Türkiye Ürün İhtisas Borsası Şirketi geliyor

Resmi Gazete’de 6 Nisan’da yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile merkezi Ankara’da olmak üzere 100 milyon TL sermayeli Türkiye Ürün İhtisas Borsası Anonim Şirketi’nin kurulmasına onay çıktı.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan faaliyet izni alarak çalışmaya başlayacak olan Türkiye Ürün İhtisas Borsası ile tarım ürünlerinin kayıt altına alınması, fiyat yükselişlerine neden olan zincirin halkalarının azaltılması ve piyasalarda daha düzenli işlem yapılması hedefleniyor.

Gübre satışına kameralı izleme

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Piyasaya Arz Edilen Gübrelerin İzlenmesine Yönelik Tebliğ ile de, piyasaya arz edilen gübrelerin paketleme aşamasından son kullanıcıya kadar takibinin sağlanmasına ilişkin gerekli usul ve esaslar belirlendi. Tebliğ, Tarımda Kullanılan Kimyevi Gübrelere Dair Yönetmelik ile Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral Gübreler ve Toprak Düzenleyiciler ile Mikrobiyal, Enzim İçerikli ve Organik Kaynaklı Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı, İhracatı ve Piyasaya Arzına Dair Yönetmelik kapsamında yer alan gübrelerin son kullanıcıya kadar takibine yönelik içerik ve ambalajların işaretlenmesi ile gübre dağıtıcılarının depo ve/veya satış yerlerine kamera takılmasını öngörüyor.

Takip Sistemi

Bakanlık, teknik düzenleme çerçevesinde karekod ve DNA barkodlu takip sistemi ile kamera sisteminin kurulum ve işletilmesi ile ilgili faaliyetleri yapacak veya yaptıracak.

Üreticiler, piyasaya arz edilecek gübrelerde izlenebilirliği sağlayacak şekilde karekod ve DNA barkod içeren işaretleyici etiketli takip sistemini kurmak ve uygulamak zorunda olacaklar. İşaretleyici etiket ve karekod bulunmayan ürünler, 4703 sayılı Kanun kapsamında güvensiz ürün olarak değerlendirilecek.

Elektronik ürün kodları, ambalajlara ve içerisindeki ürüne de uygulanabilir olacak ve ürünün teknik düzenlemeye uygunluğunu bozmayacak. Kurulacak takip sistemi ile ambalajların ve içerisindeki ürünün izlenebilirliği, ürüne eklenecek işaretleyici etiket ile eşlenik olarak sağlanacak.

Dağıtıcılar kamera sistemi kuracak

Depo ve/veya gübre satış yerlerine izlenebilirliği sağlayacak şekilde kamera sistemini kuracak olan dağıtıcılar, kurulan takip ve kamera sisteminin Tebliğe uygun şekilde uygulanmasından ve sistemin kurulumu ve işlemesi için gerekli altyapıyı sağlamaktan sorumlu olacaklar. Birden fazla satış yeri veya depo var ise kamera sistemi her birine ayrı ayrı kurulacak. Kameralar tüm depoyu görecek şekilde bir veya birden fazla sayıda, tekniğine uygun olarak kurulacak ve tüm giriş-çıkış yerlerini görecek ve kör nokta kalmayacak şekilde konumlandırılacak.

Tarım Bilgi Sistemi ile entegre çalışacak takip sistemi ve kameralar, Bakanlığa eş zamanlı olarak veri akışını sağlayacak şekilde tasarlanacak.

Üreticiden son kullanıcıya kadar olan süreçte, ürünlerin sevkiyat ve tesliminde, teslim edilen/alınan ürün üzerindeki karekod okutularak işlem yapılacak. Dağıtıcıdan son kullanıcıya ürün tesliminde, son kullanıcının T.C. Kimlik Numarası veya vergi kimlik numarası üzerinden takip sisteminden işlem yapılacak.

Ambalajlara karekod uygulaması

Üreticiler, sahip oldukları tescilli tüm ürünlerin ambalajlarını paketleme aşamasında karekod ile etiketleyerek kimliklendirecekler.

Karekod etiketi üzerinde bulunacak seri numarası, Üreticiye ait lisans, Ürüne ait tescil, Seri ve/veya parti numarası ile Üretim tarihi, son kullanma tarihini içerecek şekilde takip sistemi tarafından tahsis edilecek. Karekod seri numaraları, ambalaj içerisindeki ürüne uygulanacak işaretleyici etiket ile aynı seri numaralarına sahip olacak. Karekodda bulunan bilgiler DNA barkod içeriğinde de bulunacak.

Ürüne işaretleyici etiket

Üreticiler, izlenebilirliğin tam olarak sağlanması için piyasaya arz edecekleri tescilli tüm ürünlerini işaretleyici etiket ile kimliklendirecekler. Paketleme aşamasında üreticiler tarafından eklenecek işaretleyici etikette bulunan DNA barkod seri numarası, karekod seri numaraları ile eşlenik olacak ve aynı bilgileri içerecek.

Kullanılacak işaretleyici etikette; Elektronik kodlama sistemine uygun olmak, Her bir üründe ayrı ayrı kimliklendirme, kişiselleştirme, takip ve izleme yapılmasını sağlayabilmek, İnsan sağlığı açısından tüketime uygun olmak, Çevreye zararlı olmamak, Sabit veya mobil cihazlarla varlığı, oranı kontrol edilebilen ve etiketi okunabilen nitelikte olmak, Ambalajdaki karekod uygulaması ile eşlenik çalışabilmek özelliklerine sahip olacak.

Tebliğ ile getirilen yükümlülüklere uymayanlara, 4703 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik ile Gübrelerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği’nde öngörülen idari yaptırımlar uygulanacak.

Geçiş hükümleri

Tebliğ kapsamındaki ürünleri üretenler ile piyasaya arz eden dağıtıcılar, en geç 31/12/2017 tarihine kadar faaliyetlerini Tebliğ hükümlerine uyumlu hale getirmek zorunda olacaklar. Ambalaj içindeki ürüne işaretleyici etiket eklenmesi uygulamasında uyum süresi, Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral Gübreler ve Toprak Düzenleyiciler ile Mikrobiyal, Enzim İçerikli ve Organik Kaynaklı Diğer Ürünlerin Üretimi, İthalatı, İhracatı ve Piyasaya Arzına Dair Yönetmelik kapsamındaki ürünler ile Nitrat Azotu İçeren Kimyevi Gübrelerin Satışı, Nakli ve Stok Bildiriminin Kontrolüne Dair Tebliğ kapsamındaki ürünler haricindeki diğer ürünler için en geç 1/7/2018 olacak.

Tebliğ hükümlerine uyum sağlaması için öngörülen tarihlerden önce piyasaya arz edilen ürünlerin, son kullanma tarihine kadar satışına izin verilecek.