Sakıp Sabancı Aramızdan Ayrılışının 14. Yılında Uluslararası Araştırma Ödülleri ile Anıldı

Sabancı Üniversitesi Onursal Başkanı merhum Sakıp Sabancı’nın vasiyeti üzerine verilen “Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülü”, Sakıp Sabancı Ailesi ve Sabancı Üniversitesi evsahipliğinde, 10 Nisan 2018, Salı akşamı, Sabancı Center’da gerçekleşen törenle sahiplerini buldu.

“Ülkemizin bölgesel ve küresel sorunlara çözüm bulmada etkin, güçlü ve istikrarlı olabilmesi için; bilgi üretimi, araştırma ile bilimsel düşünme ve tartışmaya önem verilmelidir.”

Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, “Sakıp Sabancı, sadece fen bilimlerinin değil, sosyal bilimlerin de aynı derecede desteklenmesi gerektiğine inanırdı. Vizyoner kişiliğiyle, bu anlayışı kalıcı hale getirmek için, Türkiye’nin sosyal bilimler alanında verilen ve uluslararası boyutu olan “tek” akademik ödülünü ihdas etti” diyerek sözlerine başladı.

Güler Sabancı, “Türkiye, jeopolitik ve kültürel düzeyde, Batı ile Doğu arasında bir köprü görevi üstlenerek; dünya barışı için Osmanlı İmparatorluğu’ndan bugüne bölgesel güç ve küresel ölçekte kilit ülke olmuştur. Farklı özellikleri ve nitelikleriyle, ülkemizin bölgesel ve küresel sorunlara çözüm bulmada etkin, güçlü ve istikrarlı olabilmesi için; bilgi üretimi, araştırma ile bilimsel düşünme ve tartışmaya önem verilmelidir.” dedi. Güler Sabancı, bu üç alanın da Türkiye’nin dünyayla birlikte olması ve birlikte çalışmasını gerektirdiğini belirtti. Gerek Sabancı Üniversitesi gerekse Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülü’nün bu temel felsefe üzerinde kurulduğunu sözlerine ekleyen Güler Sabancı, “Bu evrensel bakış açısı, merhum Sakıp Bey’in vizyonunu da net olarak yansıtıyor” dedi.

“Columbia Üniversitesi Sakıp Sabancı Türkiye Çalışmaları Merkezi 4 Mayıs’ta açılıyor. Merkezin Türkiye Çalışmalarının yürütüldüğü referans noktalarından biri olacağına inanıyoruz.”

Sakıp Sabancı’nın Türkiye için düşündüğünü ama düşüncelerinin Türkiye ile sınırlı kalmadığını hatırlatan Güler Sabancı, “Her işin uluslararası boyutunun olmasını çok önemserdi ve isterdi. Biz de Sabancı Üniversitesi’ni bu anlayışla kurduk. Uluslararası yeri ve saygınlığı olan, kabul gören bir akademik yapı oluşturmayı hedefledik. “Dünya üniversitesi” olma vizyonuyla çıktığımız yolda bugün uluslararası sıralamalarda kendine yer bulan bir kurum haline geldik” dedi.

2019 yılında Sabancı Üniversitesi’nin 20. yılını kutlayacağını belirten Güler Sabancı, “Genç yaşına rağmen, uluslararası bilinirliğinden cesaret aldığımız üniversitemizin öncü bir girişimini bugün sizlerle paylaşmak istiyoruz. Sakıp Sabancı ismine çok yakıştığına inandığımız, Columbia Üniversitesi Sakıp Sabancı Türkiye Çalışmaları Merkezi’ni 4 Mayıs’ta New York’ta açıyoruz” dedi. Sabancı Üniversitesi’nin sosyal bilimler alanındaki çalışmalarının, bu önemli küresel işbirliği ile yeni bir boyuta taşındığına vurgu yapan Güler Sabancı, Merkez’in başta Ayşe Kadıoğlu olmak üzere, Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nin katkıları ile dünyada kabul gören, “Türkiye Çalışmaları”nın yürütüldüğü referans noktalarından biri olacağına inandığını belirtti.

Güler Sabancı konuşmasının sonunda 2019 ödül konusunun “Küresel Karmaşada Çok Taraflılığın Geleceği: Güvenlik, Ekonomi ve Demokrasiyi Yeniden Düşünmek” olduğunu açıkladı.

