Artan maliyetler tüketiciye yansıyor

Prof. Dr. Emre Alkin, TÜİK verilerine göre tüketici fiyatları endeksi yükselmeye devam ederken politika faizlerini düşürmenin tarihi bir hata olacağını savundu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tüketici fiyatlarının, Nisan ayında yüzde 1.68 arttığını, yıllık enflasyonun ise yüzde 16,2’den 17,14’e yükseldiğini açıkladı. Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emre Alkin, enflasyon verilerini değerlendirirken tüketici ve üretici fiyatları arasındaki farkın giderek açıldığına dikkat çekti. Ünlü ekonomist, “Her şeyden önce gözümüzün önünde yaşanan fenomenin altını çizmek istiyorum. ÜFE dediğimiz, üretici fiyatları endeksi, TÜFE’nin tam iki katı kadar yüksek seyrediyor. Hatta daha da fazla” dedi.

“Artık anlaşılması gereken iki mesele var” diyen Prof. Dr. Emre Alkin şöyle devam etti:

“Birincisi, yaşadığımız talep enflasyonu değil, bu sebeple faiz çare değil. İkincisi faizin çare olmaması, enflasyon ve risklerle alakalı sorumluluğun görmezden gelinmesi anlamına gelmemeli.”

ÜFE ETKİSİ TÜFE’YE YANSIYOR

Üretici fiyatlarındaki yüksek artışların tüketici fiyatları üzerinde etkili olmaya başladığını ifade eden Alkin şöyle devam etti:

“TÜFE’ye göz atıldığında üretici tarafında birikmiş olan maliyetlerin her kalemde nihai fiyatlara yedirilmeye başlandığı görülüyor. Gıda, giyim, ulaştırma, ev eşyası derken sağlıkta da ciddi fiyat artışları var. Çekirdek enflasyon, yani mevsimine bakılmaksızın her ay mecburen satın aldığımız mal ve hizmetlerden oluşan endeks TÜFE’nin üzerinde seyrediyor. Bu fenomende de üst üste üçüncü aydayız ve mevsimlik mal ve hizmetlerin fiyatlarında düşüş var ki, TÜFE daha düşük çıkıyor. Bunu da bir kenara kuşkuyla not ettim.”

FAİZ KARARINDA SİYASİ ENGEL

Prof. Dr. Emre Alkin, enflasyon verilerinin Merkez Bankası’nın para politikası enstrümanları üzerindeki olası etkilerini de değerlendirdi. Ünlü ekonomist şu görüşleri dile getirdi:

“Sözü uzatmaya gerek yok. Daha önce de sıkça bahsettiğimiz gibi, Merkez Bankası siyasi sebeplerden dolayı faizleri yükseltemez. Yükseltirse bir önceki Başkan Naci Ağbal’ın görevden alınması da açıklanamaz hale gelir. Yani anlaşılan Merkez Bankası bu ay pas geçecek. Bu durumda piyasadaki faizler yükselir ve politika faizleri ile piyasa faizleri arasında makas açılır.”

FAİZ DÜŞÜRMEK TARİHİ HATA OLUR

Prof. Dr. Emre Alkin, enflasyon yükselmesine rağmen politika faizlerinin yükseltilmesi bir yana, düşürülmesi ihtimaline de değindi. Alkin şöyle konuştu: “Merkez Bankası bu şartlar altında faaizleri düşürürse ne olur ? O zaman hakikaten tarihi hata olur. En baştan beri söylüyorum. Faiz şu anki enflasyonun ya da kur yükselişinin panzehiri olamaz. Ancak, faiz sonuçtur sebep değil. Enflasyon ve riskler yükseldikçe faiz de yükselecek. Faizleri suni olarak düşük tutmaya devam etmek demek, kurların ve enflasyonun yükselmesine zemin hazırlamaktır. Bu da önünde sonunda daha yüksek faiz demektir. Bunu hala anlayamamış olmak acaba ne anlama gelmektedir? Bu soruya da herkes bir cevap aramak durumunda.”