Enflasyonun yılın ilk aylarında dirençli seyretmesini bekleriz

ENVER ERKAN, Tera Yatırım Araştırma, Ekonomist >> Ocak ayında enflasyon piyasa beklentilerinin biraz üzerinde, bizim ise aylık bazda %1,4 ve yıllık bazda %12,2 artış beklentimize paralel olarak %12,15 seviyesinde gerçekleşti. Üretici fiyat endeksi yıllık bazda %8,84 artarak tek hanede kalmaya devam ederken, enerji, gıda, alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri ve altının dışarıda bırakıldığı C göstergesi yıllık bazda %9,88 seviyesinde artış gösterdi. 

Ocak enflasyonunun tipik yeni yıl fiyat ayarlamaları itibariyle aylık bazda zaten yüksek geldiğini biliyoruz. Bunun yanında, talep koşullarında iyileşmenin enflasyon tarafında da yansımasını göstermeye başlaması, geçen yıldan gelen baz etkisinin yıllık fiyat artış seviyesi üzerine etkisi ve gıda fiyatlarının aşağı yönlü sürpriz yapmaması gibi etkenler yüksek bir enflasyon gerçekleşmesinde ana belirleyiciler oldu. Benzer etkiler sonraki aylarda da görülebileceği için, Nisan ve Mayıs dönemine kadar enflasyonda dirençli bir seyir görebiliriz. Bu da enflasyonda Ocak ayı gerçekleşmesinden daha yüksek seviyeleri görebiliriz demektir. İç talep koşullarındaki canlanmanın ekonomiye etkisi ve enflasyondaki yapışkanlık etkisi de enflasyon görünümü açısından yukarı yönlü riskler teşkil etmektedir.

Gıda ve alkolsüz içecekler %4,65 ile en yüksek artışı gösterirken, aylık bazda en çok düşüş %1,44 ile ev eşyasından gelmiş. Giyim ve ayakkabı sezon etkisiyle aylık bazda %6,65 gerilerken, ulaştırma %0,87 ve konut %1,2 artış göstermiş. Ocak ayında ilave zam yapılmayan alkollü içecekler ve tütün kaleminde ise bir önceki aya göre fiyatlar genel seviyesi fazla değişim göstermemiştir. Sepetteki ağırlıklarda da güncelleme yapılmıştır. Gıdanın ağırlığı %22,77’ye, giyimin ağırlığı %6,96’ya, ulaştırmanın ağırlığı %15,62’ye düşürülmüştür. Her yıl güncellenen mal sepetindeki ağırlık değişikliği en belirleyici kalemlerin ağırlığının düşürülmesi yönünde eleştiriler almaktadır. Enflasyon sepetindeki ağırlıklar genel geçer olmakla beraber, kişilerin tüketim alışkanlıkları ve tercihlerine veya gelir seviyelerine göre hissedilen enflasyon değişim gösterebilmektedir. Dolayısıyla, gelir gruplarında altlara gidildikçe temel tüketimin ağırlığının artması, yukarılara gidildikçe de özel tüketimin ağırlığının artması çerçevesinde öncelikler değiştiği için bu gibi sapmalar olabilmektedir. Zaten enflasyon rakamlarına yapılan eleştiri de, toplumun büyük bir kesiminin hissettiği enflasyonun bu faktörler çerçevesinde daha yüksek olmasından ileri gelmektedir.

Yılın ilk yarısından sonra ise, enflasyon görünümü biraz daha iyileşebilir. Tek haneli enflasyon beklentisi açısından yukarı yönlü risk devam etmektedir. Merkez Bankası yönlendirmesinin ise tek haneli enflasyon beklentisini devam ettirmesi, gevşeme eğilimindeki para politikası patikasının devam ettirileceğine işaret ediyor. Ancak Ocak ayına benzer yüksek enflasyon gerçekleşmeleri, enflasyon beklentileri üzerinde yukarı yönlü sapma riskini de artırdığından dolayı, sonraki aylar daha kısıtlı bir hareket alanına işaret edebilir. İnce ayar döneminde, enflasyon görünümünü dikkate alacak olan Merkez Bankası, bu nedenle enflasyon üzerindeki riskleri de izlemek durumundadır. Enflasyonda çok bilinmeyenli denklem devam etmektedir.

“Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.”