ortalama çalışma haftası 0,1 saat azalarak 34,1 saate geriledi.

Ortalama saatlik kazançlar Şubat ayına göre %0,4 ve bir yıl öncesine göre %5,6 artarak Mayıs 2020’den bu yana en yüksek ücret enflasyonunun olduğunu gösterdi. Bir önceki ayın ücret artışı ise %0’dan %0,1’e hafif yukarı revize edildi. Bununla birlikte, enflasyon — 1980’lerin başından beri en yüksek seviyede — ücret artışını geride bırakarak etkili bir şekilde maaş kesintisi yapıyor. Reel ücret artışının halen ekside olması Amerikalıların tüketim taleplerini kısıtlamakta ve daha fazla ücret artışı talebine yol açmaktadır. Bu açıdan ücret artışlarının enflasyon karşısında erimesinin ve daha fazla ücret artışının sarmal etkisinden kaçınmak, aynı zamanda talep dengesizliğinden ortaya çıkacak olumsuzlukları sınırlamak noktasında Fed’in enflasyonla başa çıkmak konusundaki önceliğine daha fazla atıfta bulunulmak durumundadır.

Fed vadeli fonları faiz fiyatlaması… Kaynak: Bloomberg, CME Fedwatch

Veriler, işverenlerin rekora yakın sayıda pozisyonu doldurmada daha başarılı olması nedeniyle işgücü piyasasındaki toparlanmanın güçlü bir hızda devam ettiğini gösteriyor. Enflasyon, azalan hanehalkı tasarrufları ve sağlam ücret artışı, önümüzdeki aylarda daha fazla kişiyi işgücü piyasasına çekebilecek faktörlerdir. Yani finansal ihtiyaçların artması işe alımların esnek hızına katkıda bulunacaktır. Bundan öncesinde istihdam açısından aşağı yönlü risk teşkil eden Covid ise, kısıtlamaların kalkmasıyla beraber artık daha az etkili olan bir faktör haline geldi. Dolayısıyla hizmet ile alakalı sektörler açısından da eskiye göre risklerin daha az olduğunu söylemek makuldür.

Fed açısından bakacak olursak;

Powell da dahil olmak üzere Fed yetkilileri, son haftalarda, Mayıs ayında yapılacak bir sonraki politika toplantısında 50 baz puanlık olası bir artış da dahil olmak üzere, on yıllardır görülen yüksek enflasyonu frenlemek için daha agresif para politikasını destekleyeceklerini söylediler. Sıkılaşan güçlü bir işgücü piyasası, ABD ekonomisinin gelecek yıla kadar devam etmesi beklenen bir dizi faiz artırımını kaldırabileceğine dair Fed şahinlerinin görüşlerine dayanak oluşturacak nitelikte. Rahatsız eden olgu, negatif eğilime doğru gitmekte olan kısa vadeli tahvil faizi – uzun vadeli tahvil faizi spreadi ve bunun verdiği resesyon ihtimali. FOMC’den sonra patika şahin gibi görünüyor, ancak Fed’in aşırıya kaçarak büyüme ve istihdama zarar vermek istemeyeceğini, dolayısıyla geniş dönemdeki hamlelerini buna göre değerlendireceğini düşünmek gerekir. Temelde Mayıs toplantısında Fed’in 50 baz puan faiz artırması artık sürpriz olmayacaktır.