Asgari ücret artışının ekonomiye etkileri…

ENVER ERKAN, TERA YATIRIM <<

Türkiye’de 2021 yılında net asgari ücret 2.825,90 TRY oldu. Evli ve eşi işsiz çalışanlar için net asgari ücret 2.879,57 TRY olarak belirlendi. Evli, işsiz eş ve bir çocuklu işçi için 2.919,81 TRY; Evli, işsiz eş ve iki çocuklu işçi için 2.960.06 TRY; Evli, işsiz eş ve üç çocuklu çalışanlara 3.013.72 TRY oldu. Asgari ücret artışı, %22 oranında gerçekleştirildi.

Enflasyon oranı, Kasım ayında yıllık %14 seviyesine ulaşırken TRY ise yılbaşından bu yana USD karşısında %20 değer kaybetti.

Asgari ücret artışının ekonomiye etkileri, birçok açıdan değerlendirilmelidir. Resmi enflasyon oranına göre (2020 yılsonu enflasyonunun %15’e yaklaşacağını varsayarak), enflasyonun üzerine %7’lik bir refah payının da eklendiği görülmektedir. Yani, kabaca %7’ye yakın bir reel gelir artışı var. Ancak asgari ücret veya asgari ücrete yakın gelirli çalışan kesim için değerlendirildiği zaman, %21’lik gıda enflasyonu veya elektrik, doğalgaz zamları gibi harcama kalemlerini ağırlıklandırıldığında hissedilen enflasyon etkisi, reel gelir artışı etkisinin kağıt üzerindeki gibi hissedilememesine yol açmaktadır. Bu da koronavirüsün yol açtığı ekonomik zorluklarla hane halklarının başa çıkabilme yetisini azaltmaktadır.

Asgari ücretin enflasyon ve istihdam üzerindeki etkileri de işin diğer boyutunu oluşturmaktadır. Asgari üret artışı, ekonomiye talep ve maliyet kanalının ikisi üzerinden de etki eder. Asgari ücret artışının kısa vadede yaratacağı talep etkisi tüketici fiyatlarında daha yukarı bir seviyede başa baş noktası yaratacak ve buna bağlı fiyat artışları görebileceğiz. Özellikle temel tüketim tarafındaki enflasyonist etki artabilir. Bir başka etki ise, artan işçi maliyetleri nedeniyle üretilen mal ve hizmetler üzerinde oluşabilecek fiyat artışı etkisidir. 2825,90 TRY olan net asgari ücret, brüt 3577,50 TRY olarak uygulanmaktadır ve devlet 75 TRY asgari ücret desteğinde bulunmaktadır. Üstelik asgari ücret artışı, referans ücret artışı olması itibariyle diğer ücretler açısından da emsal oran olacağından ve 2825 TRY altında olan ücretler de otomatik olarak bu seviyenin üzerine çıkacağından, maliyet artışı sadece asgari ücretli personel üzerinden gerçekleşmez. İşletmelerin artan işgücü maliyetleri, satılan mal ve hizmetlerin fiyatına da artış olarak yansır. Bu şartlar altında, asgari ücret artışı Merkez Bankası’na enflasyonla mücadele anlamında yardımcı olan bir etki yaratmayacaktır.

İstihdam üzerindeki etkisi de, istihdam oranında azalma ve kayıt dışı çalışmanın artması şeklinde sonuçlara neden olur. İşverenler, işçi maliyetlerini stabil tutma amacıyla mavi yaka personelde azaltıma gidebilirler. Bu dönemde işten çıkarma yasak olduğu için, bu “ücretsiz izne çıkarmak” şeklinde yapılır. Bu uygulamada işsizlik oranı etkilenmez, ancak istihdam oranında ve katılım oranında azalma olur. Yani, resmi işsizlik oranına “TÜİK’in işsiz tanımı nedeniyle” yansıyan bir durum olmasa bile, bir artan işsizlik etkisi görülür. Küçük ve lokal işletmelerde de kayıt dışı çalışma artar.

Meselenin sadece asgari ücreti artırmak olmadığını görüyoruz. Önemli olan paranın alım gücünün artmasıdır. Bir asgari ücretle talep edilebilen mal ve hizmetin artmasının sağlanmasıdır. Bugün, gelişmiş ülkelerle asgari ücret kıyaslaması yaparken, bir asgari ücretle alınabilecek aynı miktar ve kalitede mal ve hizmeti karşılaştırırız. Veya araba sahibi olmanın, ev sahibi olmanın kaç asgari ücrete denk geldiğini karşılaştırırız. Özetle, bireylerin ekonomik koşullarını iyileştirmenin yolu asgari ücrete yüksek zam yapmaktan geçmez.

Turkey: The effects of the minimum wage increase on the economy …

The minimum wage in Turkey for 2021 is 2825.90 TRY. The net minimum wage for workers that married and have unemployed spouses is determined as TRY 2,879.57. 2.919,81 TRY for woerkes that married, have unemployed spouse and one child; 2.960.06 TRY for workers that married, have unemployed spouse and with two children; 3.013.72 TRY for workers that married, have unemployed spouse and with three children. The minimum wage increase was realized by 22%.

The inflation rate reached 14% year-on-year in November, while TRY depreciated 20% against the USD since the beginning of the year.

The effects of the minimum wage increase on the economy should be evaluated from many angles. According to the official inflation rate (assuming that the end of 2020 inflation will approach 15%), it is seen that a 7% welfare share is added to the inflation. So, there is a real income increase of roughly 7%. However, when evaluated for the labor force with minimum wage or the working segment with income close to the minimum wage, the inflation effect felt when we weigh 21% food inflation or expenditure items such as electricity and natural gas price increases, causing the real income increase effect to not be felt as on paper. This reduces the ability of households to cope with the economic difficulties caused by the coronavirus.

The effects of the minimum wage on inflation and employment are another aspect of the business. The minimum increase in production affects the economy through both the demand and cost channels. The demand effect of the minimum wage increase in the short term will create a higher breakeven point in consumer prices and we will see price increases accordingly. In particular, the inflationary effect on the basic consumption side may increase. Another effect is the price increase effect that may occur on goods and services produced due to increased labor costs. The net minimum wage, which is 2825.90 TRY, is applied as 3577.50 TRY gross and the state supports 75 TRY minimum wage. Moreover, since the minimum wage increase will be a benchmark for other wages as it is the reference wage increase, and the wages below 2825 TRY will automatically rise above this level, the cost increase does not occur only on the minimum wage employee. Increasing labor costs of businesses are reflected in the price of goods and services sold. Under these circumstances, the minimum wage increase will not create an effect that helps the Central Bank in combating inflation.

Its effect on employment also results in a decrease in employment rate and an increase in informal employment. Employers can reduce blue-collar personnel to keep employee costs stable. Since dismissal is prohibited during this period, this would be done in the form of “unpaid leave”. In this practice, the unemployment rate is not affected, but there is a decrease in the employment rate and participation rate. That is, even if there is not a situation reflected in the official unemployment rate due to “TURKSTAT’s definition of unemployed”, an increasing unemployment effect will be seen in real life. Informal employment also increases in small and local businesses.

We see that it is not just about increasing the minimum wage. The important thing is to increase the purchasing power of money. It is to increase the number of goods and services that can be requested with a minimum wage. Today, when comparing the minimum wage with developed countries, we compare the same quantity and quality of goods and services that can be purchased with a minimum wage. Or we compare how many minimum wages it costs to own a car or own a house. In summary, the way to improve the economic conditions of individuals is not to increase the minimum wage.