Teknolojinin kadın liderleri

TUĞÇE ALTINSOY > Kadının fendi erkeği teknolojide de yenmek üzere. Hatırlarsınız teknoloji dünyasının devlerinden IBM, Ocak 2012 itibariyle şirketin dümenine ilk kez bir kadın yönetici getirmişti. 54 yaşındaki Virgina Rometty, IBM?in ilk kadın CEO?su olarak tarihe geçmişti…

Türkiye?de de benzer bir dönüşüm yaşanıyor. Erkeklerin sayıca daha fazla olduğu teknoloji sektöründe her geçen gün kadın yönetici sayısı artıyor. Başarılarıyla dikkat çeken kadınlar, tepe yönetim kadrolarına transfer ediliyor. Bunu sadece yerel değil global şirketler de fark etmiş durumda.

AB?nin önüne geçtik

Aslında teknoloji şirketlerinde üst düzey kadın yönetici sayısının artması Türkiye’de üst düzey yöneticiliğe getirilen kadınların sayısındaki artışla doğru orantılı. Geçen yıl yüzde 25 seviyesinde olan kadın yönetici oranı bu yıl yüzde 30?u geçmiş durumda. CEO?luk yapan kadınların oranıysa yüzde 12?ler civarında. Ancak üst düzey kadın yönetici oranında AB?yi geride bırakmamıza rağmen kadınların ekonomiye katılımı konusunda hala ülke sıralamalarında sonlarda yer aldığımız da bir gerçek.

Türkiye?de kadınların yönetim kademelerindeki yükselişini uluslararası denetim, vergi ve danışmanlık şirketi Grant Thorton da yaptığı araştırmayla gözler önüne seriyor. 39 ülkede gerçekleştirilen ?kadın yönetici? araştırmasına göre Türk şirketleri, yüzde 25?le dünya ortalamasının üzerinde kadın yönetici istihdam ediyor. Bu sonuçla Türkiye, Avrupa ortalamasını geride bırakmış durumda. Dünya ortalaması olan yüzde 20?nin 5 puan üzerine çıkan Türkiye; İngiltere, Fransa ve Almanya gibi gelişmiş ülkelerin de önünde yer alıyor.

Lenovo Türkiye Genel Müdürü Gülfem Çakmakçı: ?Kariyer için mentor ve koçlarla çalışın?

Bu sektörde çalışan kadınlar olarak yükselmek istiyorsak işin bizi tanımlamasına izin vermemeliyiz. Başarıyı kendimiz olduğumuz, kendi değerlerimize sahip çıktığımız sürece yakalayabiliriz. Kişisel gelişimin her alanda çok önemli olduğuna inanıyorum. Kadın yöneticilere mentor ve koçlarla çalışmalarını, kendi kaynaklarına sahip çıkmalarını öneriyorum. Sistemli ve süreç odaklı çalışma başarılı sonuca götüreceği için süreci anlamayı, merkezde olmayı ve akışta kalmayı öğrenmeleri gerekiyor.

Grant Thorton Pazarlama ve İş Geliştirme Müdürü Hilal Baltacı: ?Kadının işgücüne katılımı hâlâ yetersiz?

Kadın yönetici sayısındaki artış teknoloji şirketleriyle beraber ülke genelinde de gözlemlenen bir durum. Grant Thornton?un bu konuda yaptığı son araştırma, Türkiye?nin C seviye kadın yönetici ortalamasında birçok Avrupa Birliği (AB) ülkesinin önünde olduğunu gösteriyor. Dünya ortalamasında üst düzey kadın yönetici oranı yüzde 21. Bu oran AB ülkelerinde yüzde 24, Türkiye?de ise yüzde 31.

Bu gelişmeden teknoloji şirketleri de nasibini alıyor. CEO ve genel müdür konumuyla birlikte CFO, pazarlama/satış ve insan kaynakları tepe yöneticiliklerinde öncü rol oynuyorlar. İlk kadın yönetici profillerinin ortaya koyduğu gelişim ve yarattıkları fark sektörün genelini etkiliyor ve sonraki üst düzey transferlerde kararlara cesaret veriyor.

Kadın yönetici oranıyla öncü rol oynarken, kadının işgücüne katılım oranında maalesef sınıfta kalıyoruz. Türkiye?de kadının işgücüne katılım oranı yüzde 28.8. AB üyesi ülkelerde ise bu oran yüzde 57.9.

Şu ana kadar gördüğümüz başarılı örneklerden ilham alarak kadın yöneticilerin sektördeki rolünün artarak devam edeceğini düşünebiliriz. Yine mevcut örnekler, bu sektörde kariyer planı yapmak isteyen kadınlara cesaret vererek, onların yolunu açacaktır.

