Soma üniformanın başkenti olacak

Büyük çoğunluğu madenci eş ve yakını kadınların oluşturduğu kooperatif, ihracat odaklı üniforma markası Dressbest’in yönlendirdiği iş hacmiyle ayakta duruyor. Kooperatif içinde yer alan dikiş atölyesinin tüm makine teçhizatını ve altyapısını hibe eden ve Somalı kadınları biçki-dikiş konusunda usta terzileri ile 1 yıl boyunca eğiten Dressbest, 2 buçuk yıldır, ihraç ettiği ürünlerin bir kısmının burada üretilmesini sağlıyor.

Kendisi de bir KAGİDER üyesi olan Dressbest firmasının sahibi Tülin Yazıcı, Soma’daki atölyenin bölge kadınları açısından kritik değer taşıdığını belirterek şunları söylüyor:

“Şimdiki hedefimiz, devletimizin de desteğiyle, kooperatifi büyütmek ve Dressbest’in üretiminin en az %10’unu Soma’ya taşımak. Üniforma kullanımının yoğun olduğu turistik bölgelere yakınlığı ve dünya standartlarında iş çıkarabilen, çalışkan, güçlü kadınlarıyla Soma, ‘üniformanın başkenti’ olmaya aday.“

13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da gerçekleşen maden kazası sonrası, tüm Türkiye’nin tek yürek olarak destek verdiği Soma’da, kadın emeğiyle yeni bir hayat kuruldu.

Facianın ardından bölgede kadınların çalışmak istediğini fakat alternatif iş olanağı olmadığını gözlemleyen KAGİDER’in (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) Soma Belediyesi iş birliğiyle başlattığı, 387 üyeli Soma’da Önce Kadın Üretim ve Eğitim Merkeziprojesi, kadınların kendi yönettikleri Soma’da Önce Kadın Girişimi Üretim ve İşletmeKooperatifi’ne dönüştü.

2015 yılında kurulan Kooperatif’te yer alan kadınların büyük çoğunluğunu madenci eş ve yakınları oluşturuyor. Kooperatif, kendisi de bir KAGİDER üyesi olan Dressbest firmasının sahibi Rana Tülin Yazıcı’nın yarattığı iş hacmi ile Somalı kadınlar için alternatif geçim kaynağı haline gelmiş durumda. İhracat odaklı üniforma markası Dressbest’in, havayollarından otellere, devlet kuruluşlarından hastanelere kadar dünyanın 42 ülkesindeki prestijli müşterileri için ürettiği üniformaların bir kısmı, Somalı kadınların elinden çıkıyor.

Kooperatif içinde yer alan dikiş atölyesinin tüm makine teçhizatını ve altyapısını hibe eden ve Somalı kadınları biçki-dikiş konusunda usta terzileri ile 1 yıl boyunca eğiten Dressbest, 2016 yılından bu yana atölyeye binlerce parça üretim yaptırarak kayda değer bir ekonomik hacim sağladı ve başka firmaları da bu atölye ile çalışmaya yönlendirdi. Bugün atölye çalışanı kadınlar için adeta bir “anne” figürü haline gelen Tülin Yazıcı, halen Somalı kadınların ekonomik olarak ayakta kalabilmesi için önemli çaba sarf ediyor.

Dünya markalarının imajını Somalı kadınlar belirliyor

Dressbest’in cirosunun %98 i ihracattan geliyor ve 42 ülkeye kendi markası, kendi tasarımları ile ürün ve hizmet sağlıyor. Dünyanın dört bir yanında 300 binin üzerinde personel, Dressbest’in üniformalarını giyiyor. Türkiye’de sektörünün lideri pozisyonunda olan Dressbest, Orta Doğu, Afrika, Avrupa ve Türk Cumhuriyetleri olmak üzere geniş bir coğrafyada uluslararası otel zincirlerinin, havayollarını hastanelerin ve kurumsal şirketlerin personellerini giydiriyor. Flydubai, Flynas, SPA gibi havayolları, TAV ve Çelebi işletmeleri, Marriott International, Starwood, Fairmont Raffles Swissotel, Accor, Hilton ve Four Seasons gibi birinci sınıf oteller, hastaneler, bankalar, kargo firmaları ve benzeri pek çok şirket, Dressbest’in müşterileri arasında. Bu sayede Somalı kadınların el emeği ile ürettikleri ürünler, dünyanın çeşitli noktalarında pek çok büyük markanın müşterileriyle olan yüz yüze temaslarında imajlarını belirliyor.

Rana Tülin Yazıcı: Soma’da umudu büyüteceğiz

2016 yılında KAGİDER tarafından “Türkiye’nin Kadın Girişimcisi” seçilen, Dressbestmarkasının kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Rana Tülin Yazıcı, Soma’daki iş modelini yeni bir atılımla desteklemeye hazırlandıklarını ifade ediyor:

