İklimler değiştikçe hava tahmininin önemi artıyor

Dünya ekonomisinin üçte birinden fazlası hava koşullarındaki değişimlerden etkilenirken, doğru hava durumu tespitlerinin önemi de her geçen gün biraz daha artıyor. ABD Ulusal Hava Durumu Merkezi’nden Louis Uccellini, “Artık büyük fırtınaları ve kasırgaları 5 ila 7 gün önceden öngörebiliyoruz. 20 yıl önce sadece bir gün sonrasını söyleyebiliyorduk” diyor.

Peki hava durumu neden bu kadar önemli?

ABD merkezli veri inceleme şirketi Applied Predictive Technologies kurucusu Jim Manzi, hava koşullarının ekonominin farklı alanlarını farklı şekillerde etkilediğini söylüyor.

Nihai tüketiciye ürünlerini satan şirketlerin iyi performans gösterdiği hava sıcaklığı aralıkları olduğunu söyleyen Manzi, “Hava çok soğuk olursa insanlar evlerinden dışarı çıkmıyor. Eğer sıcak olursa mağazalarda vakit geçirmek yerine açık havayı tercih ediyorlar” diye ekliyor.

Tarım ve ulaştırma gibi sektörlerde ise hava şartlarındaki değişikliklerin büyük zararlara yol açabildiği ve sert hava koşullarının önceden fark edilmesi durumunda şirketlerin büyük maddi kayıplara karşı tedbir alabildiği de söyleniyor.

Tüm bu tedbirlere karşın kötü hava koşulları nedeniyle oluşan zararlar sonucu sigorta şirketlerinin yaptığı yıllık geri ödeme dünya genelinde 200 milyar doları aşmış durumda. Bu tutar 1980’e kıyasla yüzde 300 daha yüksek.

Doğru hava tahmini

Hava koşullarının küresel ısınma ve iklim değişikliği nedeniyle değişmeye başlaması, doğru hava tahminlerinin önemini daha da artırıyor.

Dünya genelinde hava gözlem merkezlerinin sayısının artmasıyla birlikte kısa vadeli hava tahminlerinin doğruluk oranı arttırıldı.

Artık dünyanın yörüngesindeki uydular da hava tahminlerine katkı sağlayacak verileri gözlem merkezlerine gönderiyor.

Eskiden dünyayı 25 km’ye 25 km’lik kare dilimlere bölerek hesaplamalar yapan meteorologlar artık bu kare dilimlerin ölçülerini 17 km’ye 17 km olarak daraltmış durumda.

Yüksek çözünülürlüklü veri inceleyen radarlar ise 1 kilometrekarelik alanlara odaklanabiliyor.

Seller ve kasırgalar da uydu alıcı sistemleri aracılığıyla daha oluşmadan otomatik sistemler tarafından algılanıp merkezi haberdar edebiliyor.

Zorluklar sürüyor

Ancak hava durumunun 7 gün ve sonrası için de doğru biçimde tahmin edilebilmesi o kadar kolay değil.

İngiliz Meteoroloji Departmanı yüksek frekanslı veri analizi merkezi yöneticisi Paul Selwood, “Uzun vadeli tahminler zor. Neticede bir yerde şiddetli yağmur varken birkaç kilometre ötede hâlâ güneşli bir hava görebiliyoruz. Bunların tahminini çok önceden yapmak karmaşık analizler gerektiriyor” diyor.

Bu nedenle uzmanlar yüzde 100 doğru hava tahmininin imkânsız olduğunu söylüyor ve vade uzadıkça tahminlerin doğruluk oranının da düştüğünü söylüyor.