House of Human Koçluk Kurucu Ortağı Nuri Murat Avcı: ?Koç gibi lider olmak mümkün?

Teknolojideki iş gücü devir oranı diğer pek çok alana göre yüksek. Özellikle tekno-perakende alanında çalışanların ortalama çalışma süresi iki yıla kadar düşmüş durumda. Çalışanların da ürünlerin de böyle yüksek bir hızda değiştiği bir sektörde kadın yöneticiler, vizyon odaklı liderlik ve yöneticilik becerilerini kazanmak ve geliştirmek, kendi performanslarını üst düzeye çıkarmak için performans, yönetici ve lider koçluğunu tercih ediyor. Bir kısmı da yoğun tempoları nedeniyle bozulan iş ve sosyal yaşam dengelerini kurmak için yaşam koçluğu hizmetinden yararlanıyor.

Teknoloji sektöründe başarılı bir yönetici olmak için koçluk yetkinlikleri kazanmalarını tavsiye ediyorum. Çünkü koçluk yetkinliklerine sahip lider ya da yönetici klasik yönetim anlayışından uzaklaşarak; derin dinleyen, yapıcı yönde ve motive edici şekilde geri besleyen, görülene değil gömülü olana odaklanabilen, çalışanına güvenen, çalışanının potansiyelini ortaya çıkararak performansını azami seviyede yükseltecek yöntemler uygulayan bir kimliğe bürünebiliyor.

Kısacası koç gibi liderler, rekabet dolu bu yolculukta çalışanlarını kendi hayatlarının lideri, şirketlerini de sektörünün lideri konuma yükseltiyorlar.

Çalışanların tercihi de kadın yönetici

İK portalı Secretcv.com?un geçen yıl haziran-temmuz döneminde 35 bin kişinin katılımıyla yaptığı anket, kadın yöneticilerin çalışanlar gözünde de rüştünü ispat ettiğini ortaya koydu. Önceki yıllarda yapılan araştırmalarda erkek yöneticilerin çalışanlar tarafından büyük bir farkla tercih edildikleri görülüyordu. Ancak çalışkanlıkları ve yenilikçi yaklaşımlarıyla kendilerine iş yaşamında haklı bir yer edinen kadın yöneticiler, bu araştırmaya göre çalışanlardan da güvenoyu almayı başardı.

Sonuçlara göre günümüzde çalışanlar açısından yöneticinin cinsiyeti yüzde 45 oranında ?önem taşımıyor?. Hatta çalışanların yüzde 16.6?sı özellikle kadın yöneticilerle çalışmayı tercih ediyor. Dahası anket, kadın yöneticilerin çalışanlarıyla en çok ?daha iyi iletişim kurabilmeleri? (yüzde 66.37), çalışanlarına daha fazla inisiyatif hakkı tanımaları (yüzde 12.58), çalışanlarını daha az stres altında bırakmaları (yüzde 12.15) ve onlara daha az mobbing uygulamaları nedeniyle tercih edildiğini de ortaya koyuyor.

İş-özel yaşam dengesini nasıl kuruyorlar?

Kadın yöneticilerin ortak sorunu zaman darlığı… Çoğu bu nedenle uzun tatillerle çıkamıyor. Ancak kadın yöneticilere göre, ?iyi yönetici? olmak, 24 saat iş düşünmek, geç saatlere kadar, hatta tatilde bile çalışmak anlamına gelmiyor. Aksine yöneticinin iyi bir zaman yönetimiyle işini aksatmayıp eğlenmeye ve tatile de zaman ayrılabilmesi gerekiyor.

Elbette kadın yöneticilerin hayatında faturanın büyüğü ailelere çıkıyor. İş güç, sorumluluk derken kadınlar aileyle ilgili bazı konuları kaçırabiliyor. Ancak zaman içinde özel ve iş hayatının dengelenmesi, kişinin uzun dönemli iç dengesi ve başarısı açısından kritik öneme sahip.

Peak Games Kurucu Ortağı Rina Onur, ?İşle özel yaşam dengesini kurmanın formülünü bilen varsa herkesle paylaşmalı. Çünkü bu dengeyi kurmak gerçekten çok zor? diyor. Özellikle start-up?çı (kuruluşçu) şirketlerde bunun daha zor olduğunu söyleyen Onur, en azından şirket belli bir düzene oturduğunda, kişinin kendine zaman ayırmasının önemine işaret ediyor. Telefon, tablet veya laptop?ı unutup, başka şeylere konsantre olmanın uzun vadede çalışma verimini de artırdığını vurguluyor.

