ENVER ERKAN, TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ >> Türkiye’nin yükselen enflasyon trendinin ağırlıkta olmasını ve artan risklerle beraber projeksiyon aralığının da açılmasını bekliyoruz. Liranın değer kaybından devreden riskler maliyetlerin artması açısından rahatsız edici boyutta olmakla birlikte, son dönemde artan jeopolitik risklerin küresel bir emtia fiyat artışını önümüzdeki dönemde zorlaması da gıda ve enerji kalemlerinde hissedilir artışlara neden olabilecektir. Bu kapsamda, ilerleyen aylarda Türkiye’de %50’den yüksek bir enflasyon patikası göreceğiz. Ukrayna’daki savaş, yaşam maliyetlerini Şubat ayı sonrasında daha da yükseğe çıkarabilir.
Şubat ayında %3,4 dönemsel gerçekleşmeyle yıllık bazda %52,4 seviyesine yükselmesini beklediğimiz enflasyon, artan gıda ve enerji maliyetleri ve liranın geçen yılki değer kaybının gecikmeli etkilerinden beslenmeyi sürdürmektedir. Türkiye’de tüketici fiyat enflasyonu Ocak’ta %48,7 ile 20 yılın zirvesine ulaştı. Merkez bankası, enflasyonun bu yılı %23,2’de bitirmeden önce önümüzdeki aylarda daha da ileri gitmesini bekliyor.
Enflasyon hali hazırda Merkez bankasının orta vade hedefi %5’in 10 katından daha yüksek bir düzleme yerleşmeye hazırlanmaktadır. Söz konusu durum, Türk varlıklarının negatif bölgede enflasyona göre düzeltilmiş getirisini derinleştirmeye devam edeceğinden, tasarrufları enflasyondan koruma arzusuyla döviz talebini aktif tutma ve Türkiye ekonomisinde finansal dolarizasyon üzerindeki yukarı baskıyı beslemeye devam etme riski olacaktır.
Manşet enflasyon, TCMB politika faizi ve enflasyon hedefi karşılaştırması.. (Kaynak: Bloomberg, TCMB, TÜİK)
Avrupa’daki savaşın ekonomileri tehdit ettiği, küresel enerji ve gıda enflasyonunu artıracağı bir ortamda enflasyon kavramı çok daha zorlayıcı olacaktır. Şu anda hükümetin enflasyonu düzenlemeye yönelik eylemlerinin sadece bir miktar denge oluşturduğunu, genel enflasyon eğilimini değiştirmediğini görüyoruz. Bu kapsamda, Şubat ayında temel gıdalardaki vergileri düşürme kararının genel enflasyon etkisini kısmi görüyoruz ve jeopolitik kriz ile özellikle tahıl fiyatlarından gelebilecek etkilerin bu düzenlemeyi fazlasıyla geri alacağını düşünüyoruz. Yüksek gıda, enerji, kira ve ilaç maliyetleri çerçevesinde Şubat ayında dönemsel enflasyon da yüksek bir patikada gerçekleşecektir. Yansıyan ve Şubat ayına da sarkan birtakım zamlar bu etkinin yılın ikinci ayında da devam etmesine neden olmuştur. TRY’nin durumu ve enerji maliyetleri gibi unsurlar yılsonu enflasyon tahminleri üzerinde yukarı yönlü risk oluşturuyor.
Rusya, doğalgaz ve petrol ithalatımızda lider ülke konumundadır. Ayrıca Rusya, tarım ürünlerinden buğday üretiminde dünyada üçüncü sırada yer almaktadır. Enflasyon oldukça yüksek ve %100’e yakın olan ÜFE, buradaki maliyet yükünün hala çok yüksek olmasına neden oluyor. Tüketici enflasyonunun çok yüksek bir bant olarak %50’ye yaklaştığı bir ortamda gıda ve enerji kaynaklı enflasyon sapma riskini en fazla artıran kalemler olarak öne çıkıyor.
Merkez Bankası’nın tahmin patikasına ilişkin riskleri de bu kapsamda yukarı yönlü olarak değerlendiriyoruz. Yıl genelinde dalgalı bir seyir beklemekle birlikte, özellikle yaz aylarına doğru olan dönemde enflasyonda yukarı yönlü eğilimin hakim olmasını bekliyoruz. Bu durum yıl içinde %55’in üzerinde bir bantta enflasyon zirvesi görülebileceğini ve Kasım-Aralık 2021’in yılın son aylarındaki yüksek dönemsel gerçekleşmelerinin getirdiği baz etkisinin yıllık enflasyonu kısmen aşağı çekebileceğini göstermektedir. Ancak görüldüğü gibi enflasyon açısından tahminlerimizde Merkez Bankası’na göre daha temkinliyiz ve Ukrayna savaşının getirdiği yaşam maliyetlerini gıda ve enerji üzerinden direkt göreceğimizi değerlendiriyoruz.
Enflasyon beklediğimiz oranda gelirse, Türkiye’nin reel faiz oranı takip edilen gelişen piyasalar arasındaki en düşük oran olarak -38,4% seviyesine gelecek. Enflasyonla mücadelede temel hamleler maliye politikası tarafında yoğunlaşmakta ve bu süreçte vergi indirimleri, sübvansiyonlar ve diğer teşvikler ile kur korumalı lira mevduatı gibi tedbirler öne çıkmaktadır. Merkez bankasından bu evrede artan enflasyon oranlarına ilişkin bir politika sıkılaştırması tepkisi beklemiyoruz.
sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.