Türkiye’de Yıldız Teknik Üniversitesi’ni birincilikle bitiren Selda Günsel, 1981 yılında mastır yapmak için Amerika’ya gider. Mastırın aardından doktorasını da yaparak beş yıl ABD’de kalan Günsel, Türkiye’ye dönmeye hazırlanırken Pennzoil-Quaker State Company’den çalışma teklifi alır. 1986’de Pennzoil’de araştırma mühendisi olarak işe başlar. 10 yıl bu görevde kaldıktan sonra 1996’da şirketin Analitik Teknik Servisi Müdürü olur. 2000 yılında Pennzoil’de başkan yardımcılığına getirilir. “Bu sektörde kadın çalışan azdır ama hep az olmanın avantajını yaşadım” diyen Günsel, global ölçekli firmalarda yükselmek için eğitimin ve yabancı dilin çok önemli olduğunu söylüyor. Yurtdışında çalışmak isteyenlere ise mutlaka teknik eğitim almalarını öneriyor. Yükselebilmek için ise herkesle iyi ilişkiler kurmanın ve duygusal zekanın çok etkisi olduğuna inanıyor.
BÜLENT EKİMCİ >> “Bir otomobilin sadece motor yağını değiştirerek şehir içinde yüzde 6.5 oranında yakıt tasarrufu yapması mümkün…” Bu sözler Shell Global Ticari Teknoloji Başkan Yardımcısı Selda Günsel’e ait. 1.6 litrelik motor hacmine sahip otomobillerin 100 kilometrede ortalama 6.5 – 8 litre yakıt tükettiğini düşünürseniz, sadece motor yağını değiştirerek bu kadar çok yakıt tasarrufu yapılabileceğini duymak heyecan verici.
Geçtiğimiz günlerde Shell’in yeni sentetik motor yağı PurePlus’ın tanıtımı için Türkiye’ye gelen Günsel’le, hem dünya motor yağı pazarındaki yeni gelişmeleri hem de bir Türk kadını olarak bir dünya şirketinde başkan yardımcılığına kadar yükselmesinin sırlarını sorduk…
Shell hem dünyada hem de Türkiye’de çok tanınan bir marka. Dünya ve Türkiye pazarındaki yeriniz nedir?
Shell, 70 yıldır kendi markası ile pazarda yağ üretimi yapıyor. Shell Global Solutions’ta, motor ve makine yağı ile asfalt gibi ticari ürünler geliştiriyoruz. Son yedi yıldır hem global pazarda hem de Türkiye’de bir numarayız. Dünyada yüzden fazla ülkede ürünlerimiz satılıyor. Ama Türkiye bizim için çok önemli. Dünya sıralamasında ilk 10’da diyebilirim.
Hangi alanlarda çalışıyorsunuz?
Shell’in araştırma konularından en önemlisi enerji verimliliği ve yakıt tasarrufudur. Nüfus ve şehirleşme arttıkça enerjiye olan ihtiyaç da artıyor. Ancak yeni enerji kaynakları bulmak zor. Biz hem yeni enerji türleri hem de mevcut ürünlerin iyileştirilmesi üzerine çalışıyoruz. Yenilenebilir enerji konusunda, hidrojen, rüzgar ve solar gibi alternatif yakıtlar üzerinde çalışmalarımız var.
Kendi özel çalışmalarınız da var…
Benim kendime ait bio yağlarla ilgili patentlerim var. Kullanılan otomobil yağlarının yeniden rafine edilmesi üzerine çalışmalar yapıyoruz. Bu yağları bazı kimyasallarla yeniden kullanabilmek mümkün ama yeniden işlenen yağların kalitesini kontrol edebilen bir mekanizma henüz yok.
Ne tür yağlar üzerinde çalışma yapıyorsunuz?
Bu konuda çok çalışma var. Laboratuvar ortamında bitkisel yağlardan motor yağı üretmeye çalıştık. Hem kalite olarak madeni yağlarla eş değer değil hem de maliyeti çok yüksek. Yağ kalitesini yükselterek sürtünme katsayısını azaltan ve daha az çevreyi kirleten motorlar üretilebilir. Örneğin, PurePlus teknolojisi ile geliştirdiğimiz yeni motor yağı içten yanmalı motorlarda sürtünme oranını azaltan özelliklere sahip.
Bunu nasıl başarıyor?
Motordaki sürtünme oranını azaltmak için daha ince yağ kullanmak gerek. Ama yağ inceldikçe buharlaşma oranı artıyor. Bu kez daha sık yağ takviyesi yapmanız gerekiyor. Bizim binek araçlar için PurePlus teknolojisi ile geliştirdiğimiz motor yağı, hem daha ince hem de direnci daha yüksek. Yeni kolay kolay buharlaşmıyor. Üstelik yüzde 3’e kadar yakıt ekonomisi sağlıyor. Şimdi otobüs ve kamyon gibi ağır vasıtaların da kullanabilmesi için aynı yağın muadilini geliştirmeye çalışıyoruz.
Sadece motor yağı ile yakıt tasarrufu yapmak mümkün mü?