E-ticarette başarılı bir yönetici olmanın sırları

>> Sektörün gelecekteki ihtiyaçlarını doğru analiz ederek gelecekte artacak talepler için öncelikleri doğru planlamak.

>> Teknik, yazılım ve CRM (müşteri ilişkileri yönetimi) yatırımlarında rakiplere göre hızlı davranabilmek için en son gelişmeleri yakından takip etmek ve onlara hızla adapte olabilmek.

>> Türk tüketicisini online alışverişe yönlendiren dinamikleri tahlil ederek müşteri memnuniyeti sağlamak ve bunu satış artışına dönüştürebilmek.

>> Değişen e-ticaret alışkanlık ve ihtiyaçlarına hızla cevap verebilmek.

>> Yüzde 100 müşteri memnuniyeti anlayışıyla faaliyet göstererek satış sürecinin yanı sıra satış sonrasında da müşteri ilişkilerini iyi yönetmek.

Teradata Ülke Müdürü Gamze Aydın: ?Artık güç bilgiyle yönetiliyor?

Kadın yöneticileri erkeklerden ayıran en önemli özelliklerden biri, kadınların hedeflediği başarı kriterlerinin arasında iletişim yönetimini en az üretim kadar önemsiyor olmaları. Risklerin fazla olduğu ve geleceğin çok iyi düşünülmesi gereken bir ortamda yaşıyoruz. Önsezilerin güçlü olması, planlı-programlı olmak, sorumluluk duygusunun yüksek olması kadınların çoğunun doğasında var. Kadınların bunları iş yaşamına taşıyabilmeleri avantaj olabilir.

Kadın yöneticiler günümüzde aile içi sorumluluklarını yerine getirirken, bir yandan da iş hayatının gereklerini yerine getiriyor. Kadın yöneticilerin duygusal davranacağı ve ast-üst ilişkisinde başarılı olamayacağına inanılırdı. Artık güç bilgiyle yönetiliyor.

Nokia Türkiye Genel Müdürü Çiçek Uyunsoy İcan:  ?Kadınlar fark yaratıyor?

Açıkçası iş dünyasında kadın olmanın avantajlı bir durum olduğunu bile düşünüyorum. Her şeyden önce kadın olmak bir farklılık yaratıyor. Kadınlar her şeye daha planlı, detaylı bir bakış açısı getiriyor. Farklı bir pencereden baktıkları için hayata farklı renkler katabiliyorlar. Aslında kadın yönetici sayısı da o kadar az değil. Öte yandan bireysel olarak bir işe kadın veya erkek fark etmeksizin herkesin yetenekleri doğrultusunda katabileceği ayrı şeyler olduğunu da düşünüyorum. Bu anlamda değişik lansmanlar, kampanyalar, geliştirilen farklı işbirlikleriyle iş hayatına, sektörümüze ve kendi markama da katkıda bulunabildiğimi düşünüyorum.

Türkiye, Avrupa?ya fark attı!

Üst yönetimde kadın çalışan oranları

Katılımcılar         2012         2011         Artış yüzdesi

Türkiye         31         25         6

BRIC         26         27         -1

Avrupa Birliği         24         20         4

Latin Amerika         22         23         -1

G-7         18         16         2

Kuzey Amerika         18         16         2

Global         21         20         1

Teknoloji dünyasının en güçlü kadınları

Gamze Aydın – Teradata Ülke Müdürü

Hülya Bereket – Caramel İstanbul Sahibi

Gülfem Çakmakçı – Lenovo Türkiye Genel Müdürü

Gülbin Çoruh – Hizlial.com Genel Müdürü

Zeynep Dağlı – Momento Kurucu Ortağı

Nur Gökman – Hitit Bilgisayar Genel Müdürü

Gülden Güral – Porselensepeti.com Kurucusu

Çiçek Uyansoy İcan – Nokia Türkiye Genel Müdürü

Sevil Kanat – Epson Türkiye Genel Müdürü

Zeynep Keskin – SAP Türkiye Genel Müdürü

Demet Mutlu – Trendyol Kurucu Ortağı ve CEO?su

Esra Öztezcan – Teknoser Genel Müdürü

Esra Sertoğlu – Grupanya Genel Müdürü

Serpil Timuray – Vodafone Türkiye CEO?su

Gülfem Toygar – Otto Türkiye CEO?su

Evrim Yetişmiş – Intellica Genel Müdürü

(Para Dergisi)