Yüksek gelirli ülkelerin birçoğunda göçmen ücret farkı artıyor

ILO araştırmasına göre, göçmenler yerel işçilerden yaklaşık %13 daha az kazanıyor. Bazı ülkelerde bu fark %42’ye kadar yükseliyor.

GENEVA (ILO Haber) – Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) yeni raporuna göre, yüksek gelirli ülkelerde göçmenler yerel işçilerden ortalama %13 daha az kazanıyor.

Kıbrıs, İtalya ve Avusturya gibi bazı ülkelerde saatlik ücret farkı sırasıyla %42, 30 ve 25 düzeyine varıyor. Finlandiya’da fark ise %11 ve ortalamadan düşük; Avrupa Birliği bir bütün olarak neredeyse %9 düzeyinde.

Göçmen ücret farkı son beş yılda bazı yüksek gelirli ülkelerde arttı. Örneğin İtalya’da son verilere göre, göçmen işçiler yerel işçilere göre %30 daha az kazanıyor, 2015’te ise bu fark %27 idi. Portekiz’de ise 2015’te %25 olan bu fark şimdi %29; İrlanda’da aynı şekilde 2015’te %19 iken şimdi %21’e yükselmiş durumda.

Öte yandan ILO araştırması, göçmenlerin tüm ülkelerde ayrımcılık ve dışlanma ile karşılaştığını, COVID-19 küresel salgınının bu durumu ağırlaştırdığını gösteriyor.

“Göçmen işçiler genellikle işgücü piyasasında eşit muamele görmüyor; bu eşitsizlik ücretler, istihdam ve eğitime erişim, çalışma koşulları, sosyal güvenlik ve sendikal hakları da kapsıyor.

Göçmen işçiler birçok ekonomide vazgeçilmez rol oynuyor.”

Michelle Leighton, ILO İşgücü Göçü Şube Müdürü

“Göçmen ücret açığı: Göçmen ve yerel işçiler arasındaki ücret farkı” başlıklı rapora göre, yüksek gelirli ülkelerdeki gömenlerin güvencesiz işlerde çalışma olasılığı daha yüksek, %27’si geçici sözleşmeli, %15’i ise kısmi süreli çalışıyor. Birincil sektör olarak tarım-balıkçılık-ormancılıkta orantısız biçimde temsil ediliyorlar; ikincil sektör olarak madencilik ve taş ocakçılığı, imalat sanayi, elektrik-gaz-su, inşaatta ise sayıları yerel işçilerden daha yüksek.

“Göçmen işçiler genellikle işgücü piyasasında eşit muamele görmüyor; bu eşitsizlik ücretler, istihdam ve eğitime erişim, çalışma koşulları, sosyal güvenlik ve sendikal hakları da kapsıyor. Göçmen işçiler birçok ekonomide vazgeçilmez rol oynuyor. İkinci sınıf vatandaş olarak görülemezler” diyor ILO İşgücü Göçü Şube Müdürü Michelle Leighton.

Beceri uyuşmazlığı

Göçmen işçiler, aynı meslek kategorisinde benzer niteliklere sahip yerel işçilerden daha az kazanıyor.

Göçmenler, kendi eğitim ve becerileriyle uyuşmayan, daha düşük vasıflı ve düşük ücretli işlerde çalışıyorlar, ki bu durum işe alım süreçlerinde ayrımcılık olduğuna işaret ediyor olabilir. Yüksek gelirli ülkelerde, daha yüksek eğitim düzeyine sahip göçmenlerin daha yüksek meslek kategorilerinde işlere erişme olasılıkları daha düşük.

Örneğin Amerika Birleşik Devletleri ve Finlandiya’da ortaöğretim düzeyinde eğitime sahip göçmen işçilerin payı %78 ve %98 iken, yüksek veya yarı vasıflı işlerde göçmenlerin payı yalnız %35 ve %50.

Bu durum, göçmenlerin beceri ve deneyimlerini ülkeden ülkeye taşımalarında zorluklarla karşılaştıklarını yansıtıyor; bunun asıl nedeni de, göçmen işçilerin beceri ve niteliklerini tanıyan sistemlerin bulunmaması.

Düşük ve orta gelirli ülkelerde ise durum tersine dönüyor: Göçmen işçiler genellikle geçici çalışan yüksek vasıflı yabancılar durumunda. Göçmen olmayan işçilere göre saatlik ücretleri yaklaşık %17,3 daha yüksek.

Kadın göçmen işçiler, çifte ayrımcılıkla karşı karşıya

Kadın göçmen işçiler, hem göçmen hem de kadın olarak ücret bakımından çifte ayrımcılığa uğruyor. Yüksek gelirli ülkelerde, yerel erkek işçiler ile kadın göçmen işçiler arasındaki saatlik ücret farkı yaklaşık %21. Bu rakam, anılan ülkelerde %16 düzeyinde olan cinsiyete dayalı ücret açığından daha yüksek.

Bunun kısmi bir nedeni, ev işçiliğinde göçmen kadınların önemli bir payının olması: Dünyadaki göçmen ev işçilerinin %73’ünü (diğer ifadeyle 8,45 milyon) kadınlar oluşturuyor. Yüksek gelirli ülkelerde, bakım işlerinde göçmen ile göçmen olmayanlar arasındaki ücret açığı %19 dolaylarında.

Küresel salgının etkisi

Küresel salgının göçmen işçiler üzerindeki sağlık ve ekonomik etkisi, diğer çalışan kesimlere göre daha büyük. COVID-19 krizi bağladığı zamanlarda, milyonlarca göçmen işçi işlerini kaybetmiş ve ülkelerine dönmek zorunda kalmıştı.

Göçmenlerin işleri, göçmen olmayanlara kıyasla, uzaktan çalışmaya daha az elverişli; göçmenlerin birçoğu da ilk safta çalışıyor ve virüse daha çok maruz kalıyor.

Rapora göre, genel resmini henüz tam çizemediğimiz bu kriz nedeniyle, göçmen işçiler ile yerli işçiler arasındaki işgücü piyasası farklılıkları artabilir; bu da, göçmen ücret açığını daha da derinleştirebilir.