Fed’in Jeopolitik Eksende Politika Zorlukları

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM BAŞEKONOMİSTİ >> Politika eylem düzlemi… Gelişmiş ekonomilerin Merkez bankaları, 2022’nin başlarında aktif oldular ve birçoğu ya politika değişikliği yaptı ya da piyasaları önümüzdeki aylarda ve çeyreklerde politika eyleminin geleceği konusunda uyardı. Fed’in 15-16 Mart’taki toplantısında sıkılaştırma politikasına başlamayı planladığının güçlü bir şekilde sinyal vermesiyle beraber, bu aşamadan sonra soru sıkılaşma olup olmayacağı değil, ne kadar ve ne sıklıkta olacağı. TÜFE kesinlikle Mart ayında 50 baz puanlık bir faiz artırımı için kapıyı daha da açıyor

Enerji ve enflasyon olgusu… Mart ayında yarım puanlık bir artış tamamen fiyatlandı. 50 baz puanlık bir artış için bir fikir birliğinin oluşturulup oluşturulmadığını görmek için FOMC üyelerinin yorumlarını, PCE ve tarım dışı istihdam gibi raporları yakından takip edeceğiz. Mart toplantısından önce enflasyon baskıları hakkında, Şubat ayı istihdam raporundaki ortalama saatlik kazançlar ve federal fon oranı için kısa vadeli görünümü değiştirebilecek Şubat TÜFE raporu da dahil olmak üzere iki önemli okuma daha olacak.

Petrol fiyatlarında artış etkisi… Petrol fiyatının son Rusya gelişmeleri ile canlanması ekseninde olabilecekler hesaba katılmak durumunda. Çünkü Aralık sonuna kadar sakinleşmiş fiyatlar bant aralığını terk etme eğilimi gösteriyor ve Rusya – Ukrayna krizine bağlı olarak Avrupa’nın yüzleşeceği bir enerji darboğazı veya fiyat, vadeli sözleşmelerle alakalı bir durumda enflasyonist etki katmanlanacaktır. Bu nedenle, enflasyon varsayımlarına WTI ve Brent’in fiyat öngörüleri de dahil edilmek durumunda. Forward rate’ler son gelişmelerle biraz daha hareketlenmiş durumda. Biden’ın yaptırımları henüz kısmi, ancak Rusya eğer ki şu an kabul edilen hareket sahasını geçip Ukrayna sahasında ikinci aşamaya geçerse dinamiklerde de değişiklik olacaktır. Eğer Rusya’dan enerji alımı durdurulacak olursa enerji yaptırımlarının etkisi, yapılandan çok yapana yansıyacak görünüyor.

Merkez bankalarında politika yaratımı… Makroekonomik ortam belirli riskler ortaya koysa da, ağırlık merkezinin enflasyona odaklandığı görülüyor. Arz darboğazlarının enflasyonu zorlamaya devam ettiği bir noktada, yeni boyutlu enerji fiyatlamalarının etkisi jeopolitik krizden kaynaklanan olaya ekleme potansiyeline sahiptir. Sert bir iniş riskini dengelemek için yavaş politika geçişleri veya finansal destek gerekebilir. Siyasi dinamikler düzelmez ise bu ortamda faizlerin artması durumunda ne olacağı ekseninde en kötü senaryo stres testi yapılmalı.

Fed vadeli fonlarının faiz fiyatlaması… Kaynak: Bloomberg, CME Fedwatch

Sonuç? Mart ayında 50 baz puan faiz artışı mevcut veriler ve öngörülerle kesin gibi görünüyor. Fed’in bunun üzerine çıkma ihtimali de ucu açık bir noktada elbette. Burada enflasyondan endişe derecesi bir gösterge, ancak jeopolitik risklerin uzaması ekseninde bir süre daha gündemde olacak sıkıntılar var. Enerji darboğazının enflasyon ve büyüme etkilerini bir arada değerlendirmek durumundalar. Eğer, büyüme riskleri uzayan siyasi sıkıntıdan dolayı da artacaksa sert bir faiz artırımını sağlayan dinamikler zora girecek demektir. Diğer taraftan, enflasyonla alakalı durumun Rusya krizinde sadece enerji üzerinden değil, aynı zamanda gıda üzerinden de geleceğini hesaba katmakta fayda var. Çünkü buğday gibi çok önemli bir gıda göstergesi açısından da arz sıkıntısı baş gösterecek ve fiyatlara yansıyacaktır.