Mümkün… Şehir içinde yüzde 6.5 oranında yakıt tasarrufu sağlayan bir yağı konsept olarak geliştirdik. Henüz ticarileştirmedik. Bu yağın kullanımı ve ticarileşmesi için bütün büyük otomobil üreticileri ile birlikte çalışıyoruz. Bizden bu yağın motorun ömrünü uzatabileceğini ispatlamamızı istediler. Tabii otomobil üreticilerinin de bu yağa uyun motor dizayn etmeleri gerekiyor.
Bir dönem uluslararası akaryakıt firmaları yağ firmalarını bünyelerine katarak büyüdü. Shell, pazardaki yerini nasıl korudu?
Evet, 10 yıl önce Exxon, Denso’yu, BP ise Castrol’ü alarak yağ pazarına girdi. 70 yıldır kendi markası ile motor yağı üreten Shell’de ABD’de Pennzoil’i bünyesine kattı. Pennzoil, yerel bir motor yağı üreticisiydi. Bu satın almadan önce ben de Pennzoil’de çalışıyordum. 2002 yılında bu satın alma gerçekleşti. Şimdi global bir teknoloji ağına sahibiz. ABD, İngiltere, Almanya, Hollanda, Hindistan, Çin ve Japonya’da araştırma laboratuvarlarımız var. Yani teknolojiyi global platformda geliştiriyoruz.
Tüm dünyada kaç çalışanınız var?
Shell’in, dünya genelinde 85 bin çalışanı var. Yağ, asfalt ve ticari ürünler geliştiren Shell Global Solutions’ta ise 8 bin kişi çalışıyor. Sahada 400, laboratuvarlarda ise 300 kişilik bir ekiple ürünlerimizi geliştiriyoruz. Sahada, her zaman müşterilerimizden elde ettiğimiz verilerden faydalanıyoruz. Sadece otomobil ve ticari vasıtalarda değil, fabrikalarda kurulu makinelerde kullanılan gres yağlarını da üretiyoruz.
Önümüzdeki yıllarda ne tür gelişmeler bekliyorsunuz?
Yüksek performanslı (sentetik) yağların kullanım oranının yüzde 33 oranında artması öngörülüyor. Örneğin bizim PurePlus’ta kullandığımız baz yağını geliştirmemiz 40 yıl sürdü. Katar’da 2012’de doğalgazdan baz yağ üretmeyi başardık. Çok temiz ve çok nitelikli bir ürün. Yağ üretiminde petrolden doğalgaza geçtik. Senede 1 milyon ton üretim kapasitesine ulaştık. Mart ayında satışa sunduğumuz bu yeni ürünlerde de bu baz yağı kullandık. Sıvılaştırılmış doğalgazla çalışan motorlar için de yağ geliştirmeye çalışıyoruz.
Türkiye’de de bir araştırma laboratuvarı kurmayı düşünüyor musunuz?
Türkiye’de henüz bir laboratuvar kurma planımız yok.
Türkiye pazarına nasıl bakıyorsunuz?
Türkiye bizim için çok önemli bir pazar. Türkiye’de satılan yağlarımızın yüzde 10’u binek otomobil yağları, yüzde 30’u ağır vasıta, yüzde 30’u da endüstriyel ürünler.
Bir Türk kadınının ABD’de yükseliş öyküsü
Türkiye’de Yıldız Teknik Üniversitesi’ni birincilikle bitiren Selda Günsel, 1981 yılında mastır yapmak için Amerika’ya gider. Mastırın aardından doktorasını da yaparak beş yıl ABD’de kalan Günsel, Türkiye’ye dönmeye hazırlanırken Pennzoil-Quaker State Company’den çalışma teklifi alır. 1986’de Pennzoil’de araştırma mühendisi olarak işe başlar. 10 yıl bu görevde kaldıktan sonra 1996’da şirketin Analitik Teknik Servisi Müdürü olur. 2000 yılında Pennzoil’de başkan yardımcılığına getirilir. “Bu sektörde kadın çalışan azdır ama hep az olmanın avantajını yaşadım” diyen Günsel, global ölçekli firmalarda yükselmek için eğitimin ve yabancı dilin çok önemli olduğunu söylüyor. Yurtdışında çalışmak isteyenlere ise mutlaka teknik eğitim almalarını öneriyor. Yükselebilmek için ise herkesle iyi ilişkiler kurmanın ve duygusal zekanın çok etkisi olduğuna inanıyor.
Yüzde 3 tasarruf sağlıyor
Shell’in PurePlus teknolojisiyle doğalgazdan elde ettiği baz yağlarla ürettiği motor yağı Shell Helix Ultra geçtiğimiz mart ayında Türkiye’de de satışa sunuldu. Endüstri standartlarının üzerinde temizlik ve koruma sağlayan Shell’in bu yeni motor yağı, yüzde 3’e kadar yakıt tasarrufu yapıyor. Shell, muadillerine göre yüzde 65 daha iyi piston temizliği sağlayan ürünün, diğer yağlara göre daha üstün koruma sağlayarak motorun ömrünü uzattığı iddiasında.
Para Dergisi
sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.