“Yaşanan elim facianın ardından Soma’da kadınların üretime katılması ve ekonomik olarak güçlenmeleri ile edindiğimiz deneyim bize yeni bir ufuk açtı. Gördük ki buradaki kadınlar iş hayatına dahil olmaktan büyük bir mutluluk duyuyorlar. Madenciliğe mahkûm gibi görünen bir bölgede alternatif geçim kaynağı sağlanması, herkese umut verdi. Biz şimdi bu umudu büyütmek istiyoruz. Kooperatifin mevcut imkânları ne yazık ki sınırlı. Bu nedenle, Dressbest’in üretiminin şimdilik yalnızca küçük bir kısmını burada yapabiliyoruz. Oysa aldıkları eğitimler sayesinde mesleği çok iyi öğrenmiş, dünya standartlarında iş çıkarabilen, çalışmaya son derece hevesli bir kadın nüfusu var. Şimdiki hedefimiz, bölgenin kaderini değiştirmeye aday bir girişimle, devletimizin de desteğiyle, kooperatifi büyütmek ve Dressbest’in üretiminin en az %10’unu Soma’ya taşımak. Kooperatif bünyesindeki dikiş-nakış atölyesi tüm markaların hizmetine açık. Özellikle bayram, yılbaşı gibi özel günlerde müşterilerine Somalı kadınların el emeğiyle ürettikleri keçe çantalar, telefon kılıfları gibi anlamlı hediyeler sunmak isteyen firmaları Soma’da Önce Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi ile irtibata geçmeye davet ediyorum. Çok genç yaşta eşini kaybederek bir kız evladı tek başına yetiştirmiş bir anne olarak, kadınların yaşadığı ekonomik zorlukları ve ayakta kalma mücadelesini yakından biliyorum. Şunu da biliyorum ki, kadın isterse dünya değişir. Bu mücadelede Somalı kadınların yanında olmak hepimizin görevi.”

“İmkânlar gelişirse Soma üniformanın başkenti olabilir”

Yazıcı, Soma’nın konum itibarıyla üniforma üretimi için önemli bir merkez haline gelebileceğini şu sözlerle ifade ediyor:

“Soma, turistik lokasyonlara yakınlığı itibarıyla özellikle otel üniforması üretimi için çok cazip bir nokta. Dressbest olarak biz, ihracata yönelik üretimimizin yanında, üst düzey, kaliteli, tasarımda moda firmalarıyla yarışan üniforma üretiminde Türkiye pazarında lider durumdayız ve bu gücü Soma’ya aktarmanın çok anlamlı olacağına inanıyoruz. Dünya standartlarında iş çıkarabilen, çalışkan, güçlü kadınlarıyla Soma, ‘üniformanın başkenti’ olmaya aday.“

Sanem Oktar: Soma’daki dayanışma modeli küresel anlamda uygulanabilir

KAGİDER Başkanı Sanem Oktar ise konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi:

“Soma’lı kadınlara sürdürülebilir bir iş modeli yaratmak hedefiyle yola çıkılan proje kapsamında, merkezin sipariş alması gerekliliği bir öncelikti. Bu noktada KAGİDER üyesi ve Dressbest Yönetim Kurulu Başkanı Tülin Yazıcı, merkezin kalıcı bir üretim atölyesine dönüşmesi yolunda çok önemli sosyal sorumluluk projesine imza atta. Gönülden destekleriyle Soma’da Önce Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’nde bir üretim atölyesi kuruldu. Soma’da ortaya koyduğumuz bu dayanışma modelinin sürdürülebilir hedeflere ulaşmada rol model bir çalışma olduğuna ve küresel anlamda uygulanabilir bir çalışma olduğuna inanıyoruz. Bu anlamda bu gurur ve mutluluğu paylaştığı için Tülin Yazıcı’ya tüm Somalı kadınlar adına teşekkürü borç biliriz.”

EDİTÖRE NOT:

Proje nasıl başlamıştı?

Soma’da Önce Kadın Üretim ve Eğitim Merkeziprojesi,13 Mayıs 2014’te Soma’da gerçekleşen maden kazasından sonra kazadan doğrudan ve dolaylı olarak etkilenen ve daha önce işgücü piyasasında yer almamış kadınların mesleki beceri elde etmelerini sağlamak, farklı eğitimler aracılığıyla kamusal hizmetlere erişimleri konusunda bilgi ve farkındalıklarını arttırmak, sosyal güçlenme rehabilitasyon programı ile yaşadıkları yas süreci ile baş etmelerine destek vermek amacıyla KAGİDER tarafından geliştirildi ve Soma Belediyesi’nin desteği ile kuruldu.

Eş zamanlı olarak 200 kadına eğitim verilebilen merkeze kayıtlı kadınlar aldıkları eğitimleri yetenek ve becerileri ile bir araya getirerek lavanta kesesi, bardak altlığı, keçe çanta, masa örtüsü gibi birçok el emeği göz nuru ürünler üretip ve bunları gelir fırsatına dönüştürme imkânı yakaladılar. Proje, 2015 yılında Altın Pusula’da ‘Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Özel Ödülü’ne layık görüldü ve 2016 yılında da Birleşmiş Milletler’de tüm dünyaya örnek model olarak sunuldu.

Soma’da Önce Kadın Üretim ve Eğitim Merkeziprojesi, Kasım 2015 itibarıyla Soma’da Önce Kadın Girişimi Üretim ve İşletmeKooperatifi’ne dönüştü. Soma’da yaşayan tüm kadınlara açık olan kooperatifte, 50 kişi kapasiteli iki nakış ve dikiş atölyesi, bir seminer odası; 25 kişi kapasiteli bir bilgisayar eğitim odası ve kadınların sohbet edebilecekleri bir oturma odası ile çocuklar için bir kreş bulunuyor.

Ana geçim kaynağı madencilik olan Soma’da kadın istihdamı için olanak sağlayabilmek ve sürdürülebilir bir ekonomi yaratabilmek için oluşturulan iş modeli ve eğitimler sayesinde meslek sahibi olan Somalı kadınlar, gerek kooperatif bünyesinde gerekse bölgedeki diğer iş yerlerinde çalışarak aile bütçesine katkı sağlıyorlar.