Turizm Bakanlığı, Uluslararası Müzeler Birliği’nin yetkilerini kaldırdı

Uluslararası dernek hüviyetindeki bir sivil toplum kuruluşu olan Uluslararası Müzeler Birliği ? ICOM 17 Ocak 2012 tarihinde ICOM Türkiye Milli Komitesi’ne gönderdiği bir mektupla ICOM Yürütme Kurulu?nun 4-5 Aralık 2011 tarihlerinde yapılan 121?inci oturumunda Türkiye?nin mevcut ICOM temsilcilerine tanınan yetkilerinin kaldırılmasına ve bu yetkilerin ileriki bir vadede ?başka bir kuruluşa? devredilmesine karar verildiğini resmen bildirdi.

Mektupta ICOM Türkiye Milli Komitesi’nin yeni üye kabul etmekte isteksiz davrandığına dair ?duyumlar alındığı? ve ICOM?un Genel Toplantıları’na katılım sağlanmadığı kaydedilmiyor.

Öte yandan, ICOM tarafından yayınlanan ve basına da yansıyan bildiride ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndaki merkeziyetçi ve karmaşık bürokratik sistemin bakanlık ile özel müzeler arasında iletişim sorunu yaşanmasına yol açtığı kaydediliyor.

Her şeyden önce ICOM Yürütme Kurulu’nun ?Türkiye Milli Komitesi’nin ICOM?un misyon ve hedeflerini temsil etmediği? gerekçesiyle almış olduğu ihraç kararını ülkemizdeki müzeciliği hiçbir şekilde temsil etmeyen ve bundan sonra da temsil etme kabiliyeti bulunmayan bazı bireysel girişimlerden edindiği ?duyumlara? dayanarak aldı. Merkezi Fransa?nın başkenti Paris?te bulunan ICOM?un Fransız Genel Müdürü Julien Anfruns?un da 17 Ocak tarihli mektubunda ?? sıklıkla haberler gelmektedir? diyerek itiraf ettiği üzere ihraç kararı ICOM?un asıl muhatabı olan Türkiye Milli Komitesi ile hiçbir şekilde istişare edilmeden, ön bilgi sorulmadan, muğlak bir takım ?duyumların? doğruluğu denetlenmeden alındı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı yaptığı açıklamada, bakanlığı “özel müzelerle iletişim kurmakta yetersiz kalmakla itham eden ICOM yönetimi böylesine önemli bir karar alımı öncesinde bırakınız sorunu çözmeye çalışmayı, Türk tarafı ile herhangi bir şekilde iletişime dahi geçmemiştir” denildi. Bakanlığın açıklamasında şu görüşlere yer verildi:

“Türkiye Milli Komitesi’nin toplantılara katılmadığı yönündeki iddialar da bahaneden öteye geçememektedir. ICOM yönetimi bir iletişimsizlik örneği sergileyerek Türk tarafını 2011 yılı haziran ayında yapılan ICOM Genel Toplantısına resmen davet etmemiştir.

Yine ICOM tarafından yayınlanan bildiride Kültür ve Turizm Bakanlığının genel bütçe içerisindeki payının şaşırtıcı biçimde küçüldüğünden ve bakanlığın tek başına müzelere ekonomik katkı sağlayan kurum olmaya devam etmesinin olası görünmediğinden bahsedilmektedir. Bu iddialar da Türkiye Milli Komitesinin ihracını haklı kılmak isteyen ICOM yönetiminin bahanelerinden başka bir şey değildir. Kültür ve Turizm Bakanlığının genel bütçe içerisindeki payı 2011 yılında 0.04 (binde 40) iken, 2012?de bu oran binde 50?ye yükselmiştir. Bu da yüzde 25 oranında bir artışa tekabül etmektedir. Bakanlığın kültür yatırımları için bütçeden ayrılan kaynak 2011 yılında 199 milyon 500 bin iken, bu rakam 2012 bütçesinde 271 milyon 350 bine yükselmiştir. Bu da sadece kültüre yönelik yatırımlarda yüzde 36?lık bir artış sağlandığı anlamına gelmektedir? Öte yandan, özel müzeler de 5225 sayılı Kültür Yatırım ve Girişimlerini Teşvik Kanunu çerçevesinde halihazırda desteklenmektedir.

Basına yaptığı açıklamalarda Türkiye Milli Komitesinin ?siyasallaştığından? bahseden ICOM Genel Müdürü Anfruns?un şikayetlerine gelince, Türkiye Milli Komitesi bu hassasiyeti ICOM Genel Müdüründen çok daha önce göstermiş; 2011 yılı içerisinde, komiteye özel müzelerden de faal üye alınabilmesinin önünü açan yeni düzenlemeler getirilmesini teminen ICOM Türkiye Milli Komitesi Yönetmeliği üzerinde çalışılmıştır. Sözkonusu taslak çalışmanın nisan ayında toplanacak olan ICOM Türkiye Milli Komitesi kurulunda görüşülerek karara bağlanması öngörülmektedir.

ICOM yönetiminin peşin hükümlü ve uzlaşmaz yaklaşımına rağmen yapıcı bir tavır sergileyen Türkiye MilIi Komitesi 31 Aralık 2011 tarihinde Paris?e gönderdiği cevabi mektubunda, ICOM Yürütme Kurulunun gerçekdışı ve hiçbir temele dayanmayan bir takım art niyetli bilgilendirmelerle yanıltılmış olduğunun altını çizerek milli komite aleyhinde alınan ? yeniden gözden geçirilmesini? tavsiye etmiştir.”