ABD, Rus oligark ve bürokratlardan oluşan kara listeyi açıkladı

ABD geçen yılın yaptırım yasasında belirtilen şartlar kapsamında “oligark” olarak nitelendirilen Rusya’nın 96 en zengin kişisini ve 104 önde gelen hükümet yetkilisinden oluşan listeyi yayınladı ve Kremlin’in 2016 Başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddiaları üzerindeki baskıyı artırdı. Hazine, listeye dahil olmanın, listede olan bireylerin yaptırımlarla karşı karşı olması veya herhangi bir kısıtlama ile karşı karşı gelmesi anlamına gelmediğini söyledi. Ancak Rus işadamları ve yetkililerinin ABD’nin “olası” yaptırım listesinde yer alması ABD ve Avrupa’daki bankaları ve diğer kuruluşları onlarla iş yapmaktan caydırabilir.

Hazine, listeyi oluştururken oligarklar için “1 milyar USD veya daha fazla servet” ve üst düzey siyasi figürler için de “resmi pozisyona sahip olma” nesnel ölçütünü kullandığını belirtti. Ortaya çıkan listeler eski listelere göre daha kapsamlı… Listede Arkady Rotenberg gibi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yakın ilişkileri olan iş adamları gibi; bankacı Oleg Tinkov ve iş adamı Sergey Galitsky gibi Kremlin’den uzak görünen kişiler de yer alıyor. Listede yer alan hükümet yetkilileri ise Başbakan Dmitry Medvedev ve Enerji Bakanı Alexander Novak’tan, devlet şirketlerinin yöneticileri ve Rusya’nın bölgesel yerel yöneticilerine kadar uzanıyor. Hazine daha küçük servetli işadamları ve daha düşük rütbeli yetkilileri içerecek gizli listeler de gönderdiğini belirtse de bunların içeriğine dair bir bilgi vermedi.

Yani ABD Hazinesi; olası yaptırım uygulanacak kişiler listesine büyük işadamlarından yüksek pozisyondaki bürokratlara kadar herkesi eklemiş. Bunun amacı elbette Rusya üzerindeki baskıyı yeni spesifik yaptırımlara ihtiyaç duymadan artırmak ve Rus iş adamlarının rahat iş yapmalarına engel olmak gibi görünüyor. Hatta bu amaçlar arasında 18 Mart’taki Rusya Devlet Başkanlığı seçimlerini etkilemek de sayılabilir. Ki, Putin’in sözcüsü Dmitry Peskov, Trump yönetimini bu önlemi kullanarak, Rusya Lideri’nin neredeyse yirmi yıldır süren iktidarını genişletmek için yarışacağı 18 Mart Devlet Başkanlığı seçimini etkilemeye çalışmakla suçladı.Sonuçta 2016 Başkanlık Seçimleri’ne Rusya’nın müdahale ettiğine dair ciddi bir iddia var ve ABD bu durumun aynısını 2018’deki Senato Ara Seçimleri’nde yaşamak istemiyor.

Halka açıklanan listeye ilk resmi yanıt Rusya Başbakan Yardımcısı Arkady Dvorkovich’ten (kendisi de listede) geldi. Dvorkovich, listeye cevap vermek için bir neden görmediğini ve durumun nasıl gelişeceğini göreceklerini söyledi. Geçen yıl Rusya’nın seçimlere müdahalesi iddiasına paralel olarak geçen bir yasa kapsamında hazırlanan ve Rusya Federasyonu’ndaki en üst düzey siyasi figür ve oligarkların Rus rejimine yakınlığına ve net servetlerine göre belirlendiği listeler Rusya’nın seçkin iş adamları arasında endişeye yol açtı ve Kremlin’i kızdırdı. Bu listelerin açıklanması, geçen yıl Başkan Donald Trump’ın iktidara gelmesinden bu yana giderek kötüye giden eski Soğuk Savaş tarafları arasındaki gerilimi artıracak. Geçtiğimiz ay Kremlin, ek yaptırımların ABD ile olan ilişkileri için “dayanılmaz riskler ve tehlikelere” yol açabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu. Geçmiş yaptırımlar, başta Kremlin içerisindeki kişi ve yetkililer olmak üzere 200 kişi ve 400 şirketi kapsamakla beraber Rusya’nın da uluslararası finansman ve enerji teknolojilerine erişimini kısıtlamaktadır.

Yine de liste genel bir liste ve spesifik olarak bir hedef işaret etmiyor. Bu listedeki kişilere yönelik bir önlem alınacağına dair ve ABD hükümetinin bu listeyle ne yapmayı düşündüğüne dair hiçbir işaret yok. Bu bakımdan Rus piyasalarında negatif bir hareket gözlenmiyor. RUB, bugün USD’ye karşı hafif değer kazancı içinde. Rusya MOEX endeksi (eski adıyla MICEX) %0,47 yukarıda. CDS ve tahvil faizlerinde de hafif aşağı hareket var. Aynı zamanda ham petrolün dünkü diplerinden bugün toparlama belirtileri göstermesi ve düşüşün devam etmemesi de olumlu görünüyor. Daha geçen gün Moody’s de Rusya’nın kredi notu görünümünü yükseltmişti. Görselde de 10 yıllık Rus tahvil faizinin 3 yıl önceki “en kötü” seviyelerden gerileme trendinde olduğunu ve Rus tahvillerine girişlerin spesifik dönemler haricinde etkin olduğu gözlemlenebilir.