Türkiye’nin finansal okuryazarlık ve erişim endeksi açıklandı

Türk Ekonomi Bankası (TEB) Genel Müdürü Ümit Leblebici, “Emekli olmuş insanların banka ile ilişkileri genç insanlardan çok daha fazla. Emekli olmuş insanların büyük bir kısmı bankacılık ürünlerini kullanıyor. Türkiye’de bankacılık konusunda gidecek çok yol var” dedi.

Türkiye’nin Finansal Okuryazarlık Endeksi 59,8 ve Finansal Erişim Endeksi 43,15 olarak hesaplandı.

Türkiye’nin ilk finansal erişim endeksi TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Gülay Barbarosoğlu, banka yöneticileri ve akademisyenlerin katılımıyla Boğaziçi Üniversitesi’nde yapılan toplantıyla açıklandı.

Toplantıda konuşan Türk Ekonomi Bankası (TEB) Genel Müdürü Ümit Leblebici, Türkiye’de başlatılan tasarruf seferberliğine katkıda bulunmak için “TEB Aile Akademisi” çalışmalarına güçlü işbirlikleriyle devam ettiklerini söyledi.

Leblebici, Türkiye’de bankacılığın biraz daha farklı yapılabileceğini inanan ve bu anlamda da gerekli adımları atan yenilikçi bir banka olduklarını ifade etti.

“Türkiye’de bankacılığın biraz daha sorumlu yapılması gerektiğini, topluma, bireye ve müşterilerimize daha sorumlu davranılması gerektiğini düşünerek yola çıktık” diyen Leblebici, bu sorumluluk çerçevesinde TEB Aile Akademisi’nin hayata geçirildiğini anlattı.

TEB Aile Akademisi’nin kuruluş amacının ülkede finansal okuryazarlığın ölçülmesi ve finansal okuryazarlığı mümkün olduğunca artırabilmek olduğunu belirten Leblebici, şunları söyledi:

“Bu amaçla 500 arkadaşımızı eğittik ve onlar ülkenin her tarafında seminerler vermeye başladı. Ziyaretler gerçekleştirdik, müşterilerimizi ve ev hanımlarını şubelerimize davet ettik. Şu ana kadar 68 bin kişiye eğitim verdik. Yılsonunda 100 bin kişiye ulaşmayı hedefliyoruz. Öte yandan milyonlu rakamlara ulaşana kadar da buna devam edeceğiz. OECD ülkelerine baktığımızda 15 ülke arasında finansal ürünlerin bilinirliği açısından Türkiye maalesef 12. sırada, bu ürünlere erişebilirlik açısından 14. sırada yer alıyor. Finansal davranışları değiştirmek açısından faydalı olacağımızı düşünüyorum.

Genel olarak finansal okuryazarlığı iyi bilen, bankacılığı bilen kesim genç kesimdir. Ama endeks bunun aksini gösteriyor. Emekli olmuş insanların banka ile ilişkileri genç insanlardan çok daha fazla. Emekli olmuş insanların büyük bir kısmı bankacılık ürünlerini kullanıyor. Buradan hareketle Türkiye’de bankacılık konusunda gidecek çok yol var. Ama bunu doğru yapmamız lazım.”

 “Yatırımcılık geniş tabana yayılmalı”

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Gülay Barbarasoğlu ise, Türkiye’de 3. Nesil Üniversitelerinin artık sadece eğitim temelli üniversiteler olmaktan çıktığını ve hem araştırma geliştirme yapan hem de proje üreten yapılara dönüştüklerini vurguladı.

Boğaziçi Üniversitesi’nin, Türkiye’nin en iyi öğencilerine verdiği eğitimi, katileti akademik kadrosunun yaptığı Ar-Ge faaliyetleri ile birleştirerek 3. Nesil Üniversite anlayışının Türkiye’deki öncü konumundaki üniversitelerinden birisi  olduğunu söyleyen Barbarosoğlu, şunları aktardı:

“Boğaziçi Üniversitesi olarak üretlen bilgiyi toplumun faydasına sunmak, toplumsal gelişimi desteklemek önemli amaçlarımızdan birisidir. Teknopark faaliyetlerimizle, Teknoloji Transfer Ofisimizle, İnovasyon Merkezi ve diğer kurumsal araştırma merkezlerimizle bilginin hayata geçirilmesi yönünde çok ciddi çabalar sarfediyoruz. Ülkemizin gelişimine paralel olarak yükselen bankacılık ve finans sektörü için yol gösterici olacağına inandığımız bu araştırma sayesinde TEB ile yaptığımız işbirliğinin artarak devam edeceğine inanıyorum.

Sermaye piyasalarının gelişmesi ekonomik kaynakların etkin kullanılması ve tasarrufların üretime yönlendirilmesi yoluyla ülkenin kalkınması için büyük önem arz etmektedir. Bir ülkede sermaye piyasasının gelişmesi için gerekli olan en önemli koşullardan birisi yatırımcılığın geniş tabana yayılmasıdır. Sermaye piyasasının gelişmesi için finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması gerekmektedir.”

Finansal Erişim Endeksi: 43,15

Finansal Okuryazarlık Endeksi ve Erişim Endeksi için yapılan sunumda, Finansal Okuryazarlık Endeksi’nde finansal bilgi, finansal tavır ve finansal davranışın önemli etkenler olduğu belirtildi.

Sunumda şunlar kaydedildi:

“Genel olarak Türkiye için bilgi, davranış ve tutum puanı en yüksek katılımcı oranları sırasıyla yüzde 43, yüzde 37 ve yüzde 61 seviyelerindedir. Bu oranlar Türkiye’nin finansal okuryazarık seviyesinin en düşük ülkeler arasında olduğuna işaret etmektedir. Bilgi, davranış ve tutum göstergelerinde Türkiye 15 ülke arasında sırasıyla 12., 14. ve 7. olarak yer almaktadır. Özellikle mali davranışlar açısından Türkiye finansal okuryazarlıkta oldukça geride durmaktadır. Finansal okuryazarlık endeksi Türkiye geneli için 59,8 olarak hesaplanmıştır. OECD çalışmasındaki diğer ülkelerin ortalaması ise 62,3’tür. Erkekler için okuryazarlık endeksi 63,2, kadınlar için ise 56,7’dir. Türkiye’de finansal okuryazarlığı en yüksek yaş aralığı 40-49 ve 20 yaş altı yetişkinlerdir.

Türkiye’de Finansal Erişim Endeksi 100 üzerinden 43,15’tir. Finansal Erişim Endeksi erkeklerde 50,3 ve kadınlarda 36,78’dir. En ileri finansal ürünleri kullanarak 90’ın üzerinde finansal erişim skorunu elde eden grup toplam nüfusun yaklaşık yüzde 7’sini oluşturmaktadır.”