İşsizlik verilerinde Covid-19’un gerçek etkileri görülmüyor

Enver Erkan, Tera Yatırım >> Türkiye’de Temmuz ayında işsizlik oranı, geçen yılın aynı ayında %13,9 iken 0,5 puan azalarak %13,4 olarak gerçekleşti. Bir önceki ay ile kıyaslandığında ise arındırılmamış işsizlik oranının değişmediği görülmektedir. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı ise geçen yılın aynı ayına ve bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak %13,6 seviyesinde açıklandı. Arındırılmış verilere göre genç nüfusta işsizlik oranı %25,8 olurken; tarım dışı işsizlik ise %15,9 seviyesinde gerçekleşti.

Kıyaslanabilir dönemler olan Temmuz 2019 – Temmuz 2020’ye baktığımız zaman ilgili dönemler arasında işgücüne katılım oranında arındırılmış verilerle 3,6 puanlık düşüş olduğu görülmektedir. 2019’un benzer döneminde 32 milyon 509 bin kişi olan işgücü, Temmuz 2020’de 30 milyon 855 bin kişi olmuştur. İşgücüne katılım oranı ise %52,9’dan %49,3’e gerilemiştir. Yine mevsim etkilerinden arındırılmış verilere bakıldığında; istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 2,8 puan azalarak %42,6 olurken, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdamda ise önceki aya göre 540 bin kişilik bir artış söz konusudur. Bu dönemde, ekonomik faaliyete göre mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, tarım sektöründe 28 bin kişi azalırken sanayi sektöründe 57 bin kişi, inşaat sektöründe 111 bin kişi, hizmet sektöründe 399 bin kişi arttı.

İşsizlik oranı (Mevsimsel etkilerden arındırılmış veri ve ham veri karşılaştırması) Kaynak: TÜİK, Bloomberg

Yaz aylarında işsizlik oranı mevsimsel olarak, genel olarak turizm ve tarım sektörlerinin yardımları ile azalış gösterir. Nisan-Mayıs dönemindeki kısmi kapanmanın Haziran’dan sonra ekonomik normalleşme ile artan faaliyet, bunun yanında uygulanmakta olan devlet destekleri Covid-19 salgının istihdam piyasası üzerindeki gerçek etkilerinin rakamlara yansımamasını sağlamıştır. İşsizlik verilerinin 3 ay geriden gelmesi itibariyle, biz Ekim ayında olmamıza rağmen güncel veride yaz mevsimselliğinin de etkisiyle işsizlik oranı düşük kalmıştır. Ekonomik faaliyette normalleşme ve devlet destekleri devam ediyor, ancak özellikle ekonomik desteklerin devreden çıkması ve işten çıkarma yasağının kalkması durumlarının istihdam tarafında gerçek anlamda bir kayba sebep olması beklenir. Mevcut konumda ise, pandemi belirsizliğinin devamı ve vaka sayılarının yüksek seyretmesi çerçevesinde firmaların istihdam artırmaması işsizlik oranının yüksek kalmasına neden olacaktır.