Karbon siyahı nedir?

Karbon siyahı hangi ürünlerde kullanılıyor?

Karbon siyahı, yetersiz oksijen şartlarında hidro karbonların yakılmasından elde edilen çok ince toz halindeki karbondur. Katlanmış grafit yapısındadır, boya, matba mürekkebi ve kauçuk için dolgu maddesi olarak kullanılır, lastiğe sertlik kazandırır ve güneş ışınlarından bozunmayı engeller. 

Gaz veya sıvı haldeki karbonlu hidrojenlerden kısmi yanma, termik parçalanma veya her iki türlü elde edilen ince dağılmış yapısal olarak grafite benzeyen karbon taneciklerine “Karbon Siyahı” adı verilir. Geri kazanım işlemi sonucunda lastik miktarının %25-30 kadarı (işleme giren lastiğin cinsine göre) karbon siyahı olarak geri kazanılır. Karbon siyahı günümüzde birçok sanayi kolunda temel hammadde veya katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Şu anda ihtiyacın tamamı yurt dışından ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Karbon siyahı yapısına ve kullanım oranına bağlı olarak kauçuk bazlı maddelerin dayanıklılığını ve rengini geliştirmekte, genel performansını arttırmaktadır. Piroliz işlemi sonucu ortaya çıkan karbon siyahı piyasa karbon siyahına kıyasla çok daha ekonomik olduğu için belli üretim dallarında dolgu ve katkı malzemesi olarak kullanılmaya çok uygundur.

Dünya pazarı 14 milyar dolar

Dünyada 14 milyar dolarlık bir karbon siyası pazarı bulunuyor. Türkiye’nin yıllık karbon siyahı ihtiyacı ise 220 bin ton civarında. Bunun tamamını karşılayan yatırımı OYAK, 1 Eylül 2020 tarihinde İskenderun’da hayata geçirmeye başladı. Stratejik yatırımlardan biri olan karbon siyahı üretim tesisleri tamamlandığında Türkiye ekonomisi yıllık 300 milyon dolar cari açığa neden olan ürünün tamamını yurt içinde üretebilir hale gelecek.

Ürünün Genel Özellikleri

Ürün yapısına ve tanecik büyüklüğüne göre iki türe ayrılır.
a) Sert türler (Hard Black)
• HAF (High Abrasion Furnace)
• ISAF (Intermediate Super Abrasion Furnace)

b) Yumuşak Türler (Soft Black)
• FEF (Fast Extrusion Furnace)
• GPF (General Purpose Furnace)

HAF
– Aşınmaya dayanıklı bir fırın siyahı türüdür.
– Tane yapısı normal ve küçüktür.
– Bükülme ve deformasyona karşı çok iyi mukavemet vererek kauçuğun gerilimi ve kopma direncini arttırır.
– Lastik içerisinde ısı birikmemesine yardımcı olur.

ISAF
– Aşınmaya karşı çok dayanıklıdır.
– Normal yapılı ve tanecikleri çok küçüktür.
– Kauçuğun gerilim ve kopma direncini arttırır.

FEF
– Aşınmaya dayanıklı olup süratli ekstrüzyon sağlar.
– Yapı bakımından normal ve taneleri orta büyüklüktedir.

GPF
– Genel maksatlar için kullanılan bir türdür.
– Normal tane büyüklüğüne sahiptir.
– İşlenmesi kolaydır.

Türlere Göre Genel Özellikler

Kauçuk endüstrisinde katkı maddesi olarak kullanılan Karbon Siyahı otomobil lastiği, makine parçaları, kablo, taşıyıcı bantlar, hortum, topuk ve taban lastiği yapımında; Boya maddesi olarak kullanılan Karbon Siyahı ise renk verici olarak siyahlığı sağlamak amacıyla vernik, plastikler, matbaa mürekkebi, boya, siyah kağıt, kaplamalar, litografik ve klişe mürekkepleri, daktilo şeridi ve karbon kağıdı yapımında kullanılmaktadır.

Karbon siyahının kullanıldığı değişik sanayi kollarından bazıları:

• Kablo
• Konveyör bant
• Taşıyıcı bantlar
• Hortum
• Paspas
• Siyah poşet
• Kauçuk hamurla karışım
• Araba yedek parçaları
• Isı yalıtım
• Kauçuk, plastik malzemelerde
• Yangın söndürme vb.

Türlere göre kullanım alanları

HAF – Kablo, konveyör bandı ve kaliteli kauçuk eşya yapımında, tekerlek lastiğinin sırt kısmının yapımında kullanılır.

ISAF – Kauçuk eşya, ağır yol şartlarında kullanılan lastikler ve lastiğin yolla temas eden sırt kısmının yapımında  kullanılır.

FEF – Ekstrüzyonla elde edilen kauçuk eşya, iç lastik, kablo döşeme ve tekerlek lastiği gövdesi yapımında kullanılır.

GPF – Kauçuk eşya, bisiklet iç ve dış lastiği ve özellikle otomobil lastiği gövdesinin yapımında kullanılır.

Mec Endüstri Karbon Siyahinin siyah rengini üretmektedir. Sakarya Kocaeli ve bir çok il’e ulaştırmaktadır.