“Sınırlar ötesi problemleri paylaşıyoruz, bu problemleri çözmek küresel çabaları gerektiriyor.”

Jüri Özel Ödülü’nün sahibi, 50 yılı aşkın süredir demokrasiler üzerinde çalışan, Türkiye ve dünyada birçok siyaset bilimciye ilham vermiş bilim insanı Adam Przeworski oldu. New York Üniversitesi’nde Carroll ve Milton Petrie Siyaset Kürsüsü Başkanı olan Adam Przeworski; demokratik rejimler ve piyasalar üzerine yaptığı çalışmalarla Jüri Özel Ödülü’ne layık görüldü. Adam Przeworski, birçok farklı kıtanın prestijli üniversitelerinde çalıştı, çok sayıda bilim insanı yetiştirdi, özellikle karşılaştırmalı siyaset alanının şekillenmesinde önemli rol oynadı.Latin Amerika Sosyal Bilimler Konseyi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Amerikan Devletleri Örgütü gibi birçok uluslararası örgüte danışmanlık yaptı.

Adam Przeworski ödül töreninde yaptığı konuşmasında; Sınırlar ötesi problemleri paylaşıyoruz, bu problemleri çözmek küresel çabaları gerektiriyor. Genç bilim insanlarının küresel çabalarını devam ettirebilmeleri adına bu ödülü çok değerli buluyorum dedi.

Adam Przeworski: “Hayatım boyunca iki sorunun cevabını bulmaya çalıştım. Birincisi; değerler, normlar ve çıkarlar ile bölünmüş insanlar nasıl birlikte yaşarlar? İkincisi de demokrasi ekonomik ve sosyal eşitsizliklerle nasıl birlikte var olabilir? Kaybedenlerin de kazanabilme imkânlarının olduğu düşünüldüğünde, siyasi aktörler ve gruplar sistemin içinde kalmayı tercih edeceklerdir. Ekonomi ve demokrasi arasındaki ilişki kritiktir. Araştırmalar ülkelerin belli ekonomik kalkınma seviyesini geçtikten sonra demokrasilerini pekiştirdiklerini ortaya koymuştur. Ülkelerin tamamında demokrasi tehdit altındadır. İkiyüz yıldan bu yana ilk kez pek çok ebeveyn çocuklarının refah seviyesinin kendilerinden kötü olacağını düşünmekte. Uzun vadede, yaşanan ekonomik sonuçlar önemli siyasi aktörlerin ve grupların demokrasi içinde kalma kararını etkileyecektir ” dedi.

Eşit ağırlıklı verilen üç “Makale Ödülü”nü ise;

• Popülizmin Cazibesi ve Seçkin Söyleminin Rolü: Türkiye’den Örnekler”başlıklı makalesiyle Selim Erdem Aytaç

• “Demokrasinin Yıkımı: Otokrasi Heveslilerinin Stratejik Tercihleri” başlıklı makalesiyle İpek Çınar,

• “Demokratik Gerileme ve Popülizm Arasındaki Seçmeli İlişkiler: Karşılaştırmalı Perspektifte Türkiye ve Macaristan Vakası” başlıklı makalesiyle Berk Esen layık görüldü.

Ödül töreninin açış konuşmasını Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı yaptı. Ödülün bu yılki jüri başkanı Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi (SSBF) Öğretim Üyesi Özge Kemahlıoğlu da gerekçeli kararlarını açıkladı. Jüri özel ödülünü kazanan Adam Przeworski’nin demokrasinin bir siyasi rejim olarak tanımlanmasına katkıda bulunduğunu söyleyen Kemahlıoğlu, Przeworski’nin bu tanımında seçimlere ve belirsizliğe odaklandığını vurguladı. Buna göre demokrasi, birbirlerinin tercihlerini bilmeyen her vatandaş için seçim sonucunun olasılık olarak kaldığı bir siyasi sistem.

Jüri ödülünü alan Adam Przeworski’nin bu konudaki çalışmalarının literatürün gelişmesinde kritik rol oynadığını belirten Özge Kemahlıoğlu, araştırmalar sonucunda ülkelerin belli bir ekonomik kalkınma seviyesini geçtikten sonra demokrasilerini pekiştirdiklerini ve bu ülkelerde demokrasinin çökmediğinin ortaya çıktığını söyledi.

