Bütçe, vergi gelirlerindeki artışla Şubat ayında fazla verdi

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı Şubat ayı bütçe verilerine göre; Ocak 2021’de 24,2 milyar TRY açık vermiş olan bütçe dengesi Şubat 2021’de 23,2 milyar TRY fazla vermiştir. Bütçe geçtiğimiz senenin aynı döneminde ise 7,4 milyar TRY açık vermişti. Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu’nda belirtildiği üzere, Şubat 2020’de 6,8 milyar TRY olan faiz dışı fazla, Şubat 2021’de 35,2 milyar TRY faiz dışı fazla olmuştur. Bütçe gelirleri Şubat 2020 – Şubat 2021 arasında %38,8 oranında artarak 119,6 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %3,1 artarak 96,4 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre 25,6 milyar TRY’den 37 milyar TRY’ye yükselen kurumlar vergisi gelirlerinde %44,5 artış etkisiyle %37,2 artmış ve 98,4 milyar TRY olmuştur. Doğrudan alınan vergilerde ve dolaylı tüketim vergilerinde (KDV, ÖTV) artış etkisiyle vergi gelirleri Şubat döneminde güçlü artmıştır. Faiz hariç bütçe giderleri ise %5,4 oranında artarak 83,7 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir.

Şubat 2020-21 dönemleri karşılaştırmalı bütçe giderleri ve vergi gelirleri… Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bloomberg

2021 kümülatif verilerine baktığımızda ise; Ocak – Şubat döneminde bütçenin 984 milyon TRY açık verdiği görülmüştür. Geçen yılın 2 aylık döneminde 14,1 milyar TRY fazla vermiş olan bütçenin geçen yıla göre daha olumsuz bir görüntü sergilediği görülmektedir. Ocak – Şubat 2020’de 41 milyar TRY faiz dışı fazla verilmişken, bu yıl 33,7 milyar TRY faiz dışı fazla gerçekleşmiştir. Bütçe gelirleri Ocak – Şubat 2020 ile Ocak – Şubat 2021 arasında %0,4 artarak 209,2 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %8,2 artarak 210,2 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirlerindeki artış %27,7 olarak gerçekleşerek 177,7 milyar TRY olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri ise %4,9 oranında artışla 175,5 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir.

Bütçe giderleri her ne kadar pandemi nedeniyle artma eğilimini sürdürse de, yaza doğru teşviklerin kısılmasıyla beraber buradaki harcama etkisinin azalmasını bekleyebiliriz. Öte yandan, ekonomik reform paket çerçevesinde de kamu maliyesinde sıkılaştırıcı tedbirler, daha normal dönemler için bütçe harcamalarının kontrol altına alınması anlamından önemli bir yer tutacaktır. Mali disiplin için, para politikalarına benzer bir sıkılaştırma etkisi bütçe hedeflerinin sağlanması konusunda etkili olabilir. Öte yandan, gerek borç yapılandırmalarının tahsilat oranının yüksek olması, gerekse de tüketimin artması ile beraber hem dolaysız vergilerde, hem de dolaylı vergilerde tahsilat artışı görüyoruz. Kurumlar vergisindeki güçlü artış oranı da şirketlerin gelirlerindeki artış etkisi anlamında olumlu bir gelişmedir. Vergi gelirlerindeki güçlü artış etkisi, bütçenin Şubat ayında fazla vermesinde etkili olmuştur. 

Turkey: The budget gives a surplus in February with the increase in tax revenues.

According to the February budget data announced by the Ministry of Treasury and Finance; The budget balance, which had a deficit of 24.2 billion TRY in January 2021, gave a surplus of 23.2 billion TRY in February 2021. The budget had a deficit of 7.4 billion TRY in the same period last year. As stated in the Monthly Budget Realization Report, the primary surplus, which was 6.8 billion TRY in February 2020, was 35.2 billion TRY primary surplus in February 2021. Budget revenues increased by 38.8% between February 2020 and February 2021 to TRY 119.6 billion, while budget expenditures increased by 3.1% to TRY 96.4 billion in the same period. In the similar period, tax revenues increased by 37.2% with the effect of 44.5% increase in corporate tax revenues, which increased from 25.6 billion TRY to 37 billion TRY compared to the same month of the previous year and reached 98.4 billion TRY. Tax revenues increased strongly in February due to the increase in direct taxes and indirect consumption taxes (VAT, SCT). Non-interest budget expenditures increased by 5.4% and reached 83.7 billion TRY.

When we look at the 2021 cumulative data; In the January – February period, it was seen that the budget had a deficit of 984 million TRY. It is seen that the budget, which gave a surplus of 14.1 billion TRY in the 2-month period of the previous year, displayed a more negative image compared to the previous year. While 41 billion TRY primary surplus was made in January – February 2020, 33.7 billion TRY primary surplus was realized this year. Budget revenues increased by 0.4% to TRY 209.2 billion between January – February 2020 and January – February 2021, while budget expenditures increased by 8.2% to TRY 210.2 billion in the same period. In the same period, the increase in tax revenues was realized as 27.7% and reached 177.7 billion TRY. Non-interest budget expenditures increased by 4.9% to TRY 175.5 billion.

Although budget expenditures continue to increase due to the pandemic, we can expect the spending effect to decrease with the reduction of incentives towards the summer. On the other hand, within the framework of the economic reform package, tightening measures in public finance will hold an important place in terms of controlling budget expenditures for more normal periods. For fiscal discipline, a tightening effect similar to monetary policies can be effective in meeting budget targets. On the other hand, with the high collection rate of debt restructuring and the increase in consumption, we see an increase in both direct taxes and indirect taxes. The strong increase rate in corporate tax is also a positive development in terms of the increase effect on the income of companies. The strong increase in tax revenues was effective in the budget’s surplus in February.