“İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Siemens Tarihi” kitap haline geldi

Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nden önemli belgeleri gün ışığına çıkaran kitap, sadece Siemens’in Osmanlı’dan bu yana bu topraklarda yürüttüğü 160 yıllık ilişkiyi anlatmakla kalmıyor, aynı zamanda Türkiye’nin endüstriyel gelişimini de devlet arşivlerinden belge, bilgi ve fotoğraflarla gözler önüne seriyor.

Bu yıl dünya genelinde de 170. yılını kutlayan Siemens, kaynak niteliği taşıyan çok önemli bir eserle Türk sanayi tarihini mercek altına alıyor. Araştırmacı-Yazar Behice Tezçakar Özdemir’in imzasını taşıyan “İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Siemens Tarihi” adlı kitap, Türkiye’de son 160 yıldır yaşanan endüstriyel gelişimi Siemens perspektifinden okuyor.

Yazar Behice Tezçakar Özdemir, kitapta, Siemens’in “Alman kökenli bir Türk şirketi” olarak anılmasının nedenlerini, Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi ve Siemens Şirket Arşivi’den çıkardığı 1856-1942 tarihli belgeler üzerinden anlatıyor. Daha önce arşivlerden çıkarılmamış pek çok belgeyi, bilgiyi ve fotoğrafı literatüre kazandıran kitap, bu özelliğiyle Osmanlı ve erken Cumhuriyet Devri endüstri tarih yazımına yeni bilgiler ekleyen bir kaynak olma özelliği de taşıyor.

Kitapta iletişim, ulaşım, enerji ve endüstri, şehir ve bina teknolojileri, insan kaynağı ve eğitim, savunma, sağlık konulu yedi başlık altında ilk telgraftan telefon hatlarına, ilk elektrik santrallerinden fabrikalara kadar sanayileşme yolunda kilometre taşı olan birçok önemli gelişmenin Osmanlı ve Türkiye’nin hangi bölgelerine hangi tarihlerde ulaştığı da anlatılıyor. Eser, savaşta, barışta, reform ve devrim yıllarında, İmparatorluk dağılırken, Cumhuriyet kurulurken kısacası 160 yıl boyunca Türkler ve Almanlar arasında hiç kopmayan ilişkiyi Siemens üzerinden aktarıyor.

Tamamlanması yaklaşık iki yıl süren kitap, 430 sayfadan oluşuyor. Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kostaki Musurus Paşa, Charles William Siemens gibi önemli kişilerin imzalarını taşıyan 56 arşiv evrakının tıpkıbasımlarına, Osmanlı alfabesinden Latin alfabesine transkripsiyonlarına ve ayrıca günümüz Türkçesine sadeleştirilmiş hallerine yer veren kitap Türkçe ve İngilizce olmak üzere çift dilli olarak hazırlandı. Türkçe, İngilizce redaksiyonları, son okuma ve teknik düzenlemeleri Siemens koordinatörlüğünde Konak Medya Tanıtım Hizmetleri ve Bülent Erkmen Ofis tarafından yapılan kitaba editöryel desteği Niyazi Zorlu verdi.

Geçmişten belgelerle geleceğe ışık tutan ve şu an yalnızca 1500 adet basılan kitapsatışta olmayacak. Her kopyası ayrı ayrı numalarandırılmış olan kitap, kaynak kitapolarak çeşitli devlet ve üniversite kütüphanelerine ve ilgili kurumlara gönderilecek.