Konuşmaların ardından, Adam Przeworski Jüri Özel Ödülünü; Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı ve Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Zehra Sayers’ten aldı. Makale ödülleri sahipleri ise ödüllerini Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi Sevil Sabancı, Melisa Tapan ve Rektör Prof. Dr. Zehra Sayers’ten aldı.

13 yılda 31 ülkeden 370’i aşan başvuru

Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri, Sabancı Üniversitesi tarafından merhum Sakıp Sabancı’nın vasiyeti üzerine “Türk ve İslam Sanatı, Türkiye’nin tarihi, ekonomisi, sosyolojisi” konularında ihdas edilmiş, 13 yıldır düzenlenen bir ödül programıdır. Sabancı Üniversitesi bünyesinde, Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi ile İstanbul Politikalar Merkezi liderliğinde yürütülüyor. Yarışmaya başvuran makalelerin değerlendirmesi bağımsız ve uluslararası bir jüri tarafından yapılıyor. Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri kapsamında son 13 yılda Türkiye’nin ekonomisinden dış politikasına, tarihinden toplumsal dinamiklerine kadar çeşitli konularda çalışmalar ödüllendirildi. Tüm dünyadan büyük ilgi gören ve 13 yıldır verilen ödüle, 31 ülkeden 370’i aşan başvuru oldu.

Her yıl olduğu gibi, 2019 yılında da Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma ödülleri güncel bir konuyu akademik platforma taşıyarak, bu konuda çalışan akademisyenleri, özellikle de genç sosyal bilimcileri desteklemek amaçlanıyor. Ödülün 2019 yılı araştırma konusu “Küresel Karmaşada Çok Taraflılığın Geleceği: Güvenlik, Ekonomi ve Demokrasiyi Yeniden Düşünmek” olarak açıklandı.

Ödül Jürisi

Bu yılki ödülün jüri başkanlığı görevini Sabancı Üniversitesi SSBF Öğretim Üyesi Özge Kemahlıoğlu üstlendi. Uluslararası jüride; Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü Fuat Keyman, Sabancı Üniversitesi SSBF Öğretim Üyesi Ayşe Kadıoğlu, Columbia Üniversitesi’nden John D. Huber, Yale Üniversitesi’nden Milan Svolik, The University of North Carolina’dan Dr. Dimitar Bechev, Gothenburg Üniversitesi’nden Ellen Lust yer aldı.

Adam Przeworski hakkında

Adam Przeworski, New York Üniversitesi’nde Carroll ve Milton Petrie Siyaset Kürsüsü Başkanıdır.

Varşova Üniversitesi Felsefe ve Sosyoloji Bölümü’nden lisans derecesine sahip olan Przeworski, Northwestern Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi, Polonya Bilimler Akademisi’nden ise Sosyoloji dalında doktora dereceleri aldı. Chicago Üniversitesi ve Washington Üniversitesi’nde dersler verdi. Profesör Przeworski’nin ödülleri arasında Johan Skytte Ödülü ve Woodrow Wilson Kitap Ödülü sayılabilir.

Profesör Przeworksi, ‘ekonomik faktörler ve siyasi rejimler arasındaki ampirik ilişkiler’, ‘demokratik iktidarlar altında ekonomik sonuçlar’, ‘siyasi rejimlerin kuramsal tanımları’ ve ‘geçiş sürecinde yer alan siyasi aktörlerin stratejik tercihleri’ üzerine yürüttüğü araştırmalarla demokrasi çalışmalarına katkı sunuyor.

Yazarı olduğu kitaplar arasında; Capitalism And Social Democracy (Kapitalizm ve Sosyal Demokrasi), Democracy And The Market: Political And Economic Reforms In Eastern Europe And Latin America (Demokrasi ve Serbest Piyasa: Doğu Avrupa ve Latin Amerika’da Siyasi ve Ekonomik Reformlar), Democracy And Development: Political Regimes And Material Well-Being In The World, 1950-1990 (Demokrasi ve Kalkınma: Dünyada Siyasi Rejimler ve Maddi Refah, 1950-1990), Capital Democracy and the Limits of Self-Government (Sermaye Demokrasisi ve Özyönetimin Sınırları) ile Why Bother with Elections? (Seçimlere Ne Gerek Var?) sayılabilir.